Ông Trump nói rằng Mỹ đã “chuyển quá nhiều” viện trợ quân sự cho Ukraine dưới thời ông Biden và hiện cần ưu tiên bổ sung kho vũ khí.
“Chúng tôi vẫn cung cấp vũ khí cho họ, nhưng đã cho đi quá nhiều. Chúng tôi vẫn phối hợp cùng họ, cố giúp đỡ họ”, Tổng thống Mỹ Donald Trump ngày 3/7 trả lời báo chí về quyết định hoãn chuyển giao vũ khí viện trợ cho Ukraine, trước khi lên chuyên cơ đến bang Iowa.
Ông Trump đổ lỗi cho người tiền nhiệm Joe Biden đã khiến ông khó xử về cân bằng giữa an ninh quốc gia và viện trợ quân sự cho Ukraine. “Ông Biden đã dốc cạn kho vũ khí của đất nước để gửi cho Ukraine. Chúng ta phải đảm bảo rằng vẫn còn đủ vũ khí để bảo vệ chính mình”, Tổng thống Mỹ nhấn mạnh.
Tổng thống Mỹ Donald Trump gặp cử tri tại bang Iowa ngày 3/7. Ảnh: AP
Đây là lần đầu tiên ông công khai bình luận về thông tin Lầu Năm Góc đình chỉ một số lô hàng viện trợ quân sự cho Ukraine, được duyệt từ thời ông Biden. Nhà Trắng ngày 1/7 đã xác nhận thông tin này, lý giải rằng Lầu Năm Góc đang rà soát hoạt động hỗ trợ quốc phòng và viện trợ quân sự cho các nước trên thế giới.
Danh sách vũ khí bị hoãn chuyển giao không được Lầu Năm Góc công bố. WSJ dẫn các nguồn tin ở Nhà Trắng và quốc hội cho hay một lô vũ khí Mỹ đã bị đình chỉ vận chuyển ở Ba Lan, ngay trước khi chúng được đưa tới Ukraine, gồm hơn 20 tên lửa PAC-3 của tổ hợp Patriot, hơn 20 tên lửa phòng không vác vai Stinger, tên lửa chống tăng Hellfire và hơn 90 tên lửa AIM-120 AMRAAM trang bị cho tiêm kích F-16.
Lầu Năm Góc cho hay điều đó không đồng nghĩa hoạt động viện trợ cho Ukraine bị ngắt hoàn toàn. Cơ quan này tuyên bố họ đang đưa ra nhiều phương án về tiếp tục hỗ trợ quân sự cho Ukraine, nhằm phù hợp với mục tiêu chấm dứt chiến sự của Tổng thống Trump.
Người phát ngôn Lầu Năm Góc Sean Parnell ngày 2/7 cho biết Bộ Quốc phòng đang rà soát chặt chẽ và điều chỉnh chính sách nhằm “vừa đạt được mục tiêu, vừa duy trì năng lực sẵn sàng chiến đấu của quân đội Mỹ, phù hợp với chính sách ‘Nước Mỹ trên hết’ của Tổng thống”.
“Đình chỉ là bước đi thực tế và đã được cân nhắc kỹ lưỡng, giúp chúng tôi đánh giá hợp lý loại vũ khí nào nên được chuyển giao, chuyển đến đâu và vào lúc nào”, Parnell lý giải.
Nhân viên cứu hộ hôm 14/4 ngồi nghỉ bên cạnh một tòa nhà bị phá hủy sau cuộc tập kích của Nga tại thành phố Sumy, đông bắc Ukraine. Ảnh: AP
Mỹ đình chỉ viện trợ vũ khí cho Ukraine giữa lúc Nga tăng cường tấn công trên khắp lãnh thổ Ukraine. Ngoại trưởng Ukraine Andrii Sybiha cho biết Nga đã phóng hơn 5.000 máy bay không người lái (UAV) và hàng trăm tên lửa trên chiến trường chỉ riêng trong tháng 6, trong đó có gần 80 tên lửa đạn đạo.
Nhà Trắng gần đây giảm các nỗ lực ngoại giao con thoi nhằm thúc đẩy thỏa thuận chấm dứt cuộc chiến Nga – Ukraine. Tổng thống Trump ngày 3/7 điện đàm với Tổng thống Nga Vladimir Putin, nêu lại đề xuất các bên ngừng bắn ngay lập tức, song “không đạt được bất kỳ tiến triển nào”.
Một quan chức trong chính quyền Mỹ tiết lộ rằng ông Trump sẽ có cuộc điện đàm với Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky trong ngày 4/7. Hai ngày trước, ông Zelensky tuyên bố Kiev đang liên hệ với Washington để làm rõ mọi chi tiết liên quan hỗ trợ quốc phòng, bao gồm cả hệ thống phòng không.
“Chúng tôi phải đảm bảo an toàn cho người dân của mình bằng mọi cách”, ông Zelensky nhấn mạnh.
Thanh Danh (Theo AP, CNBC, Politico)