Những tấm lưới được dựng trên đường dọc theo một xa lộ ở ngoại ô thành phố Kostiantynivka ở Ukraine để chống lại UAV có vũ trang của Nga (Ảnh: NYT).
Đó là hệ thống lưới đánh cá, nhưng chúng không bắt cá. Chúng bắt máy bay không người lái (UAV) của Nga.
Những hệ thống lưới được giăng trên những con đường dẫn đến các điểm nóng ở mặt trận phía đông Ukraine, phía trên các trạm kiểm soát quân sự và vị trí pháo binh.
Chúng được đem đến từ các thành phố xa mặt trận, hoặc được vận chuyển từ các cảng Bắc Âu, do những ngư dân không còn cần đến chúng nữa quyên góp.
Mục đích thiết lập nên những tấm lưới này là ngăn chặn UAV của Nga hiện đang tràn ngập bầu trời phía trên tiền tuyến và lao vào hầu như bất cứ thứ gì đang di chuyển.
Với hệ thống lưới dày đặc, những chiếc lưới này có thể làm rối cánh quạt UAV và vô hiệu hóa vũ khí công nghệ cao này. Chúng là một biện pháp đối phó đơn giản nhưng hiệu quả đối với UAV vì những UAV này bay rất nhanh, rất khó để bắn hạ và chúng có thể bay sâu vào mặt trận để tấn công các tuyến đường hậu cần của Ukraine.
Nga ngày càng sử dụng nhiều UAV được kết nối bằng cáp quang thay vì loại dựa vào tín hiệu điện tử. Các loại cáp này giúp chúng không bị nhiễu, một phương pháp tiêu chuẩn được sử dụng để chống lại UAV trên chiến trường.
Hệ thống lưới như thế này đã trở thành một trong số ít cách hiệu quả còn lại để bắt UAV trước khi chúng tấn công.
“Các kỹ sư quân sự nhận thấy rằng ngay cả một lưới đánh cá thông thường cũng có thể ngăn chặn hoặc làm hỏng UAV của đối phương”, Trung tá Maksym Kravchuk, người đứng đầu bộ phận truyền thông của lực lượng công binh quân đội Ukraine nói với các phương tiện truyền thông nước này.
Ông nói thêm rằng lưới hiện đang được lắp đặt “dọc theo toàn bộ chiến tuyến, từ đông sang nam”.
Nga là quốc gia đầu tiên sử dụng lưới theo cách này trong cuộc chiến này, Federico Borsari, một chuyên gia về chiến tranh công nghệ tại Trung tâm Phân tích Chính sách châu Âu cho biết, mặc dù ở quy mô hạn chế vào giữa năm 2023.
Vào thời điểm đó, quân đội Nga đã sử dụng lưới để chống lại các máy bay 4 cánh quạt tấn công nhỏ mà Ukraine triển khai để tấn công binh lính và xe cộ. Năm ngoái, hãng thông tấn nhà nước Nga Tass đưa tin rằng, lực lượng nước này đã bắt đầu lắp đặt lưới đánh cá trên các con đường ở một số khu vực đông bắc Ukraine mà Moscow nắm quyền kiểm soát.
Các cảnh quay được New York Times xác minh cũng cho thấy những tấm lưới được giăng bên ngoài Bakhmut, một thành phố mà quân đội Nga đã giành quyền kiểm soát vào năm 2023 sau một trận chiến đẫm máu.
Khi Moscow tăng tốc trong cuộc đua phát triển UAV gần đây, Ukraine đã áp dụng một chiến thuật tương tự.
“Hành lang lưới” ở Ukraine
Hiện tại, Kiev có kế hoạch phủ lưới lên các tuyến đường chính dọc theo toàn bộ tiền tuyến, tạo ra thứ mà binh sĩ gọi là “hành lang lưới” giúp xe cộ có thể đi qua an toàn hơn.
Dự án này đang dần định hình lại cảnh quan tiền tuyến của Ukraine. Những con đường từng được lót bằng chiến hào và dây thép gai giờ đây cũng được phủ lưới treo bằng cáp giăng giữa các cột. Lái xe qua đó có cảm giác như đang đi vào một đường hầm trong suốt.
Một xe quân sự ở ngoại ô Kostiantynivka được phủ lưới để bảo vệ khỏi các cuộc tấn công bằng UAV của Nga (Ảnh: NYT).
Các phương tiện quân sự cũng được trang bị lưới, và một số thậm chí còn có lồng mắt cáo gợi nhớ đến những hình ảnh trong loạt phim “Mad Max”.
Những chiếc lồng này khiến UAV phát nổ cách xe vài m, giúp giảm thiểu tác động.Việc sử dụng lưới phản ánh một đặc điểm xác định của cuộc chiến này, nơi các phương tiện phòng thủ lỗi thời nhưng rất hiệu quả trong chiến lược chống lại vũ khí tiên tiến.
Để bắn hạ UAV, một số đơn vị Ukraine vẫn dựa vào súng máy thời Thế chiến II. Gần đây, một quan chức Hội đồng thành phố từ Kherson, một thành phố tiền tuyến bị UAV của Nga tấn công, đã kêu gọi người dân mang theo kéo để cắt cáp quang có thể được kết nối với UAV.
“Cuộc xung đột Ukraine, theo quan điểm quân sự, là một ví dụ rõ ràng về sự kết hợp giữa cái cũ và cái mới”, ông Borsari, chuyên gia về chiến tranh công nghệ, cho biết.
Trong những tháng gần đây, chính quyền địa phương Ukraine đã bắt đầu xây dựng các hành lang lưới ở Sumy, một khu vực ở phía đông bắc mà lực lượng Nga đã giành quyền kiểm soát một phần, và ở khu vực Donetsk ở phía đông, chiến trường chính của cuộc chiến.
Hiện vẫn chưa rõ Ukraine đã lắp đặt được bao nhiêu km lưới cho đến nay.
Khi Moscow đưa UAV vào sâu hơn trong Ukraine, nó đã tấn công vào con đường chính dẫn vào thành phố Kostiantynivka đang bị bao vây ở phía đông, nơi bị bao quanh từ phía đông, nam và tây.
Để bảo vệ tuyến đường sống còn quan trọng này, lực lượng Ukraine đã bắt đầu lắp đặt một hành lang lưới lớn trên một đoạn đường đó.
Vào một buổi sáng gần đây, những người lính đã đào hố để đóng cọc dọc theo lề đường và trải những cuộn lưới mỏng lớn, sau đó họ nhấc chúng lên các cọc.Với hàng trăm km đường có thể phải đi qua, Kiev hiện đang nhờ đến các tổ chức từ thiện nhằm đảm bảo có thêm lưới.
Ludvig Ramestam, người sáng lập nhóm phi lợi nhuận OperationChange của Thụy Điển, cho biết tổ chức này đã cung cấp 250 tấn lưới cho Ukraine trong năm nay. Họ lấy chúng từ các đối tác ở các nước Bắc Âu có ngành công nghiệp đánh bắt cá lớn, như Đan Mạch.
“Chúng tôi trao cho những tấm lưới này một cuộc sống thứ hai”, ông Ramestam vừa cười vừa nói đùa.