Phường Bảy Hiền, một đơn vị hành chính mới thuộc quận Tân Bình (cũ), chính thức được thành lập theo Nghị quyết 1278/NQ-UBTVQH15 ngày 14/11/2024 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Đây là một phần trong kế hoạch tái cơ cấu hành chính của TPHCM giai đoạn 2023-2025, nhằm tinh gọn bộ máy và nâng cao hiệu quả quản lý.
Phường Bảy Hiền được hình thành trên cơ sở sáp nhập ba phường cũ: 10, 11 và 12 của quận Tân Bình. Với diện tích 2,86km2 và quy mô dân số 132.252 người, phường mới hứa hẹn mang lại nhiều thay đổi tích cực cho đời sống người dân và sự phát triển của khu vực.
Trụ sở mới của Đảng ủy phường Bảy Hiền được đặt tại số 154 Trường Chinh, trong khi Ủy ban Nhân dân phường sẽ hoạt động tại hẻm 1129 Lạc Long Quân. Việc sáp nhập không chỉ mang ý nghĩa về tinh gọn bộ máy mà còn gắn liền với lịch sử và sự đa dạng văn hóa, truyền thống cách mạng của quận Tân Bình.
Bà Đỗ Thị Ngọc Lan (áo đỏ), Chủ tịch UBND phường Bảy Hiền, khẳng định vào ngày 30/6 rằng phường đã chủ động xây dựng kế hoạch, phân công nhiệm vụ và phối hợp với các cơ quan liên quan để đảm bảo vận hành trơn tru sau sáp nhập. “Ưu tiên hàng đầu của phường là phục vụ người dân thuận lợi và hiệu quả nhất, đảm bảo vận hành trơn tru sau sáp nhập của trung tâm hành chính công”, bà Lan nhấn mạnh.
Ông Mai Tấn Tuấn (71 tuổi), Bí thư Chi bộ khu phố 31 phường Bảy Hiền, bày tỏ sự ủng hộ đối với quyết định sáp nhập. “Việc sáp nhập tôi thấy phù hợp với lòng dân, tinh gọn bộ máy sẽ mang nhiều ý nghĩa, vừa thanh lọc nội bộ, nâng cao đời sống cán bộ, phù hợp với quá trình phát triển của đất nước. Bản thân tôi thấy mừng và rất ủng hộ quyết định này”, ông Tuấn chia sẻ. Ông cũng cho biết, tên gọi “Bảy Hiền” được người dân yêu thích vì mang tính lịch sử và câu chuyện hơn là những con số.
Tên gọi “Bảy Hiền” đã gắn liền với ký ức của người dân nơi đây từ lâu, đặc biệt là ngã tư Bảy Hiền nổi tiếng.
Khu vực ngã tư Bảy Hiền và các tuyến đường xung quanh luôn có mật độ giao thông cao, đặc biệt vào giờ cao điểm. Nằm ở trung tâm quận Tân Bình, gần các tuyến đường huyết mạch như Âu Cơ, Lạc Long Quân và Cách Mạng Tháng Tám, khu vực này đóng vai trò quan trọng trong việc kết nối với các phường lân cận như Tân Sơn Hòa, Tân Sơn Nhất và quận 11.
Cái tên “Bảy Hiền” được cho là xuất phát từ ông Trần Văn Hiền, một địa chủ giàu có sở hữu nhiều đất đai ở khu vực này vào đầu thế kỷ 20. Ông Trần Văn Hiền, sinh ra trong gia đình hơn 10 anh chị em và mất năm 1922, được người dân địa phương kính trọng vì thường xuyên giúp đỡ người nghèo.
Ông Trần Văn Đức (89 tuổi), sống tại số 4 Trường Chinh, là cháu nội của ông Bảy Hiền. Ông Đức kể lại rằng ông nội của ông là em trai của ông Bảy Hiền, và cả dòng họ đã sinh sống ở khu vực này từ lâu. Theo lời kể của ông cha, khắp các ruộng lúa quanh khu vực này đều thuộc sở hữu của ông “Bảy”. Khi dân chúng đói nghèo, ông “Bảy” thường phát gạo, phát tiền, từ đó người dân truyền tai nhau rằng ai gặp khó khăn cứ đến ngã tư nhà ông “Bảy”, và dần dần nơi đây được gọi là ngã tư Bảy Hiền. Phát huy truyền thống gia đình, sau Giải phóng, ông Đức đã làm tổ trưởng tổ dân phố hơn 40 năm và được TPHCM trao tặng kỷ niệm chương vì những đóng góp trong công tác xây dựng khu phố.
Bên cạnh giai thoại về ông “Bảy Hiền”, phường Bảy Hiền ngày nay vẫn lưu giữ những đặc trưng văn hóa qua các khu chợ, điển hình là chợ Bà Hoa (chợ phường 11 cũ). Chợ này nổi tiếng với sự tập trung đông đảo người dân xứ Quảng, buôn bán các mặt hàng đặc trưng như mì Quảng, bánh ít, tré… Ông Đức cũng kể về bà Hoa, người đã xây dựng khu chợ này: “Bà Hoa trước nhà bà ấy ở bên kia, đối diện nhà tôi qua, bà ấy hơn tuổi tôi, xưa bà ấy làm nghề dệt, cả nhà có cái khung cửi thui, chồng thì làm nhà giáo, ông chồng hiền lành còn bà Hoa này thì tháo vát lắm, sau bà ấy chuyển sang làm giới thiệu mua bán đất ruộng, rồi có của cải, bà ấy cất lên cái khu chợ nên người ta gọi là chợ bà Hoa, chi tiết bà ấy làm ăn ra sau thì tôi không rõ nhưng bà ấy nhanh nhẹn lắm”.
Theo các tiểu thương buôn bán lâu năm tại chợ Bà Hoa, trước đây chợ chủ yếu là nơi buôn bán của người miền Bắc di cư. Tuy nhiên, theo thời gian, họ dần tản mát đi nơi khác, tạo cơ hội cho người dân miền Trung kinh doanh. Từ đó, văn hóa ẩm thực xứ Quảng đã được lưu truyền và phát triển giữa lòng TPHCM.
Theo UBND quận Tân Bình, phường 11 (cũ) từng là trung tâm của quận, nổi tiếng với nghề dệt vải trong thập niên 60, 70. Cả một thế hệ đã lớn lên cùng âm thanh đều đều của máy dệt, khung cửi. Tuy nhiên, theo dòng chảy thời gian, tiếng khung cửi dần nhường chỗ cho những âm thanh hiện đại của đô thị hóa. Dọc theo đường Phạm Phú Thứ, nơi từng tấp nập người mua bán hàng dệt may, nay chỉ còn lác đác hơn chục bảng hiệu ghi “vải thun, may dệt,…”.
Bên cạnh những nét độc đáo về kinh doanh và văn hóa vùng miền, phường Bảy Hiền còn là nơi đa dạng về tôn giáo, tín ngưỡng. Cách chợ Bà Hoa khoảng 2km, thuộc địa phận phường 10 (cũ) trên đường Lạc Long Quân, là Tổ Đình Giác Lâm – một trong những ngôi chùa lâu đời nhất tại TPHCM với hơn 260 năm tuổi. Ngoài ra, phường Bảy Hiền còn có chùa Liễu Quán và chùa Phổ Hiền (phường 11 cũ), chùa Bửu Lâm Tịnh Uyển của người Hoa, chùa Pothiwong của người Khmer, và nhà thờ Giáo xứ Đắc Lộ được thành lập từ năm 1957.
Theo số liệu trước sáp nhập của UBND quận Tân Bình, riêng khu vực phường 12 cũ, tỷ lệ người Công giáo lên đến 85%, với 9 cơ sở tôn giáo lớn nhỏ. Sự giao thoa giữa các nền văn hóa, tôn giáo và tín ngưỡng đã làm phong phú đời sống tinh thần của người dân nơi đây, tạo nên những khoảng tĩnh lặng giữa một đô thị sầm uất, giúp con người tìm thấy sự hài hòa trong cuộc sống.
Việc sáp nhập ba phường 10, 11, 12 thành phường Bảy Hiền không chỉ mang ý nghĩa to lớn về cải tổ, tinh gọn bộ máy với những hứa hẹn phát triển trong tương lai, mà còn gợi nhớ lại những ký ức xưa cũ của cả một vùng đất và con người nơi đây, với cái tên “Bảy Hiền” đầy ý nghĩa lịch sử.