Hà NộiNguyễn Văn Dũng, 23 tuổi, mắc bệnh lùn tuyến yên, cơ thể chỉ như trẻ 7 tuổi, sau hai năm đã tăng thêm 20 cm nhờ dùng hormone thay thế.
Khi 17 tuổi, Dũng (còn gọi là Mao Đệ), một Youtuber nổi tiếng về ẩm thực, từng được mẹ đưa đến bệnh viện trung ương khám để cải thiện chiều cao. Tuy nhiên, việc điều trị quá muộn (gần 18 tuổi) khiến các bác sĩ không thể can thiệp hiệu quả. Chi phí điều trị ở nước ngoài quá lớn, vượt khả năng của gia đình. Mẹ con anh đành chấp nhận số phận.
Ở tuổi 23, khi đã tự lập về tài chính, Dũng khát khao được cao lớn, lập gia đình như những người đàn ông bình thường khác. Anh tìm đến bác sĩ Nguyễn Bá Hưng, chuyên khoa Nam học, thành viên Hội Nam khoa Mỹ và Hội Y học Tình dục Quốc tế, Châu Á Thái Bình Dương.

Dũng trước khi điều trị chỉ cao 1,2 mét dù đã trưởng thành. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Qua khám và xét nghiệm, Dũng được chẩn đoán suy sinh dục do suy bán phần thùy trước tuyến yên. Đây là một thể bệnh lùn tuyến yên ít gặp, tỷ lệ mắc dưới 1/10.000 dân. Nguyên nhân có thể là bất thường bẩm sinh, gene, chấn thương hoặc tác dụng phụ của một số loại thuốc. Tình trạng này khiến cơ thể không tiết đủ hormone tăng trưởng và hormone hướng sinh dục, dẫn đến không phát triển chiều cao cũng như không dậy thì hoàn toàn.
Suy sinh dục do suy tuyến yên có thể ảnh hưởng ở bất kỳ giai đoạn phát triển nào của cơ thể. Nếu mắc bệnh ở thời kỳ bào thai, trẻ sẽ chậm phát triển vận động, chậm dậy thì, thấp lùn toàn diện và không phát dục. Trường hợp mắc bệnh ở tuổi tiền dậy thì, cơ thể và cơ quan sinh dục phát triển dang dở, dậy thì không hoàn toàn. Còn nếu mắc bệnh sau tuổi dậy thì, cơ thể và cơ quan sinh dục đã phát triển trước đó nhưng do thiếu hụt hormone tuyến yên dẫn đến “thiến sinh học”, cơ quan sinh dục teo dần, vô sinh thứ phát và lão hóa sớm.
Bác sĩ Hưng chỉ định liệu pháp hormone thay thế, kèm theo hướng dẫn về chế độ ăn uống, sinh hoạt và tập luyện. Sau 3-6 tháng, cơ thể Dũng thay đổi rõ rệt, cao lớn và khỏe mạnh hơn. Sau hai năm điều trị, chàng trai đã cao thêm 20 cm, đạt 1,4 m. Kích thước các cơ quan đều tăng lên. Hiện tại, Dũng vẫn tiếp tục điều trị với phác đồ kìm hãm sự phát dục để đạt chiều cao tối ưu.
Liệu pháp bổ sung hormone là phương pháp duy nhất chữa trị tình trạng này, dựa trên nguyên tắc thiếu hụt hormone nào thì bổ sung loại đó. Tuy nhiên, việc điều trị còn gặp nhiều khó khăn do bệnh hiếm và chi phí thuốc đắt đỏ.
Thực tế, phần lớn bệnh nhân thường không được điều trị bằng hormone tăng trưởng vì cho rằng đã qua 18 tuổi. Thay vào đó, họ chỉ được điều trị theo chuyên khoa nam học, dẫn đến phát dục nhanh nhưng chiều cao tăng hạn chế. Nếu không tiếp cận và điều trị đúng, cơ thể sẽ không phát triển được, gây rối loạn nhiều cơ quan khác.

Dũng cao thêm 20 cm sau 2 năm điều trị. Ảnh: Bác sĩ cung cấp
Bác sĩ Hưng khuyến cáo suy sinh dục do suy tuyến yên là bệnh lý hiếm gặp và vẫn còn nhiều “bí ẩn” trong điều trị, không chỉ ở Việt Nam mà cả trên thế giới. Phát hiện sớm là yếu tố then chốt giúp việc điều trị thuận lợi, có khả năng đạt được chiều cao và phát dục như người bình thường.
Thúy Quỳnh