Các phái đoàn Nga và Ukraine trong cuộc đàm phán trực tiếp tại Cung điện Ciragan, Istanbul, Thổ Nhĩ Kỳ ngày 2/6 (Ảnh: Sputnik).
Trong cuộc đàm phán tại Thổ Nhĩ Kỳ vào đầu tuần này, hai phái đoàn Nga và Ukraine đã nhất trí trao đổi ít nhất 1.000 tù binh, ưu tiên những người bị thương nặng và những người dưới 25 tuổi.
Ngoài ra, Nga đã đơn phương đề nghị hồi hương hài cốt của hơn 6.000 quân nhân Ukraine đã hy sinh như một động thái nhân đạo.
Nhà đàm phán hàng đầu của Nga, ông Vladimir Medinsky, ngày 7/6 cho biết Moscow đã cung cấp cho Kiev danh sách 640 tù binh bị thương nặng và những tù binh trẻ tuổi. Tuy nhiên, ông Medinsky nói rằng “phía Ukraine đã bất ngờ hoãn vô thời hạn việc trao đổi tù binh”.
Quan chức Nga nói thêm rằng phía Ukraine “thậm chí còn không đến địa điểm trao đổi” tù binh. Theo ông Medinsky, Ukraine đã đưa ra “nhiều lý do khác nhau và khá kỳ lạ” cho việc này.
Nhà đàm phán Nga kêu gọi “Kiev tuân thủ nghiêm ngặt lịch trình và mọi thỏa thuận đã đạt được và bắt đầu trao đổi tù binh ngay lập tức”, đồng thời nhấn mạnh phía Nga đã có mặt tại địa điểm trao đổi và “sẵn sàng làm việc”.
Ông Medinsky tiết lộ Ukraine cũng từ chối tiếp nhận thi thể của những quân nhân đã thiệt mạng, mặc dù “lô hài cốt đông lạnh đầu tiên của 1.212 binh lính Ukraine đã được chuyển đến bằng xe tải đông lạnh tại khu vực trao đổi”.
Đại diện Bộ Quốc phòng Nga, Trung tướng Aleksandr Zorin, xác nhận sự việc trên, lưu ý rằng Moscow có 4 đoàn xe khác, mỗi đoàn chở 1.200 bộ hài cốt, cũng sẵn sàng để chuyển giao cho phía Ukraine.
“Chúng tôi xác nhận chúng tôi hoàn toàn sẵn sàng thực hiện các thỏa thuận Istanbul. Chúng tôi đã chuẩn bị chuyển giao tất cả thi thể và tiến hành trao đổi tù binh theo thỏa thuận”, tướng Zorin nhấn mạnh.
Trong tuyên bố vào ngày 7/6, Cơ quan điều phối về Đối xử với Tù binh của Kiev cho biết “thay vì một cuộc đối thoại mang tính xây dựng, chúng tôi một lần nữa phải đối mặt với sự thao túng và những nỗ lực nhằm sử dụng các vấn đề nhân đạo nhạy cảm cho mục đích tuyên truyền”.
Chính quyền Ukraine tiếp tục nói rằng các cáo buộc của Nga “không tương thích với thực tế hoặc các thỏa thuận trước đây, không liên quan đến việc trao đổi tù binh cũng như việc hồi hương các thi thể”.
Cơ quan Ukraine tuyên bố nước này đã nộp danh sách tù binh cần trao đổi, nhưng Nga đã đưa ra “các danh sách thay thế”, vốn trước đó không được thống nhất. Phía Ukraine cũng cho rằng mặc dù đã đạt được thỏa thuận về việc hồi hương, nhưng không có thời điểm nào được ấn định và Moscow thực hiện “các bước đơn phương”.
Trước đó, nhà đàm phán Medinsky tuyên bố Nga đã sẵn sàng bắt đầu trao đổi vào ngày 7, 8 và 9/6 và cuộc trao đổi này “một lần nữa trở thành cuộc trao đổi tù binh lớn nhất”.
Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Maria Zakharova nói rằng việc Ukraine từ chối tiếp nhận thi thể của quân nhân thiệt mạng cho thấy “chính quyền Kiev không quan tâm đến công dân của mình, dù còn sống hay đã chết”.
Nghị sĩ Nga Dmitry Belik mô tả hành động của Kiev là “hoàn toàn vô nhân đạo, bất kể Kiev đưa ra lý do gì”. Nhà lập pháp Nga cho rằng chính quyền Ukraine có thể từ chối tiếp nhận thi thể của những người đã thiệt mạng để tránh phải bồi thường cho người thân của họ.