Bóng đá Đông Nam Á xáo trộn vì cầu thủ nhập tịch: Việt Nam và công cuộc ‘săn đầu người’

CẦU THỦ NHẬP TỊCH: ĐẠI THẾ KHÓ CƯỠNG

Trong những năm gần đây, nhập tịch ngoại binh đã trở thành sự lựa chọn hàng đầu để các đội bóng nhanh chóng mạnh hơn. Cầu thủ Âu – Mỹ xuất hiện ngày một nhiều trong đội hình các đội tuyển VN, Thái Lan, và đặc biệt bùng nổ ở Indonesia, Philippines, Malaysia. Làn sóng này ngày càng mạnh lên, mang dáng dấp đại thế để các quốc gia Đông Nam Á thoát khỏi mác “vùng trũng”, chen vào nhóm tinh hoa châu Á và xa hơn là giấc mơ World Cup. VN cảm nhận rất rõ sức ảnh hưởng này khi thua đậm trước những đối thủ từng xếp dưới chúng ta trong thời gian dài như Indonesia, Malaysia. Kết cục, đội tuyển VN dừng bước trước Indonesia ở vòng loại World Cup 2026, còn rất ít cơ hội dự Asian Cup 2027 sau trận thua kỷ lục 0-4 trước Malaysia tại Bukit Jalil ngày 10.6.

Bình luận viên Ngô Quang Tùng nhận định: “Nhập tịch cầu thủ đã trở thành xu thế lớn không cưỡng lại được. Chúng ta đã thua đậm Indonesia và Malaysia rồi, nếu Philippines, Thái Lan “nhấn” thêm một bước, đầu tư quyết liệt hơn thì viễn cảnh đội tuyển VN rơi xuống hạng 5 ở Đông Nam Á là rất gần. Hệ quả của nó sẽ rất lớn khi niềm tin của cả hệ thống sa sút, không cẩn thận bóng đá sẽ rơi vào vùng quên lãng. Hãy nhớ nhiệt huyết của cả trăm triệu người dân năm 2018 đã “nuôi” bóng đá trong 5 – 6 năm nhưng rồi sau đó đi xuống năm 2023 như thế nào. Bóng đá phải có chiến thắng để tạo hưng phấn, chứ nếu cứ thua mãi ở SEA Games 33 và AFF Cup 2026 thì sẽ dẫn đến tình trạng người hâm mộ chán nản, tắt lửa, rất khó vực dậy”.

CẦN NHANH CHÓNG ĐIỀU CHỈNH CƠ CHẾ

VN từng sở hữu đội hình đắt giá nhất AFF Cup 2022 với 6,725 triệu euro, cao gấp rưỡi Malaysia (4,03 triệu euro) và xếp trên Indonesia (6,35 triệu euro), Thái Lan (6 triệu). Nhưng lúc này, chúng ta (5,93 triệu euro) chỉ bằng chưa tới 1/2 Malaysia (13,9 triệu euro), 1/5 so với Indonesia (31,9 triệu euro) và kém Thái Lan (7,43 triệu euro). Bình luận viên Ngô Quang Tùng cho rằng: “Thực tế đặt ra những đòi hỏi đáng suy nghĩ về việc mở rộng hơn các điều kiện để người mang dòng máu Việt có cơ hội chơi cho đội tuyển VN. Còn câu chuyện nhập tịch người không mang dòng máu VN sau khi tích lũy đủ điều kiện như quy định nên được tạo điều kiện để cống hiến cho đội tuyển VN. Đó sẽ là giải pháp ngắn hạn trong lúc chờ chiến lược nâng chất lượng đào tạo trẻ, nâng cấp hệ thống giải chuyên nghiệp… cần từ 10 – 20 năm. Chúng ta sẽ phải có cơ chế hợp lý hơn để thu hút hiệu quả các nguồn lực chất lượng bên ngoài”.

Về các biện pháp, ông Tùng nói thêm: “Việc các cầu thủ Việt kiều phải trở về VN chơi bóng mới được cấp căn cước đã ngăn cản những tài năng chơi bóng ở trình độ cao, thu nhập cao ở nước ngoài. Vô hình trung điều này khiến VN chỉ có thể lựa chọn những cầu thủ với tiêu chuẩn thấp hơn so với thực tế có thể vươn tới. Hãy nhìn Indonesia, từ chỗ bắt buộc cầu thủ nhập tịch phải tuyên thệ ở cơ quan chính phủ, họ đã linh động thực hiện ở sân bay, thậm chí ở văn phòng tại nước ngoài, cho thấy cả hệ thống chính trị đã vào cuộc. Việc thu hút nguồn lực từ ngoài biên giới phải thực chất hơn. VN cần hành động một cách quyết liệt hơn, tháo gỡ cơ chế nếu không ảnh hưởng đến đại cục.

Thu hút tài năng nước ngoài không thể chỉ nói suông, mà cần nguồn lực đầu tư với mục tiêu 5 – 10 năm, hướng tới hơn 6 triệu kiều bào VN ở nước ngoài. Phải tăng cường đội ngũ “săn đầu người” cho lực lượng này. Bản chất là vấn đề cơ chế. Vì khi tạo ra sức hút rồi thì các tài năng sẽ tìm về VN. Chúng ta phải thẳng thắn với nhau rằng đối với cầu thủ ngoại hay Việt kiều, ngoài tình cảm thì kinh tế là vấn đề rất nghiêm túc. Phải cho họ cảm nhận được niềm tự hào nhưng kèm theo đó là cơ hội tài chính hấp dẫn mới có sức thuyết phục các ngôi sao châu Âu, Nam Mỹ cống hiến như tại Indonesia, Malaysia”.