GS Furuta Motoo, người nhận mình là “nhà khoa học nước ngoài Made in Việt Nam”, nhiều lần tặng từ vài trăm triệu đến cả tỷ đồng làm học bổng cho sinh viên trường Đại học Việt Nhật.
Đại học Quốc gia Hà Nội tối 23/5 cho biết GS Furuta Motoo, 76 tuổi, Hiệu trưởng trường Đại học Việt Nhật, vừa trích một tỷ đồng từ Giải thưởng Bảo Sơn, góp vào quỹ học bổng cho sinh viên trường.
Giải thưởng này tôn vinh các nhà khoa học, nhà sáng chế xuất sắc, có công trình giàu giá trị thực tiễn, nhân văn. Năm nay, GS Furuta Motoo là một trong 4 tác giả được trao giải. Công trình “Lịch sử chính sách dân tộc của những người Cộng sản Việt Nam” giúp ông nhận phần thưởng tiền mặt trị giá 3,1 tỷ đồng.
Trước đó, ông nhiều lần trích phần thưởng, nhuận bút viết sách để trao tặng học bổng cho sinh viên, tổng gần 700 triệu đồng. Học bổng “Thầy Furuta” ở trường Đại học Việt Nhật được trao cho những sinh viên ưu tú, có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn, hoặc các hoạt động kết nối đào tạo, nghiên cứu của sinh viên, học viên với Nhật Bản.
Như năm 2020, ông dành hai triệu yên (khoảng 364 triệu đồng, theo tỷ giá hiện nay) từ Giải thưởng Daido Seimei – giải thưởng danh giá của Chính phủ Nhật Bản, hỗ trợ các sinh viên khóa đầu tiên ngành Nhật Bản học.
GS Furuta cũng kết nối và kêu gọi tài trợ cho sinh viên thông qua các câu lạc bộ khoa học, doanh nhân, trí thức Nhật Bản. Ví dụ quỹ Azabu (1,3 triệu yên và 155 triệu đồng), quỹ Mr. Takehara (200 triệu đồng) và nhiều tổ chức khác.
“Việt Nam là mối tình đầu và cũng là mối tình thủy chung của tôi suốt nửa thế kỷ nay”, GS Furuta Motoo từng chia sẻ. “Có thể nói rằng tôi là một nhà khoa học nước ngoài Made in Vietnam”.

GS Furuta Motoo. Ảnh: VNU
GS Furuta Motoo tốt nghiệp cử nhân Đại học Tokyo năm 1974, lấy bằng tiến sĩ năm 1990. Ông thành thạo tiếng Việt, là nhà nghiên cứu Việt Nam học hàng đầu tại Nhật Bản, chuyên gia uy tín về lịch sử và chính trị Việt Nam.
Ông từng là Hiệu trưởng trường Đại cương, Đại học Tokyo (2001-2002), Phó Giám đốc Đại học Tokyo (2004 – 2006), Giám đốc Thư viện Đại học Tokyo (2009 – 2015). Đây là đại học số một Nhật Bản, top 10 danh tiếng nhất thế giới, theo bảng xếp hạng QS.
Năm 2016, ông đến Việt Nam, làm Hiệu trưởng trường Đại học Việt Nhật, Đại học Quốc gia Hà Nội.
Những đóng góp của ông được ghi nhận bằng nhiều danh hiệu và phần thưởng như bằng Tiến sĩ danh dự của Đại học Quốc gia Hà Nội, Huy chương Hữu nghị. Đặc biệt, ông là người nước ngoài đầu tiên giành Giải thưởng Nhà nước về khoa học công nghệ, với công trình nghiên cứu về nạn đói năm 1945 với GS Văn Tạo.
Dương Tâm