Nhóm có bệnh nền, người cao tuổi, suy giảm miễn dịch, thai phụ cùng trẻ nhỏ có nguy cơ đồng nhiễm cúm và Covid-19 trong bối cảnh vào mùa mưa.
Ngày 20/6, PGS.TS.BS Phạm Quang Thái, Phó trưởng khoa Kiểm soát bệnh truyền nhiễm, Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương cho biết như trên, thêm rằng nguy cơ bệnh chồng bệnh có thể xảy ra với xác suất rất thấp, khoảng 10.000 người mới có một ca mắc cùng lúc hai bệnh. Điều này có thể xảy ra khi bệnh nhân nhập viện vì cúm, sau đó mắc thêm Covid-19 do tiếp xúc gần người mang virus.
Ngoài cúm, Covid-19 có thể đồng nhiễm với sởi, phế cầu, bệnh do virus hợp bào hô hấp (RSV)… trong môi trường kín như công sở, trường học, bệnh viện. Người chưa từng nhiễm, chưa có miễn dịch hoặc chưa tiêm vaccine sẽ có nguy cơ đồng nhiễm các virus này.
Ngoài ra, miền Nam bắt đầu vào mùa mưa, độ ẩm không khí cao ảnh hưởng trực tiếp hệ miễn dịch, dễ gia tăng bệnh truyền nhiễm, hô hấp, điển hình như cúm, phế cầu, Covid-19. Từ đầu năm đến đầu tháng 6, cả nước ghi nhận khoảng hơn 10.000 ca Covid-19 tại hầu hết tỉnh, thành. Các địa phương có nhiều ca bệnh như Hà Nội, Hải Phòng, TP HCM, Quảng Ninh, Bắc Giang và Thái Nguyên. Dù không phát hiện ổ dịch tập trung, giai đoạn 10-16/6 ghi nhận tới 3.000 ca.
Lúc này, nguy cơ đồng nhiễm các bệnh tăng lên ở nhóm miễn dịch thấp. Đơn cử, người cao tuổi với hệ miễn dịch đã lão hóa hay nhóm mắc bệnh lý nền (huyết áp, đái tháo đường, phổi tắc nghẽn mạn tính, thận mạn tính, gan, tim mạch, mạch máu não, hen phế quản, ung thư…), suy giảm miễn dịch. Ngoài ra nhóm nguy cơ mắc hai bệnh cùng lúc còn có phụ nữ mang thai (miễn dịch giảm sút dần để thai nhi phát triển), trẻ nhỏ (miễn dịch chưa ổn định), nhân viên y tế (trực tiếp chăm sóc, chữa trị cho bệnh nhân).
“Người đang chống chọi đái tháo đường, huyết áp, bệnh chuyển hóa… có thể tăng tình trạng bệnh lên 2-8 lần kèm loạt nguy cơ khi đồng nhiễm với cúm”, PGS.TS.BS Phạm Quang Thái cho hay.
Chuyên gia nói thêm, bệnh chồng bệnh khiến hệ thống miễn dịch quá tải, nguy cơ trở nặng cao hơn, như suy hô hấp, viêm phổi nặng, tăng nhập viện, phải điều trị tích cực, thở máy… so với chỉ mắc một bệnh. “Nguy cơ tử vong khi bị cúm là 0,1-0,2%, mất do Covid-19 khoảng 0,3-4%, tùy thời điểm dịch và mức độ quá tải bệnh viện. Tuy nhiên khi mắc cùng lúc hai bệnh, tỷ lệ tử vong có thể lên tới 5-6%. Đó là lý do người ta cố tránh hiện tượng đồng nhiễm”, bác sĩ Thái phân tích.
Một thực trạng khác cần lưu ý là tốc độ già hóa dân số nước ra rất nhanh, dự kiến đến 2036 tăng cao. Do đó, nhóm cao tuổi cần được lưu tâm trước bệnh cúm, nhất là thời điểm giao mùa.
Với bệnh lý đường hô hấp như cúm, cơ quan chức năng khuyến cáo người dân cần chủ động, duy trì thói quen tốt hàng ngày như vệ sinh cá nhân, rửa tay thường xuyên, đeo khẩu trang khi đến chỗ đông người để phòng bệnh cho chính mình và người xung quanh. Để lão hóa khỏe mạnh, không mất khả năng tự chủ, người cao tuổi lẫn nhóm có bệnh nền được khuyến khích tiêm phòng cúm, ngừa nguy cơ trở nặng khi bệnh chồng bệnh.
Tiêm vaccine cúm là giải pháp tạo miễn dịch, hạn chế mang virus và phát tán cho người khác. Ảnh: Pexels
Trước mỗi thời điểm giao mùa, Bộ Y tế luôn có văn bản nhắc nhở người dân cần phải phòng bệnh thế nào tốt nhất. Trong bối cảnh TikTok, YouTube, Instagram và nền tảng số lên ngôi, PGS.TS Phạm Quang Thái cho rằng có thể tăng cường truyền thông trên các kênh này vì độ phủ rộng hơn. Cần cân nhắc cách tiếp cận gần gũi, đời thường để tạo sự lan tỏa lớn, thay vì chỉ đưa ra thông điệp, khẩu hiệu. Những chia sẻ thực tế về cách bảo vệ sức khỏe chủ động từ cấp lãnh đạo, doanh nhân, người có sức ảnh hưởng cũng là kênh có thể cân nhắc.
Từ khi đại dịch Covid-19 bùng phát vào năm 2020 đến nay, Việt Nam ghi nhận hơn 11,6 triệu người mắc, đứng thứ 13/231 quốc gia và vùng lãnh thổ. Hơn 43.000 người đã tử vong do bệnh này, tỷ lệ 0,4% tổng số ca nhiễm. Đến tháng 10/2023, Chính phủ đưa Covid -19 vào danh mục bệnh truyền nhiễm nhóm B thay vì nhóm A như trước, tức giảm cấp độ nguy hiểm và xem là bệnh thông thường như cúm.
Thiên Hà