Trí tuệ nhân tạo AI đang ‘nuốt’ luôn nghề thu âm sách nói

Nhiều người thu âm sách nói, nghệ sĩ lồng tiếng đứng trước nguy cơ bị trí tuệ nhân tạo (AI) thay thế.

“AI không biết tiếng rên trong đau khổ hay sung sướng nghe như thế nào. Bản năng cảm xúc thật sự của con người khiến cho việc kể chuyện trở thành một kỹ năng nguyên thủy và quý giá”.

Đây là một tâm sự rất thật lòng với tờ The Guardian của Annabelle Tudor, một nghệ sĩ đọc sách nói tại Melbourne, Úc, người đã thu âm 48 đầu sách trong sự nghiệp. 

Lo lắng của cô không chỉ là việc bị trí tuệ nhân tạo giành mất việc làm, mà sâu xa hơn là nỗi lo ngành sách nói, lồng tiếng mất đi sự kết nối tinh tế, đầy cảm xúc giữa người kể và người nghe.

Nỗi lo mất cần câu cơm

Theo The Guardian, Audible – nền tảng sách nói thuộc sở hữu của Amazon – gần đây đã triển khai công nghệ sản xuất sách nói tích hợp AI từ khâu đầu vào đến khi hoàn thiện sản phẩm, cho phép lựa chọn hơn 100 giọng đọc nhân tạo bằng tiếng Anh, Tây Ban Nha, Pháp và Ý với nhiều phương ngữ khác nhau.

Audible cũng hứa hẹn sẽ cập nhật công nghệ để “nâng cấp giọng đọc” theo thời gian. Trong năm nay, họ còn dự kiến triển khai tính năng dịch sách nói bằng AI. Những động thái này đang làm dấy lên tranh luận trong giới xuất bản toàn cầu.

Theo báo cáo NielsenIQ Bookdata năm 2024, hơn một nửa người nghe sách nói ở Úc cho biết họ đã tăng thời gian nghe trong 5 năm qua. 

Tại Mỹ, doanh số sách nói tăng 13% trong năm 2023-2024. 

Còn ở Anh, doanh thu sách nói đạt mức kỷ lục 268 triệu bảng Anh, tăng 31% so với năm trước, theo số liệu của Hiệp hội Nhà xuất bản Anh. 

Đây cũng chính là lý do Apple, Amazon và Spotify lần lượt tung ra những chương trình sản xuất sách nói tự động bằng AI. Kể từ năm 2023, Amazon đã cho phép tác giả ở Mỹ có thể chuyển ebook thành audiobook thông qua “giọng đọc ảo” trên Kindle.

Jade Asha, diễn viên lồng tiếng, người thu âm sách nói tại Anh, cho biết cô đã gắn bó với công việc này từ năm 2017 và xem đây là nguồn thu nhập chính. 

Cô chia sẻ với The Mirror sau đại dịch Covid-19, thị trường lồng tiếng đã trở nên bão hòa. Giờ đây AI lại càng khiến cơ hội nghề nghiệp này thu hẹp nhanh chóng:

“Chúng tôi hiểu rằng dùng AI có chi phí rẻ hơn thuê người thu âm giọng thật. AI đang cải tiến rất nhanh và công bố của Audible khiến tôi lo rằng “cần câu cơm” của chúng tôi sẽ biến mất vĩnh viễn trong tương lai”.

Giọng đọc bằng AI có thể đánh mất tinh thần kể chuyện 

Dorje Swallow, người thu âm sách nói từng gắn bó với các tiểu thuyết trinh thám của nhà văn Chris Hammer, đã thu âm khoảng 70 cuốn sách nói. Anh tin rằng những người tạo ra giọng đọc bằng AI “không hiểu giá trị thật sự của việc kể chuyện bằng giọng”.

Còn Chủ tịch Hiệp hội Diễn viên lồng tiếng Úc Simon Kennedy cho biết để hoàn thành một giờ sách nói, nghệ sĩ lồng tiếng thường mất gấp đôi hoặc gấp ba thời gian để thu âm, chưa kể thời gian đọc kỹ sách để hiểu nhân vật, giọng điệu.

Trong báo cáo gửi Quốc hội Úc, Hiệp hội diễn viên lồng tiếng Úc ước tính khoảng 5.000 công việc lồng tiếng ở Úc đang bị AI đe dọa. Simon Kennedy không bất ngờ trước tuyên bố mới của Audible nhưng gọi đây là “một bước đi sai lầm”.

“Người nghe sách nói có một mối quan tâm, sợi dây liên kết đặc biệt với giọng đọc thật. Việc cắt bỏ cảm xúc bản năng của con người, rồi thay bằng máy móc lạnh lùng là đi ngược lại bản chất của trải nghiệm nghe sách nói”, Simon nhận định.