Hôm qua, chính phủ Syria thông báo chiến sự tại TP.Sweida ở miền nam đã dừng lại sau khi lực lượng dân quân người Druze tái kiểm soát thành phố và các nhóm vũ trang bộ lạc rút đi, theo AFP.
Damascus nhượng bộ ?
Xung đột nổ ra giữa các bộ lạc người Bedouin và người Druze vào hôm 13.7 và sau đó leo thang khi lực lượng chính phủ Syria can thiệp, còn Israel không kích Damascus với tuyên bố bảo vệ người Druze. Tổng số người chết trong đợt bạo lực này lên đến 1.000, theo số liệu Tổ chức giám sát nhân quyền Syria (trụ sở tại Anh) đưa ra ngày 20.7. Trước đó một ngày, Mỹ thông báo Syria và Israel đã đồng ý ngừng bắn. Tổng thống lâm thời Syria Ahmed al-Sharaa ngay sau đó cảm ơn vai trò của Mỹ và tái cam kết bảo vệ tất cả các cộng đồng thiểu số tại Syria, theo AFP. Trong khi đó, Israel tỏ ra hoài nghi về cam kết này, viện dẫn những vụ đụng độ chết chóc giữa lực lượng chính quyền Damascus với người Alawite và người Druze từ khi chính quyền ông Bashar al-Assad bị lật đổ vào tháng 12.2024. Theo giới quan sát, việc Syria nhanh chóng công bố thỏa thuận ngừng bắn mới với người Druze sau các cuộc không kích của Israel cho thấy họ rõ ràng muốn tránh leo thang với nước láng giềng.
Các tay súng Bedouin ở phía tây Sweida ngày 19.7
ẢNH: AFP
Trước đó, cuộc xung đột sắc tộc tại Sweida được cho vừa là mối đe dọa vừa là cơ hội đối với Damascus, theo nhà nghiên cứu Ibrahim al-Assil thuộc dự án Syria tại Hội đồng Đại Tây Dương – viện nghiên cứu chính sách quan hệ quốc tế tại Mỹ. Một mặt, bất ổn gây rủi ro cho công cuộc tái thiết đất nước của chính quyền mới. Mặt khác, lấy lý do đưa quân đến để giải quyết xung đột, Damascus cũng có cơ hội thiết lập sự kiểm soát đối với khu vực mà người Druze chiếm đa số và lâu nay duy trì sự tự chủ. Tuy nhiên, sự can thiệp của Israel đã làm phức tạp toan tính của Syria.
Nguy cơ bất ổn mới
Đối với Israel, một cuộc xung đột xảy ra ở khu vực ngay sát biên giới đặt ra thách thức an ninh mới cho nước này. Mặt khác, Israel có thể cho rằng bạo lực tiếp diễn ở Syria khiến Israel chưa thể coi chính quyền mới Syria là đối tác tin cậy, theo giới quan sát. Các cuộc không kích của Israel vào trụ sở Bộ Quốc phòng Syria tại Damascus được cho là bước lùi lớn đối với nỗ lực bình thường hóa quan hệ giữa hai nước, mục tiêu quan trọng mà chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump thúc đẩy. Trước đó, ông Trump đã quyết định dỡ bỏ cấm vận Syria nhằm giúp Tổng thống lâm thời al-Sharaa ổn định đất nước, song Israel vẫn luôn tỏ ra hoài nghi về chính quyền Damascus. Theo cựu Đại sứ Mỹ tại Israel Daniel Shapiro, các cuộc không kích của Israel lên mục tiêu chính quyền tại Damascus có thể gây thêm bất ổn và phá hủy cơ hội đạt thỏa thuận không gây chiến giữa Syria và Israel trong tương lai gần.
Các tay súng Bedouin từ Sweida trở về Damascus ngày 19.7
Ông Shapiro, hiện là nhà nghiên cứu tại Hội đồng Đại Tây Dương, cho rằng dù vẫn còn những tranh luận về khả năng ổn định đất nước của chính quyền ông al-Sharaa, song Mỹ cũng nên nhắc nhở Israel rằng thất bại của việc đó sẽ làm gia tăng nguy cơ tái xảy ra xung đột giữa Tel Aviv với các nhóm vũ trang tại Syria, cũng như nguy cơ đối đầu trực tiếp giữa Israel và Thổ Nhĩ Kỳ, vốn được cho là thân cận với ông al-Sharaa. Giới quan sát cho rằng điều cấp thiết vào lúc này là một thỏa thuận hòa bình thông qua đàm phán để hòa hợp các lực lượng tại Syria. Nếu không, nguy cơ bạo lực tái bùng phát và có thể leo thang ra khu vực.
Israel mở rộng chiến sự tại Dải Gaza
Hôm qua, quân đội Israel phát cảnh báo sơ tán dân thường khỏi TP.Deir al-Balah ở miền trung Dải Gaza để triển khai bộ binh đến đây lần đầu tiên kể từ đầu cuộc xung đột, theo tờ The Times of Israel. Trước đó một ngày, cơ quan phòng vệ dân sự Gaza cáo buộc Israel nổ súng làm 39 người thiệt mạng và hơn 100 người bị thương gần 2 trung tâm cứu trợ. Quân đội Israel nói chỉ nổ súng cảnh cáo một số đối tượng khả nghi.