Một người bạn tôi đi vay 120 triệu đồng để mở quán cháo lòng. Sau ba năm, số tiền nợ đi vay vẫn còn y nguyên. Cũng may số tiền này mượn người thân, không bị thúc ép đóng lãi hàng tháng, nhưng anh tâm sự: “Ngộ nhỡ người thân có việc cần tiền đòi gấp, không biết lấy đâu mà trả”.
Để cải thiện tình hình, anh chuyển từ bán cháo lòng sang bán thêm mì lòng, rồi hủ tiếu lòng, dọn thêm một tủ đông lạnh bán thêm nước giải khát.
Dù đa dạng món, nhưng nguồn thu vẫn không đáng kể. Khách vẫn chừng đó. Bạn tôi đang giải bài toán kinh doanh nhưng gặp phải “nghiệm âm”.
Nhiều người lầm tưởng khởi nghiệp lãng mạn như trong sách vở hay các khóa học truyền cảm hứng. Nhưng những bài học đắt giá từ khởi nghiệp thường được học bằng chính đồng tiền mượn từ ngân hàng, bạn bè, người thân.
Nhiều người khi bắt đầu kinh doanh, đặc biệt là trong ngành ăn uống, thường mang tâm thế “mở cho hoành tráng”. Họ tìm mặt bằng đẹp, sắm bàn ghế, biển hiệu tử tế, máy lạnh, nhân viên mặc đồng phục…
Nhưng một ngày quán vắng, là một ngày gặm nỗi lo âm vốn. Mười ngày vắng mùa mưa, là bắt đầu đụng đến khoản dự phòng. Sáu tháng vắng, thì nghĩ đến chuyện sang quán, thanh lý đồ đạc, rồi trả nợ.
Sự thất bại không hẳn đến từ món ăn dở hay thiếu kinh nghiệm. Đôi khi nó đến từ việc lựa chọn một mô hình kinh doanh vượt quá năng lực tài chính thực tế. Buôn bán ngành hàng ăn uống không đơn giản, luôn phải có thời gian bù lỗ. Ai vượt qua giai đoạn này thì mới có lời.
Vay vốn khởi nghiệp không sai, nhưng vay mà không có phương án hoàn vốn rõ ràng thì giống như tự đưa mình lên chiếc cầu thang không tay vịn. Chỉ cần một “cơn gió” như giá nguyên liệu tăng, một quán mới mở ở cùng phố cách vài căn nhà là rất dễ ngã ngựa.
Không phải là không dám mơ lớn nhưng trước tiên hãy bắt đầu từ cái nhỏ, từng bước kiểm chứng mô hình, khách hàng, dòng tiền. Vì cuối cùng, kinh doanh vẫn là câu chuyện về lời lỗ, chứ không phải là “cái quán ấy ra sao”.