5 dưỡng chất giúp sáng mắt

Bác sĩ Hoàng Quyết Tiến, Trung tâm Thông tin Y khoa, Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM, cho biết theo thời gian, mắt dễ bị tổn thương do ánh sáng xanh, tia UV, ô nhiễm, tuổi tác. Bổ sung đầy đủ vitamin, khoáng chất giúp chăm sóc thị lực, hỗ trợ phòng ngừa bệnh về mắt.

Vitamin A tham gia vào quá trình hình thành sắc tố võng mạc, giúp mắt thích nghi với bóng tối, ngăn ngừa khô giác mạc. Thiếu vitamin A dẫn đến khô mắt, giảm khả năng nhìn trong đêm, nặng hơn là quáng gà. Vitamin C tăng cường collagen ở giác mạc, hoạt động như chất chống oxy hóa, làm chậm tiến trình đục thủy tinh thể, thoái hóa điểm vàng do tuổi tác.

Vitamin E có tác dụng ổn định màng tế bào, hạn chế tổn thương từ gốc tự do, nhất là tại mô mắt nhạy cảm. Những dưỡng chất này trong thực phẩm như gan, trứng, rau lá xanh, cam, ổi, hạt hướng dương, quả bơ, cá hồi hỗ trợ thị lực lâu dài.

Kẽm là khoáng chất vi lượng thiết yếu trong quá trình tổng hợp sắc tố rhodopsin ở võng mạc, cải thiện khả năng nhìn trong điều kiện ánh sáng yếu. Khoáng chất này đóng vai trò vận chuyển vitamin A từ gan đến mắt, hỗ trợ duy trì chức năng thị giác bình thường. Kẽm còn góp phần ổn định màng tế bào, tăng cường miễn dịch tại chỗ, giảm nguy cơ viêm nhiễm ở mô mắt.

Thiếu kẽm làm giảm độ nhạy sáng của võng mạc, gây , nhìn mờ hoặc suy giảm thị lực về đêm. Bổ sung kẽm từ hàu, thịt bò, hạt bí, ngũ cốc nguyên cám và các loại đậu hỗ trợ mắt sáng khỏe.

Lutein là một carotenoid tập trung chủ yếu tại điểm vàng, có ở thủy tinh thể, đóng vai trò như lớp màng bảo vệ tự nhiên cho mắt. Chất này giúp hấp thụ bước sóng ánh sáng xanh có hại, giảm tác động oxy hóa lên tế bào võng mạc, từ đó hỗ trợ duy trì độ nhạy sáng, thị lực trung tâm. Bổ sung lutein đều đặn được ghi nhận có liên quan đến giảm nguy cơ tiến triển thoái hóa điểm vàng tuổi già. Thực phẩm chứa nhiều lutein gồm cải bó xôi, cải xoăn, bông cải xanh.

Zeaxanthin là một carotenoid có mặt với nồng độ cao tại vùng điểm vàng, nhất là ở vùng trung tâm chịu trách nhiệm phân giải màu sắc và chi tiết hình ảnh. Chất này giúp ổn định cấu trúc võng mạc, hạn chế tổn thương do ánh sáng mạnh và gốc tự do. Tương tự lutein, zeaxanthin làm chậm quá trình thoái hóa điểm vàng, giảm nguy cơ . Lòng đỏ trứng, ngô và đậu Hà Lan cung cấp zeaxanthin tự nhiên.

Để duy trì thị lực khỏe mạnh, bác sĩ Tiến khuyến cáo mọi người hạn chế nguy cơ hay đục thủy tinh thể. Mỗi người nên duy trì chế độ ăn cân bằng, đa dạng rau củ, thực phẩm giàu dưỡng chất. Hạn chế tiếp xúc với ánh sáng xanh từ thiết bị điện tử kéo dài, kiểm soát yếu tố nguy cơ và khám mắt định kỳ để phát hiện sớm các bất thường. Bổ sung thường xuyên các tinh chất thiên nhiên từ broccophane (chiết xuất từ bông cải xanh) hỗ trợ tăng cường sản xuất thioredoxin – loại protein hoạt động như chất chống oxy hóa. Chúng bảo vệ tế bào biểu mô sắc tố võng mạc và thủy tinh thể để mắt sáng khỏe.

Đình Diệu