PhápMélissa B xỏ găng tay cotton mỏng, cẩn trọng đặt chiếc túi Hermès Birkin màu xanh Zanzibar lên bàn rồi lùi lại quan sát tổng thể món đồ trị giá 18.000 USD.
Sau khi không phát hiện vết phồng hay nếp gấp bất thường nào, ngón tay cô lướt nhẹ dọc theo mép túi, sau đó cầm chiếc kính lúp soi kỹ tấm kim loại palladium trên nắp. Logo của hãng có thể thay đổi theo thời gian, nhưng các ký tự khắc phải luôn sắc nét, đều đặn và giãn cách hoàn hảo.
“Đây là một trong những đặc điểm nhận dạng quan trọng nhất của Birkin”, cô nói.
Mélissa chuyển sang kiểm tra đường khâu, tìm kiếm sự nhất quán và đồng đều. Bốn chiếc chân đế bằng palladium dưới đáy túi cũng được rà soát để đảm bảo chúng cùng chất liệu với các phần cứng khác và được đóng thủ công chứ không phải bắt vít.
Cuối cùng là dây kéo – phải do chính Hermès sản xuất, với phần chặn khóa có hình chữ H đặc trưng.
Mélissa B. kiểm tra một đôi giày Saint Laurent là thật hay giả bằng cách ngửi mùi da. Ảnh: Julie Glassberg/Bloomberg Businessweek
Mélissa là một trong hàng chục chuyên gia thẩm định tại trung tâm của Vestiaire Collective, một trang web bán lại đồ hiệu của Pháp có trụ sở ở thành phố Tourcoing.
Đây là cơ sở đầu tiên và lớn nhất trong 5 trung tâm của công ty trên toàn thế giới. Nhiệm vụ của họ là phát hiện những món hàng giả ngày càng tinh vi. Đôi khi, chúng được làm từ chính loại da và phụ kiện kim loại của các nhà cung cấp cho hàng thật.
Mélissa đưa chiếc túi Birkin lên mũi, nhắm mắt và hít một hơi thật sâu để cảm nhận mùi da thuộc. “Nó có mùi hơi ngọt”, cô nhận xét. Cuối cùng, cô dùng đèn UV cầm tay để kiểm tra hộp đựng, xem xét hóa đơn và chứng từ mua hàng. “Chiếc này,” cô kết luận, “là hàng thật”. Toàn bộ quá trình mất 15 phút.
Nghề phát hiện hàng giả như Melissa đang làm ngày càng quan trọng khi thị trường đồ hiệu đã qua sử dụng bùng nổ. Theo Bain & Co., doanh số thị trường này đã tăng 7%, đạt hơn 50 tỷ USD vào năm 2024, vượt xa tốc độ tăng trưởng của thị trường đồ hiệu mới. Doanh thu của Vestiaire Collective đã tăng 20% vào năm ngoái. Đối thủ The RealReal có trụ sở tại San Francisco cũng ghi nhận doanh số tăng 9,3% lên hơn 600 triệu USD.
Điều này càng thúc đẩy nhu cầu thẩm định. Năm 2021, chưa đến 1/3 số mặt hàng bị Vestiaire từ chối do nghi ngờ hàng giả. Ngày nay, con số đó đã vượt quá một nửa. Vấn đề thực sự không phải là những món hàng nhái rẻ tiền thường thấy ở các khu chợ, mà là “hàng siêu giả” (super fakes) – những bản sao gần như không thể phân biệt được với hàng thật.
Quét vỏ hộp bằng đèn UV để xác định độ “thật – giả”. Ảnh: Julie Glassberg/Bloomberg Businessweek
Tổ chức Hợp tác và Phát triển Kinh tế (OECD) cho biết, làm hàng giả là một ngành công nghiệp trị giá 467 tỷ USD trên toàn thế giới. Năm ngoái, Hải quan và Biên phòng Mỹ đã tịch thu lượng hàng hiệu giả trị giá 4,2 tỷ USD.
Laurent Dhennequin, giám đốc một nhóm thương mại uy tín ở Paris, nói: “Đó chỉ là phần nổi của tảng băng”.
Các thương hiệu hàng đầu như Chanel, Hermès và Louis Vuitton từ lâu đã phản đối thị trường đồ cũ vì lo ngại nó làm suy yếu nhu cầu hàng mới và làm tổn hại hình ảnh độc quyền của họ.
Nhưng trớ trêu thay, sản phẩm của họ lại nằm trong số những mặt hàng bán chạy nhất trên các trang web. Tuy nhiên, một vấn đề lớn là không có tiêu chuẩn toàn cầu cho việc thẩm định. Các công ty bán lại thường phải dùng từ ngữ rất cẩn thận. Thay vì gọi sản phẩm là “hàng thật” (authentic), họ có xu hướng quảng cáo “quy trình thẩm định” (authentication processes) hoặc mô tả hàng hóa là “đã được thẩm định” (authenticated).
Để tự vệ về mặt pháp lý, các nhà bán lẻ nỗ lực tối đa để tránh hàng giả. Tại Vestiaire, nhân viên mới phải trải qua ít nhất 750 giờ đào tạo về vật liệu, phương pháp sản xuất, cách sử dụng các công cụ phóng đại, đèn UV và các kỹ thuật làm giả mới nhất.
Các kiểm định viên dùng kính lúp để kiểm tra đồng hồ là thật hay giả. Ảnh: Julie Glassberg/Bloomberg Businessweek
Các giải pháp công nghệ cao như “Hộ chiếu Sản phẩm Kỹ thuật số” (Digital Product Passports) của EU, chip siêu nhỏ của Chanel hay blockchain của tập đoàn LVMH đang được triển khai.
Nhưng nhiều người tiêu dùng không quan tâm. Họ sẵn sàng chi tiền để mua hàng hiệu giả. Nguyên nhân được cho là người mua thất vọng vì chất lượng sản phẩm hàng hiệu thật ngày càng giảm. Theo Business of Fashion, 1/3 người trưởng thành ở Mỹ thừa nhận đã cố ý mua hàng giả. Hàng giả từ chỗ bị coi là điều cấm kỵ nay đã trở nên “sành điệu”.
Emilia Petrarca, một nhà sáng tạo nội dung thời trang, nói: “Chúng ta đang chứng kiến một sự thay đổi lớn trong thái độ”. Cô chỉ ra sự thành công của chiếc “Wirkin”, một phiên bản nhái túi Birkin giá 78 USD của Walmart, đã bán hết ngay khi ra mắt vào năm ngoái.
Nhiều người tiêu dùng đặt câu hỏi, nếu ngay cả con người và công nghệ cũng phải vật lộn vất vả để xác định một món đồ là thật hay giả, thì điều đó còn quan trọng không? Các nhà mốt phải chứng minh được chất lượng vượt trội và di sản đáng khao khát để biện minh cho mức giá trên trời của mình. Nếu không, ranh giới giữa thật và giả sẽ trở nên vô nghĩa với một thế hệ coi trọng sự tiếp cận hơn là tính độc quyền.
Minh Phương (Theo Bloomberg)