Cuộc đàm phán trực tiếp giữa Nga và Ukraine lần đầu sau hơn 3 năm đã kết thúc ở Istanbul hôm 16.5 với kết quả tích cực hơn mong đợi, theo một quan chức Thổ Nhĩ Kỳ nói với Đài CNN.
Khả năng về cuộc gặp thượng ĐỈNH
Sau cuộc gặp do Thổ Nhĩ Kỳ tổ chức, Nga và Ukraine đồng ý về 3 vấn đề: trao đổi tù binh, tiếp tục bàn khả năng gặp cấp tổng thống song phương, và cả hai bên đều đưa ra tầm nhìn về có thể tiến đến khả năng ngừng bắn trong tương lai, Reuters đưa tin.
Ukraine yêu cầu Nga tiến hành đàm phán cấp tổng thống
ẢNH: AFP
Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Rustem Umerov cũng cho biết chính quyền Kyiv xem cuộc gặp cấp lãnh đạo giữa Tổng thống nước này Volodymyr Zelensky và người đồng cấp Nga Vladimir Putin là bước tiếp theo hợp lý theo sau đàm phán Istanbul.
Về khả năng trên, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitry Peskov nói rằng Tổng thống Putin có thể gặp ông Zelensky, nhưng chỉ sau khi hai nước đạt được những thỏa thuận cụ thể. Lần cuối hai nhà lãnh đạo gặp nhau là từ tháng 12.2019.
Người phát ngôn bổ sung: “Cùng lúc đó, khi ký kết các văn bản mà phái đoàn hai bên đạt được thỏa thuận, một điều quan trọng và cốt lõi đối với chúng tôi vẫn là ai đại diện Ukraine ký vào những văn bản đó”. Ông Peskov không giải thích thêm, nhưng trước đó Tổng thống Putin đặt nghi vấn về tư cách tổng thống của ông Zelensky vì nhiệm kỳ của ông đã kết thúc năm ngoái và Ukraine chưa bầu cử lại.
Điện Kremlin cũng cho hay Nga và Ukraine bước kế tiếp sau đàm phán Istanbul là phải hoàn tất thỏa thuận trao đổi tù binh, cụ thể là 1.000 người cho mỗi bên, và đưa ra những điều kiện để ngừng bắn, trước khi có thể lên kế hoạch cho những cuộc gặp khác trong tương lai, theo TASS.
Ông Peskov đồng thời xác nhận Nga sẽ chuẩn bị và chuyển cho Ukraine danh sách những điều kiện để ngừng bắn. Trang The Kyiv Independent dẫn lời các quan chức Ukraine cho hay tại cuộc đàm phán hôm 16.5 phái đoàn Nga đưa ra yêu sách buộc chính quyền Kyiv phải rút quân toàn bộ khỏi 4 tỉnh Donetsk, Luhansk, Zaporizhzhia và Kherson. Phía Ukraine đã bác bỏ khả năng này.
Phương Tây chờ tín hiệu từ Tổng thống Trump
Theo sau cuộc đàm phán Istanbul, Tổng thống Zelensky cùng với người đồng cấp Pháp Emmanuel Macron, Thủ tướng Đức Friedrich Merz, Thủ tướng Anh Keir Starmer và Thủ tướng Ba Lan Donald Tusk kêu gọi Tổng thống Mỹ Donald Trump hãy lên án Nga vì từ chối ngừng bắn và gia tăng áp lực cho Moscow, AFP đưa tin.
Trả lời phỏng vấn Đài Fox News hôm 16.5, ông Trump tự tin có thể tổ chức cuộc gặp với ông Putin để tìm ra phương án hiệu quả cho cuộc khủng hoảng ở Ukraine. Còn TASS dẫn lời Thủ tướng Hungary Viktor Orban cho rằng cuộc xung đột giữa Nga – Ukraine sẽ có lối thoát sau khi hai ông Trump và Putin gặp trực tiếp. Ông Orban cũng kêu gọi lãnh đạo các nước thành viên Liên minh Châu Âu (EU) hãy quay lại đối thoại với Nga như Mỹ đã làm, vì thiếu EU cũng khó dàn xếp được cuộc xung đột ở Ukraine.
Mỹ sẽ khởi động đàm phán giảm binh lực ở châu Âu
Ông Matthew Whitaker, Đại sứ Mỹ tại Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO), ngày 16.5 cho biết Washington sắp tới sẽ thảo luận với các đồng minh châu Âu về việc giảm binh lực Mỹ ở cựu lục địa, theo Reuters. “Việc này chắc chắn sẽ thực hiện sau cuộc họp thượng đỉnh”, ông Whitaker nói về cuộc họp thượng đỉnh NATO ở The Hague (Hà Lan) trong tháng 6. Báo The Stars and Stripes ngày 16.5 dẫn ước tính của Viện Quốc tế về nghiên cứu chiến lược (trụ sở London, Anh) rằng châu Âu sẽ tổn thất từ 226 – 344 tỉ USD để bù đắp khoảng trống về vũ khí, khí tài nếu Lầu Năm Góc giảm quân nhanh chóng ở khu vực.
