Thay đổi ở bộ 600 câu hỏi sát hạch mới so với cũ
Thay đổi không nhiều
Bộ 600 câu hỏi sát hạch lý thuyết lái xe mới đã được áp dụng cho các kỳ sát hạch cấp giấy phép lái xe trong tháng 5 này. Có một số thay đổi so với bộ 600 câu hỏi cũ.
Trước tiên, chương trình đào tạo mới đã bỏ môn học nghiệp vụ vận tải, nên bộ câu hỏi mới không còn chương này nữa. Các câu hỏi thay thế được bổ sung vào 6 chương còn lại, gồm:
Chương 1. Quy định chung và quy tắc giao thông đường bộ
Chương 2. Văn hóa giao thông, đạo đức người lái xe, kỹ năng phòng cháy, chữa cháy và cứu hộ, cứu nạn
Chương 3. Kỹ thuật lái xe
Chương 4. Cấu tạo và sửa chữa
Chương 5. Báo hiệu đường bộ
Chương 6. Giải thế sa hình và kỹ năng xử lý tình huống giao thông
Có thể thấy, thay đổi nhiều nhất là chương 1 với 74 câu soạn mới và 63 câu sửa đổi, bổ sung, chiếm hơn 76% số câu hỏi của chương. Tiếp đó là chương 2, thay đổi 68%. Còn lại thay đổi rất ít, đặc biệt là về báo hiệu đường bộ và sa hình.
Câu hỏi được sửa đổi, bổ sung là những câu có thay đổi về từ ngữ, hình vẽ, nhưng không làm thay đổi nội dung chính.
Các câu hỏi mới ở chương 1 tập trung vào những quy định pháp luật mới về chở trẻ em, hành vi bị nghiêm cấm, độ tuổi lái xe, phân hạng giấy phép lái xe, quy tắc giao thông… Còn chương 2 thì có một số câu hỏi mới về phòng cháy, chữa cháy, cấp cứu bị bỏng.
Xét trên tổng số, có hơn 70% bộ câu hỏi cũ được giữ nguyên hoặc gần như giữ nguyên, gần 13% sửa đổi, bổ sung và khoảng 17% soạn mới. Có thay đổi nhưng không nhiều.
Câu hỏi cũ và câu hỏi sửa đổi, phương án tô đỏ là đáp án.
Chất lượng câu hỏi còn nhiều bất cập
Một số nghiên cứu cho thấy bộ 600 câu hỏi lý thuyết lái xe cũ còn nhiều điểm bất cập. Về độ khó, có tới 43,5% số câu hỏi ở mức dễ, thí sinh có thể trả lời bằng suy luận thông thường, không cần học kỹ.
Đáng chú ý, khảo sát trên 80 học sinh lớp 11 ở một trường miền núi cho thấy, có tới 13/21 câu hỏi về văn hóa giao thông và đạo đức lái xe được các em trả lời đúng, dù chưa đủ tuổi học lái xe.
Nguyên nhân chính, theo các chuyên gia, là nhiều câu hỏi vi phạm nguyên tắc biên soạn trắc nghiệm, từ nội dung hỏi chưa chuẩn xác, đến phương án trả lời thiếu tính phân loại. Thậm chí, 16% số câu bị đánh giá là không cần thiết đối với mục tiêu hình thành năng lực lái xe an toàn cho học viên trong khuôn khổ chương trình đào tạo hiện hành.
Giả sử 17% số câu hỏi soạn mới hay cả 13% số câu hỏi sửa đổi không bị các lỗi trên thì vẫn còn hơn 70% bộ câu hỏi mới có vấn đề về chất lượng. Như vậy sẽ ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng đào tạo và sát hạch lái xe.
Một số tài liệu học mẹo lý thuyết lái xe rao bán trên mạng
Học mẹo tràn lan
Chính những bất cập trong cấu trúc và nội dung câu hỏi (cũ) đã dẫn tới tình trạng học mẹo lan rộng. Chỉ cần gõ cụm từ “học mẹo lý thuyết lái xe” trên Google, người học dễ dàng tìm thấy hàng trăm nguồn hướng dẫn trên website các trung tâm đào tạo, các kênh YouTube, Facebook, thậm chí được rao bán công khai.
Một số mẹo phổ biến là:
– Với câu hỏi ở chương 1, đáp án sẽ có các từ nghiêm cấm, chấp hành, bắt buộc, không được.
– Trong thân câu hỏi chứa một trong các từ: phải, quan sát, kiểm tra, bảo dưỡng, ở, tại, trên, xe chữa cháy thì chọn phương án dài nhất.
– Những câu hỏi về đạo đức, hành vi, nghĩa vụ, trách nhiệm, tham gia giao thông, văn hóa giao thông thì đáp án là tất cả hoặc cả 2 phương án trên.
– Câu hỏi sa hình có CSGT thì chọn phương án 3.
– Câu hỏi xe nào chấp hành đúng hướng mũi tên thì chọn phương án 2.
Hệ lụy là người học không cần có kiến thức, chỉ dùng mẹo để qua kỳ sát hạch. Điều này tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn giao thông, bởi năng lực nhận diện tình huống và xử lý đúng luật không được hình thành dù đạt sát hạch lý thuyết.
Do vậy, cần nhanh chóng hoàn thiện bộ câu hỏi sát hạch lý thuyết lái xe về cả chất lượng lẫn số lượng, ví dụ như tăng lên 2.000 câu như Singapore.
Lái xe an toàn không chỉ là kỹ năng điều khiển phương tiện, mà trước đó phải là kiến thức pháp luật, nhận diện nguy cơ và hành xử văn minh. Một bộ câu hỏi sát hạch lý thuyết chất lượng là bước đầu tiên giúp hình thành văn hóa giao thông an toàn cho người Việt.