Sửng sốt vì thửa đất này đã được người dân sử dụng từ năm 1990, đã được cấp “sổ đỏ” và tiền đóng thuế cao gấp 1,5 lần giá đất thị trường. Nghĩa là người dân phải “mua” chính mảnh đất của mình với giá quá đắt đỏ. Từ ngày 21.5, bảng giá đất mới của tỉnh Nghệ An có hiệu lực, thay thế cho bảng giá đất giai đoạn 2020 – 2024 với mức tăng từ 2 – 15 lần. Bảng giá đất sát giá thị trường trong khi thuế chuyển mục đích sử dụng từ đất vườn sang đất ở áp dụng theo Nghị định 103/2024 với mức 100% khiến người dân phải bỏ số tiền đóng thuế gần ngang bằng, thậm chí cao hơn mua đất theo giá thị trường.
Giá đất và mức thuế tăng quá cao đã tạo ra sự mất công bằng khi cùng một khu vực, người này chuyển đất vườn sang đất ở, áp dụng bảng giá đất 2020 – 2024 chỉ mất 100 triệu đồng nhưng chỉ 1 tháng sau, gia đình khác ở kế bên chuyển chừng đó đất vườn sang đất ở phải đóng mức thuế gấp nhiều lần. Nghệ An phần lớn là nông thôn, diện tích đất vườn rất lớn và đó là tài sản của cha ông để lại cho con cháu làm chỗ ở. Con cái phải bỏ ra một số tiền quá lớn nộp thuế để được làm nhà ở trên đất cha ông mình để lại là một gánh quá nặng.
Vụ tiền sử dụng đất cao hơn giá đất: Nghệ An rà soát lại bảng giá
Khi bảng giá đất và mức thuế tăng cao, người dân sẽ rất khó để chuyển được đất vườn sang đất ở trong khi nhu cầu về chỗ ở là nhu cầu bức thiết. Tình trạng này sẽ dẫn đến việc nhiều người vẫn phải chia đất cho con cái làm nhà ở trên đất vườn, vi phạm pháp luật, gây khó khăn cho công tác quản lý. Giá đất theo đó cũng sẽ tăng, người có thu nhập trung bình sẽ rất khó tiếp cận đất để làm nhà ở.
Vì thế, để người dân bớt gánh nặng khi nhận thừa kế đất đai từ bố mẹ để làm nhà ở, cơ quan chức năng cần xem xét áp mức thuế chuyển từ đất vườn sang đất ở với mức phù hợp để đảm bảo quyền tiếp cận nhà ở của người dân, nhất là người có thu nhập thấp và trung bình.