Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Quốc gia Australia phát triển mô hình sử dụng hạt aerosol để giảm sức mạnh bão trước khi chúng đổ bộ vào đất liền.
Ảnh vệ tinh của bão Helena vào ngày 26/9/2024. Ảnh: NOAA
New Atlas hôm 22/6 đưa tin, trong một nghiên cứu tiên phong, các nhà khoa học tại Đại học Quốc gia Australia (ANU) mô phỏng phương pháp ngăn chặn bão phát triển bằng cách sử dụng hạt aerosol có hình dạng khác nhau. Những hạt này có thể làm gián đoạn quá trình phát triển tự nhiên, giảm sức mạnh phá hủy của hệ thống bão từ rất sớm, trước khi chúng có cơ hội tiến vào đất liền.
Hạt aerosol là hạt chất rắn hoặc lỏng rất nhỏ lơ lửng trong không khí hoặc một chất khí khác, kích thước trong khoảng từ 0,001 đến 100 micromet, có thể xuất hiện tự nhiên hoặc do con người tạo ra.
“Các nghiên cứu khác xem xét tác động của hạt aerosol lên cơn bão đã phát triển đầy đủ, khi nó sắp đổ bộ vào đất liền”, Roslyn Prinsley, phó giáo sư tại ANU, cho biết. “Chúng tôi nghĩ có thể ngăn chặn bão dễ dàng hơn trước khi chúng bắt đầu”. Prinsley đang hợp tác với công ty khởi nghiệp Aeolus tại thung lũng Silicon, chuyên về làm suy yếu bão nhiệt đới trước khi chúng có cơ hội di chuyển vào đất liền.
Cho đến nay, nỗ lực tiêu diệt bão chưa đạt hiệu quả, chủ yếu vì bão nhiệt đới rất khó dự đoán. Trong nghiên cứu mới, nhóm chuyên gia ở ANU sử dụng mô hình địa vật lý toàn diện để chứng minh hạt nhỏ với hình dạng khác nhau có thể biến đổi khả năng phát triển của bão và ứng dụng chúng vào cơn bão càng sớm càng tốt.
“Chúng tôi phát hiện aerosol mịn (đường kính 0,05-1 micromet) và siêu mịn (<0,05 micromet) ban đầu làm bão mạnh lên bằng cách tăng cường nhiệt lượng giải phóng từ sự ngưng tụ hơi nước, đóng băng và phát triển băng trong mây. Tuy nhiên, điều này cũng tạo ra một ‘hồ lạnh’ (vùng không khí lạnh gần mặt đất) mạnh hơn, qua đó giảm năng lượng đổ vào cơn bão, cuối cùng khiến nó yếu đi. Ngược lại, aerosol lớn hơn (1-4 micromet) ban đầu làm chậm cơn bão bằng cách tăng cường mưa, nhưng sau đó tạo ra hồ lạnh yếu hơn, hầu như không khiến bão suy yếu”, nhóm nghiên cứu giải thích.
Về cơ bản, hạt aerosol mịn và siêu mịn từ muối biển làm cho cơn bão mạnh hơn, nhưng quá trình này cuối cùng cắt đứt nguồn không khí ấm và ẩm, dẫn tới hạn chế sự phát triển của nó, do đó cung cấp hiệu quả tốt nhất. Các hạt thô tạo ra giọt mây ít nhưng lớn hơn, ảnh hưởng đến lượng mưa. Điều này không đủ để phá hủy hoàn toàn cơn bão, khiến nó có thể tăng cường sức mạnh sau một thời gian.
Can thiệp bằng hạt aerosol cần tiến hành khi cơn bão vẫn ở giai đoạn “thai nghén” trước khi phát triển thành bão nhiệt đới. Sử dụng mô hình hệ thống tiền bão với bán kính 200 km và độ cao 300 m, cần 4 tấn hạt siêu mịn mỗi giờ.
Theo nhóm nghiên cứu, việc phát triển và thử nghiệm công nghệ trong thực tế vẫn còn thách thức. Prinsley xác định vùng biển Ấn Độ Dương ngoài Tây Australia có thể là điểm khởi đầu tốt để thử nghiệm công nghệ.
An Khang (Theo New Atlas, ANU)