Hình ảnh cắt từ đoạn clip ghi lại cảnh nhiều vụ nổ xảy ra với các đám mây hình nấm bốc lên – Ảnh: X/@IranArmed_force
Những ngày qua, một đoạn video ghi lại cảnh nhiều vụ nổ lớn cùng đám mây hình nấm bốc lên giữa đô thị rộng lớn đã lan truyền mạnh trên mạng xã hội. Chú thích đi kèm khẳng định đây là khoảnh khắc Iran phóng tên lửa tấn công căn cứ quân sự Mỹ tại Qatar.
Video nhanh chóng thu hút hàng triệu lượt xem, được chia sẻ trên X, Facebook, TikTok và thậm chí xuất hiện trên một số kênh truyền thông khu vực như bằng chứng trực quan của vụ tấn công.
Thực tế, vụ Iran tấn công căn cứ không quân Al-Udeid của Mỹ ở Qatar ngày 23-6 là có thật. Đây là hành động đáp trả trực tiếp của Tehran sau loạt không kích của Mỹ nhằm vào các cơ sở hạt nhân chiến lược của Iran tại Fordow, Natanz và Esfahan.
Bộ Quốc phòng Qatar xác nhận hệ thống phòng thủ nước này đã đánh chặn thành công nhiều tên lửa nhắm vào căn cứ. Không có thương vong hay thiệt hại nghiêm trọng nào được báo cáo.
Tuy nhiên, đoạn video lan truyền rộng rãi trên không hề ghi lại khoảnh khắc tấn công thực tế như nhiều người lầm tưởng.
Đoạn phim lan truyền rộng rãi mạng xã hội tuyên bố đây là cảnh Iran tấn công căn cứ không quân của Mỹ ở Qatar là sai sự thật – Video: X/@IranArmed_force
Qua kiểm chứng của các tổ chức độc lập như Snopes và Newschecker, video này thực chất là sản phẩm do trí tuệ nhân tạo (AI) tạo ra. Phân tích kỹ thuật phát hiện rõ watermark “Sora” – một công cụ tạo video AI do OpenAI phát triển – nằm ở góc phải màn hình.
Công cụ Hive Moderation đánh giá đoạn clip có đến 97,1% khả năng là nội dung AI hoặc deepfake, trong khi nền tảng AI or Not cũng xác nhận các khung hình trích xuất từ video là “gần như chắc chắn do AI tạo ra”.
Logo của phần mềm Sora do OpenAI phát triển cũng xuất hiện rõ trong đoạn clip – Ảnh: NEWSCHECKER
Theo lịch sử đăng tải, đoạn video xuất hiện lần đầu trên TikTok ngày 14-6, do tài khoản @miniverseproductions đăng tải. Phần âm thanh trong clip cũng ghi rõ do “Miniverse Productions AI Minds” sản xuất, cho thấy đây là sản phẩm tạo bởi AI.
Dù tài khoản này hiện không còn hoạt động, bản lưu bài đăng từ ngày 21-4 đã gắn nhãn “AI generated” (tức nội dung do AI tạo), khẳng định video không liên quan đến căng thẳng hiện tại ở Trung Đông.
Đây không phải lần đầu AI bị lợi dụng để bóp méo nhận thức công chúng giữa lúc chiến sự. Trước đó, một hình ảnh giả về việc Iran bắn rơi máy bay ném bom B-2 của Mỹ cũng lan truyền rộng rãi, nhưng sau đó bị vạch trần là sản phẩm do AI dựng nên.