Sáng 24/6, Quốc hội nghe tờ trình về việc xử lý nguồn thu hồi nợ của các chương trình tín dụng chính sách do ngân sách Nhà nước cấp đã hết thời gian thực hiện tại Ngân hàng Chính sách xã hội.
Gần 1,1 triệu hộ nghèo, cận nghèo, các đối tượng chính sách được vay vốn
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng cho biết từ năm 2008 đến 2017, Ngân sách Nhà nước đã cấp cho Ngân hàng Chính sách xã hội hơn 6.000 tỷ đồng để cho vay đối với hộ đồng bào dân tộc thiểu số, cho vay nhà ở, cho vay hỗ trợ các huyện nghèo đẩy mạnh xuất khẩu lao động.
Theo báo cáo của Ngân hàng Chính sách xã hội, đến ngày 30/4, đã thu hồi được hơn 3.100 tỷ đồng và dư nợ còn lại tiếp tục phải thu hồi hơn 2.900 tỷ đồng (dự kiến thời điểm thu hồi khoản vay cuối cùng là năm 2035, không bao gồm thời gian gia hạn nợ theo quy định).
Ông Thắng nhấn mạnh việc triển khai các chương trình nêu trên đã giúp gần 1,1 triệu hộ nghèo, cận nghèo, các đối tượng chính sách khác tiếp cận được nguồn vốn; hơn 11.000 người được vay vốn đi xuất khẩu lao động, gần 700.000 lượt khách hàng được vay vốn chương trình nhà ở xã hội…
Bộ trưởng Tài chính Nguyễn Văn Thắng (Ảnh: Media Quốc hội).
Theo Ngân hàng Chính sách xã hội, nhu cầu vốn vay của chương trình đến hết năm 2025 là tương đối lớn, khoảng trên 31.000 tỷ đồng.
Ngân hàng này kiến nghị cho phép sử dụng nguồn vốn đã thu hồi và tiếp tục thu hồi trong thời gian tới để cho vay chương trình nhà ở xã hội theo quy định tại Nghị định số 100/2024/NĐ-CP.
Trên cơ sở đó, Chính phủ đề xuất cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội tiếp tục sử dụng toàn bộ số tiền đã cấp cho 10 chương trình tín dụng chính sách là hơn 6.000 tỷ đồng, trong đó bao gồm số tiền đã thu hồi nợ hơn 3.100 tỷ đồng và số tiền tiếp tục thu hồi còn lại hơn 2.900 tỷ đồng để cho vay các chương trình tín dụng tại ngân hàng này.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế và Tài chính của Quốc hội Phan Văn Mãi cho biết trong thời gian qua, ngân sách Nhà nước đã bố trí cho Ngân hàng Chính sách xã hội thực hiện các chương trình tín dụng chính sách đã được Quốc hội quyết định.
Tuy nhiên, sau gần 5 năm thực hiện vẫn chưa đáp ứng được nhiệm vụ và nhu cầu vay vốn của các đối tượng chính sách. Do vậy, việc bố trí ngân sách cho ngân hàng này thực hiện cho vay các chương trình tín dụng chính sách là cần thiết, theo ông Mãi.
Cơ quan thẩm tra kiến nghị bổ sung vào Nghị quyết chung kỳ họp thứ 9, Quốc hội khóa XV, nội dung cho phép Ngân hàng Chính sách xã hội được tiếp tục sử dụng toàn bộ số tiền hơn 6.000 tỷ đồng kể trên để cho vay các chương trình tín dụng theo đề nghị của Chính phủ.
Cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ chỉ đạo Ngân hàng Chính sách xã hội quản lý, sử dụng, cho vay đúng quy định, đảm bảo thực hiện được mục tiêu của các chương trình cho vay, không để xảy ra trục lợi chính sách, thất thoát, lãng phí, tiêu cực.
Không để xảy ra thất thoát
Thảo luận tại hội trường, đại biểu Trần Hoàng Ngân (TPHCM) đề nghị Chính phủ cần giải thích thêm với số tiền đã thu hồi là hơn 3.100 tỷ đồng thì sẽ thực hiện quyết toán trên khoản tiền này hay trên tổng số tiền hơn 6.000 tỷ đồng.
Đại biểu Trần Hoàng Ngân phát biểu ý kiến (Ảnh: Media Quốc hội).
Đại biểu Phạm Văn Hòa (Đồng Tháp) cho rằng đây là chính sách rất nhân văn, đặc biệt khi số tiền hơn 6.000 tỷ đồng với ngân sách là không lớn, nhưng đối với đồng bào dân tộc, người nghèo, hộ khó khăn cần tiền làm ăn, xuất khẩu lao động là con số lớn giúp xóa nghèo, ổn định cuộc sống.
Đại biểu cho rằng cần có chính sách tiếp tục cho vay cũng như cân nhắc đối tượng cho vay phù hợp, đảm bảo đúng đối tượng.
Giải trình sau đó, Bộ trưởng Tài chính cho biết khoản đã thu hồi hơn 3.100 tỷ đồng được giao cho Ngân hàng Chính sách xã hội, còn lại hơn 2.900 tỷ đồng sẽ tiếp tục thu hồi đến năm 2035.
Theo ông Thắng, toàn bộ tiền gốc hơn 6.000 tỷ đồng được đảm bảo 100% và không để xảy ra thất thoát. Tỷ lệ nợ xấu hiện nay là 2,68% đã được trích lập dự phòng rủi ro nên ngay cả trường hợp không thu hồi và mất toàn bộ số nợ xấu, khoản tiền này cũng đã được trích lập dự phòng rủi ro.
Về hiệu quả cho vay của Ngân hàng Chính sách xã hội, ông Thắng cho hay quá trình ngân hàng cho vay được thực hiện chặt chẽ, người dân có trách nhiệm sử dụng vốn vay gắn với mô hình sản xuất, kinh doanh và nuôi trồng với sự giám sát chặt chẽ hộ và chính quyền địa phương.