BS điều trị cho biết: Hoạt động thể lực cường độ cao như tập gym, đẩy tạ có thể gây tăng áp lực trong lồng ngực, khiến bóng khí dưới màng phổi bị vỡ. Đây là nguyên nhân gây tràn khí màng phổi, dù BN không có bệnh lý nền liên quan đến phổi. Tràn khí màng phổi tự phát là hiện tượng khí thoát ra khỏi nhu mô phổi và tích tụ trong khoang màng phổi, khiến phổi không thể nở rộng như bình thường, gây đau tức ngực, khó thở, nhịp tim tăng nhanh. Nếu không được xử trí kịp thời, tình trạng tràn khí màng phổi có thể dẫn đến chèn ép tim và các mạch máu lớn, gây suy hô hấp, thậm chí tử vong.
ẢNH: THU NGÔ
Khác với tràn khí màng phổi thứ phát thường gặp ở người có bệnh lý nền về phổi (COPD, lao phổi…), tràn khí màng phổi tự phát xảy ra ở người trẻ, khỏe mạnh, không có tiền sử bệnh phổi trước đó. Một số trường hợp không có dấu hiệu điển hình, khiến người bệnh chủ quan và dễ bỏ qua triệu chứng ban đầu.
Nguyên nhân chủ yếu của tràn khí màng phổi tự phát thường do vỡ các bóng khí nhỏ, hoặc kén khí dưới màng phổi. Các bóng khí này có thể hình thành tự nhiên và tồn tại âm thầm trong phổi mà không gây ra bất kỳ biểu hiện nào cho đến khi bị vỡ do một tác động nhất định. Trong đó, các hoạt động gắng sức, hoặc thay đổi áp lực đột ngột trong lồng ngực được xem là yếu tố nguy cơ điển hình.
Do đó, các BS lưu ý: Tập luyện thể thao cường độ cao, nâng tạ nặng, leo núi, lặn sâu, chơi nhạc cụ hơi, thậm chí ho mạnh, hắt hơi liên tục, đều có thể kích hoạt bóng khí vỡ và dẫn đến tràn khí màng phổi. Ngoài ra, thể trạng cao gầy ở nam giới cũng là yếu tố dễ gặp trong nhóm nguy cơ, do cơ địa này khiến áp lực đỉnh phổi thấp hơn và dễ gây vỡ các bóng khí.
Người bệnh cần nhận diện sớm triệu chứng như đau ngực đột ngột, khó thở khi gắng sức, sau đó nhanh chóng đến cơ sở y tế để được chẩn đoán, can thiệp kịp thời. Những người thường xuyên tập luyện thể thao, hoặc có hoạt động thể lực mạnh, cần lưu ý bảo vệ sức khỏe hô hấp, thăm khám định kỳ và có cường độ tập luyện phù hợp.