TP.HCM mới hướng đến siêu đô thị quốc tế

Ngày 18.6, Tổng Bí thư Tô Lâm cùng đoàn công tác T.Ư làm việc với các Ban Thường vụ: Thành ủy TP.HCM, Tỉnh ủy Bình Dương và Tỉnh ủy Bà Rịa-Vũng Tàu nhằm đánh giá việc triển khai các nghị quyết, công tác sắp xếp bộ máy, phát triển kinh tế, đảm bảo an sinh xã hội.

Cùng dự có Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính, các Ủy viên Bộ Chính trị, lãnh đạo bộ, ban, ngành T.Ư và các tỉnh, thành liên quan. Bên cạnh đó, Thành ủy TP.HCM cũng mời các nhân sự dự kiến làm bí thư, chủ tịch UBND 102 phường, xã mới cùng dự.

ẢNH: SỸ ĐÔNG

Đây là buổi làm việc đầu tiên của Tổng Bí thư Tô Lâm với 3 địa phương sau khi Quốc hội thông qua nghị quyết sáp nhập tỉnh ngày 12.6, trong đó TP.HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa-Vũng Tàu thành một đơn vị hành chính cấp tỉnh, lấy tên là TP.HCM.

ĐỀ XUẤT CƠ CHẾ ĐẶC THÙ CHO THÀNH PHỐ MỚI

Tại buổi làm việc, Phó bí thư Thường trực Thành ủy TP.HCM Nguyễn Thanh Nghị trình bày những kết quả nổi bật về phát triển kinh tế – xã hội của 3 tỉnh, thành phố và đề xuất một số nội dung cho thành phố mới sau sáp nhập. Trong đó, các địa phương đề xuất cho phép TP.HCM mới được áp dụng cơ chế đặc thù giữ lại toàn bộ nguồn thu từ đất trong giai đoạn 2026 – 2030 để bổ sung nguồn lực phát triển hạ tầng, đồng thời mong muốn Quốc hội sớm ban hành nghị quyết về thành lập, hoạt động của trung tâm tài chính quốc tế.

Bên cạnh đó, tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu đã chủ động nghiên cứu xây dựng 2 đề án gồm thí điểm một số cơ chế, chính sách cho H.Côn Đảo và nghiên cứu khu thương mại tự do gắn với cảng biển khu vực Cái Mép Hạ. Hai đề án đã hoàn thành và trình các cấp có thẩm quyền. Vì vậy, tỉnh đề xuất Bộ Chính trị, Ban Bí thư sớm xem xét, ban hành để mở ra không gian phát triển mới cho TP.HCM sau sáp nhập. Các địa phương cũng kiến nghị cơ chế, chính sách, nguồn lực để đầu tư đa dạng các loại hình giao thông, rút ngắn thời gian di chuyển, ưu tiên các tuyến đường sắt đô thị như tuyến Suối Tiên – thành phố mới Bình Dương, tuyến TP.HCM – Thủ Dầu Một – Bình Phước.

Ảnh: Khả Hân

Chủ tịch UBND TP.HCM Nguyễn Văn Được cho biết 6 tháng đầu năm, thành phố đã đạt nhiều điểm sáng về phát triển kinh tế – xã hội, như tổ chức thành công đại lễ kỷ niệm 50 năm đất nước thống nhất và đại lễ Phật đản Vesak 2025. “Những đại lễ này đã khơi dậy lòng yêu nước, niềm tự hào dân tộc của đại bộ phận người dân, được bạn bè quốc tế đánh giá cao”, ông Được nhìn nhận.

Về các chỉ số kinh tế, tăng trưởng tổng sản phẩm trên địa bàn (GRDP) 6 tháng đầu năm 2025 ước đạt trên 8%, đây là mức tăng cao nhất so với cùng kỳ kể từ năm 2020, tổng thu ngân sách gần 322.000 tỉ đồng. Liên quan đến Nghị quyết 57 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia, TP.HCM tập trung vào 5 trụ cột: đảm bảo về hạ tầng; thu hút các nhà đầu tư tư nhân trong và ngoài nước; thúc đẩy hệ sinh thái khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo; liên kết các viện, trường trong việc phát triển nhân lực chất lượng cao; xây dựng, triển khai các chiến lược quan trọng.

BƯỚC NGOẶT CHƯA TỪNG CÓ TRONG LỊCH SỬ

Kết luận buổi làm việc, Tổng Bí thư Tô Lâm dành thời gian phân tích những điểm mạnh, điểm hạn chế của từng địa phương, đồng thời nhấn mạnh việc thành lập TP.HCM mới đánh dấu bước chuyển mình mang tính bước ngoặt chưa từng có trong lịch sử phát triển đô thị của VN. Đây là sự tái cấu trúc toàn diện không gian phát triển của cực tăng trưởng kinh tế năng động bậc nhất của cả nước, hội tụ thành một siêu đô thị quốc tế. Sau khi sáp nhập, TP.HCM rộng khoảng 6.722 km², đứng thứ 22 cả nước, còn dân số dẫn đầu với khoảng 14 triệu người. Thành phố mới cũng dẫn đầu về quy mô kinh tế (khoảng 2,7 triệu tỉ đồng) và đóng góp ngân sách quốc gia.

So sánh ở tầm quốc tế, Tổng Bí thư thông tin TP.HCM mới có quy mô lớn hơn cả một số quốc gia, ngay cả trong khu vực Đông Nam Á như Singapore, Lào, Campuchia khi xét ở từng khía cạnh. Với quy mô mới, TP.HCM mới phải tư duy ở tầm quốc tế chứ không phải chỉ ở cấp độ khu vực. Theo đó, tầm nhìn mới cho TP.HCM phải trở thành một siêu đô thị quốc tế của Đông Nam Á, một đô thị thông minh, xanh, sáng tạo, tiêu biểu không chỉ về sức mạnh kinh tế mà cả sự phong phú về văn hóa, nghệ thuật, thể thao, giải trí và phong cách sống hiện đại, năng động.

Nơi đây sẽ là một trung tâm tài chính, thương mại, công nghiệp, công nghệ cao và du lịch biển với quy mô khu vực, với định hướng phát triển trên nền tảng công nghệ số, kinh tế xanh, bền vững về môi trường xã hội hài hòa, gắn kết rộng mở, văn minh, kết tinh các giá trị tiên tiến của châu Á và thế giới. “TP.HCM mới vươn lên ngang tầm với các đô thị trong khu vực không chỉ là mong muốn riêng của thành phố mà còn là ước muốn chung cả nước. Thành phố càng vươn xa, đất nước càng tiến nhanh”, Tổng Bí thư đúc kết, đồng thời đề nghị thành phố mới cần đặt ra mục tiêu cụ thể, đưa vào văn kiện đại hội Đảng của địa phương để nỗ lực phấn đấu.

Trao đổi tại buổi làm việc, Tổng Bí thư gợi mở 4 nguyên tắc cho địa phương. Đầu tiên là tích hợp các cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt của 3 địa phương vào thành phố mới. Nguyên tắc thứ hai là điều phối, chỉ đạo tập trung nhưng vận hành phân quyền, trong đó bộ phận đầu não cấp thành phố giữ vai trò chiến lược, hoạch định và kiểm soát, điều phối còn các cực phát triển như Thủ Thiêm, Thủ Đức, Dĩ An, Bến Cát, Bà Rịa, Vũng Tàu cần được khuyến khích chủ động, sáng tạo. Thứ ba là dữ liệu phải tập trung nhưng đưa ra quyết định ở nơi gần nhất, đặc biệt là cấp xã. Nguyên tắc cuối cùng là quản trị tinh gọn nhưng phải sâu sát, thường xuyên đôn đốc, kiểm tra, đánh giá tiến độ và chất lượng công việc, tiếp nhận và phản hồi ý kiến của người dân, doanh nghiệp.

XÂY DỰNG CHÍNH QUYỀN KIẾN TẠO, MINH BẠCH

Chia sẻ tại buổi làm việc, Tổng Bí thư thông tin qua công tác kiểm tra, giám sát ở một số địa phương, T.Ư nhận thấy một số biểu hiện, xu hướng lệch lạc cần phải chấn chỉnh. Đơn cử như tuyệt đại đa số người dân đồng tình, thống nhất cao với chủ trương sắp xếp lại tỉnh, thành cùng với bộ máy của hệ thống chính trị nhưng có một bộ phận cán bộ lại tâm tư, lo lắng, ngại khó, ngại khổ. Đặc biệt, một vài nơi có dấu hiệu cục bộ, địa phương, lợi ích nhóm trong công tác nhân sự và đề xuất chính sách có biểu hiện ưu tiên đối với nhân sự của tỉnh được giữ nguyên tên hoặc nhân sự của tỉnh có bí thư chủ trì đề án sáp nhập hoặc thống kê không trung thực, chính xác các tài sản, dự án.

Ảnh: Nhật Thịnh

Nêu một số công việc cần ưu tiên, Tổng Bí thư Tô Lâm gửi gắm kỳ vọng TP.HCM mới sẽ tiêu biểu cho một chính quyền số, kiến tạo, minh bạch, hiệu quả, vừa xử lý tốt việc điều hành, đồng thời dẫn dắt phát triển, đổi mới sáng tạo, giữ được niềm tin xã hội. Song song đó, TP.HCM mới phải đẩy mạnh tái cơ cấu kinh tế, đổi mới mô hình tăng trưởng, phát triển nền kinh tế tri thức sáng tạo có giá trị gia tăng cao, có khả năng cạnh tranh toàn cầu, tham gia những nấc thang cao của chuỗi giá trị toàn cầu.

Để trở thành đô thị có cấu trúc đa trung tâm, Tổng Bí thư đề nghị TP.HCM mới định hình ngay một mạng lưới giao thông tích hợp và thông minh; tái tổ chức không gian số cấp vùng, coi dữ liệu là hạ tầng chiến lược; xây dựng một hệ sinh thái đổi mới sáng tạo, nơi doanh nghiệp, viện nghiên cứu, đại học, nhà đầu tư, các quỹ đổi mới sáng tạo và cộng đồng khởi nghiệp cùng gặp nhau trên một nền tảng kết nối liên thông. Địa phương cũng cần quan tâm phát triển thế hệ doanh nhân trẻ năng động, sáng tạo, giỏi về quản trị, kinh doanh và có tinh thần phụng sự xã hội; kiên định mục tiêu phát triển toàn diện con người, kết hợp chặt chẽ giữa tăng trưởng kinh tế với tiến bộ, công bằng xã hội và chất lượng sống…

Đặc biệt, Tổng Bí thư lưu ý địa phương biến quá trình chuẩn bị đại hội Đảng các cấp thành cuộc tổng động viên trí tuệ, tinh thần và khát vọng phát triển để định hình một chiến lược mới cho một đại đô thị tiên phong, sáng tạo, hiện đại bậc nhất VN. Tổng Bí thư Tô Lâm mong muốn Đảng bộ TP.HCM mới sẽ là trung tâm của đoàn kết, truyền cảm hứng phụng sự và dấn thân kiến tạo, đủ năng lực dẫn dắt thành phố không chỉ đi đầu cả nước mà còn bứt phá trên bản đồ đô thị toàn cầu.