
Gia cảnh nạn nhân rất khó khăn – Ảnh: HỒNG QUANG
Hành vi vô nhân tính của Đinh Văn Long (51 tuổi, trú tại xã An Bình, tỉnh Phú Thọ) đã cướp đi mạng sống của cô gái mới 15 tuổi. Lời khai của Long khiến nhiều người không khỏi rùng mình bởi toan tính vô cảm sẵn sàng tước đi mạng sống của nạn nhân thay vì phải chịu trách nhiệm về hậu quả của vụ tai nạn giao thông.
Trước đây, dư luận cũng nhiều lần sục sôi với những vụ án tương tự, khi giới tài xế “rỉ tai” nhau “luật ngầm” cố tình cán chết người để khỏi chịu phiền toái bồi thường chi phí chăm sóc y tế cho nạn nhân trong nhiều năm.
Cách nghĩ tông chết để khỏi đền bù nhiều lần đã ăn sâu trong tâm trí của không ít tài xế và gây ra những hệ lụy đau lòng. Nhiều vụ tai nạn thương tâm xảy ra theo đúng “kịch bản” nhẫn tâm này.
Biến vụ tai nạn thành vụ sát hại
Vụ tai nạn xảy ra vào sáng 13-9, Long lái ô tô bồn chở bê tông, khi tới gầm cầu chui Vạn Điểm (xã Phú Xuyên, Hà Nội) đã va chạm với xe điện do một nữ sinh lớp 10 cầm lái. Khi thấy cô gái ngã xuống đường, bị thương nặng, Long không dừng lại mà tiếp tục nhấn ga kéo lê cô gái trên đường.
Tại cơ quan công an, Long thừa nhận hành vi cố ý tiếp tục lái ô tô kéo lê nạn nhân trên đường (sau khi va chạm) dẫn đến thương tích nặng rồi tử vong. Mục đích là khiến cho nạn nhân chết và Long đi tù sẽ không phải lo đền bù tiền cho nạn nhân. Kết quả xét nghiệm đối với Long không có nồng độ cồn trong hơi thở và âm tính với ma túy.
Động cơ gây án đê hèn của nam tài xế khiến dư luận phẫn nộ. Nhiều bạn đọc cho rằng việc này bắt nguồn từ nhận thức vô cảm, nhẫn tâm đang tồn tại trong một bộ phận tài xế, khi nhiều người rỉ tai nhau “luật ngầm” về việc “thà đi tù, thà đền một lần còn hơn chăm nuôi cả đời”.
Cũng với động cơ trên, trước đây đã xảy ra một số trường hợp tài xế biến vụ tai nạn thành vụ sát hại khi cố tình tông chết nạn nhân.
Năm 2008, dư luận cả nước sục sôi trước sự việc tài xế Đặng Hữu Anh Tuấn đã lạnh lùng cho xe container cán liên tục ba lần qua người một nữ sinh (lúc này mới 15 tuổi). Vụ tai nạn xảy ra trước số nhà 595 Lũy Bán Bích (quận Tân Phú cũ, TP.HCM)
Mặc cho nạn nhân kêu cứu dưới bánh xe, nhiều người đi đường ra hiệu dừng xe, nhưng Tuấn không dừng lại mà cố tình nhấn ga cán ngang qua người khi nữ sinh 15 tuổi đã ngã ra đường.
Tại phiên tòa được mở hai năm sau vụ tai nạn, tòa ra phán quyết nhận định chỉ vì muốn chạy thoát mà Tuấn bất chấp tính mạng người nằm dưới bánh xe, cho xe cán lên người trong khi biết rõ phải lùi xe mới cứu được nạn nhân. Hành xử của bị cáo đã gây hoang mang, bức xúc trong dư luận. Tuấn bị tòa tuyên 18 năm tù về tội giết người.
Tiếp đó trong các năm 2014, 2016, 2017 xảy ra ba vụ tài xế gây tai nạn rồi tiếp tục lùi xe cán chết nạn nhân ở TP Buôn Ma Thuột cũ, tỉnh Hà Tĩnh cũ và TP.HCM cũ. Nạn nhân của cả ba vụ này khi bị xe tông đều còn sống và bị thương nặng, tuy nhiên những tài xế vô nhân tính này đã đưa ra quyết định tàn bạo: tiếp tục lùi xe cán chết nạn nhân.

Tài xế Đinh Văn Long
Công lý không dung thứ cho hành vi tước đoạt mạng sống người khác
Nhận định về vụ tài xế Đinh Văn Long cố tình tông chết nạn nhân, luật sư Đặng Xuân Cường (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng đây không còn là một tai nạn giao thông đơn thuần mà đã mang dáng dấp của một tội ác. Pháp luật và đạo đức xã hội cùng lúc đặt ra những đòi hỏi nghiêm khắc cho sự việc này.
“Nếu tài xế chỉ do sơ suất, không làm chủ tốc độ, gây hậu quả chết người thì đó là tai nạn. Nhưng khi sau va chạm, tài xế lại điều khiển xe đi tiếp, bỏ mặc hoặc thậm chí cố ý làm nạn nhân tử vong, hành vi ấy có thể bị xem là giết người. Nếu ý chí chủ quan thật sự nhằm tước đoạt mạng sống, tài xế sẽ đối diện khung hình phạt rất nghiêm khắc, thậm chí hình phạt cao nhất”, luật sư Cường phân tích.
Theo luật sư Cường, vượt ra ngoài khía cạnh pháp luật, vụ án phản ánh một sự xuống cấp đáng báo động về đạo đức xã hội.
Một người trưởng thành cầm vô lăng của một chiếc xe bồn nặng hàng chục tấn lại có thể lạnh lùng kéo lê một em học sinh 15 tuổi để mặc cho em tử vong – đó không chỉ là hành vi vi phạm pháp luật, mà là sự tha hóa về nhân tính.
“Pháp luật có thể chế tài, nhưng chính đạo đức mới là hàng rào đầu tiên ngăn cản con người làm điều xấu. Khi sự vô cảm, ích kỷ, coi rẻ sinh mạng người khác lan rộng, xã hội sẽ phải gánh chịu những thảm kịch đau lòng như thế này. Người dân chờ đợi một bản án nghiêm minh, để khẳng định rằng công lý không dung thứ cho hành vi tước đoạt mạng sống người khác”, ông Cường nhận định.

Luật sư NGUYỄN ĐẠI HẢI
Làm sao để xóa “luật ngầm”?
Luật sư Nguyễn Đại Hải (Đoàn luật sư Hà Nội) phân tích trong một vụ tai nạn giao thông, hầu hết tài xế đều thực hiện hành vi với lỗi vô ý. Khi xác định được nguyên nhân tai nạn, nếu có sự tích cực khắc phục hậu quả thì hình phạt với các tài xế thường nhẹ nhàng hơn; cụ thể phạt cải tạo không giam giữ đến phạt tù 5 năm khi làm chết một người, gây thương tích hoặc gây tổn hại cho sức khỏe nạn nhân với tỉ lệ tổn thương cơ thể 61% trở lên.
“Tuy nhiên từ hành vi vô ý sang cố ý với mục đích cho nạn nhân chết hẳn khi gây ra tai nạn thì đây là hành vi giết người. Với tội danh giết người thì pháp luật có biện pháp xử lý hình sự rất nghiêm khắc, cao nhất có thể lên đến chung thân hoặc tử hình. Ngoài ra hành động của tài xế gây ra còn để lại nỗi đau quá lớn cho người thân của nạn nhân và gây bức xúc của dư luận xã hội”, luật sư Hải đánh giá.
Ông Hải khuyến cáo những tài xế đang có tư tưởng “tông chết nạn nhân để khỏi đền bù nhiều lần” là một tư tưởng cực đoan, trái đạo đức, vi phạm đặc biệt nghiêm trọng pháp luật, xâm phạm đến tính mạng con người.
“Luật ngầm này trong giới tài xế cần phải xóa bỏ ngay, những người mà đang có tư tưởng biến vụ tai nạn thành vụ sát hại sẽ phải chịu trách nhiệm pháp lý rất nặng nề. Từ một tai nạn giao thông với mức hình phạt nhẹ mà tài xế có suy nghĩ cực đoan cố tông chết để khỏi đền bù thì sẽ biến mình trở thành bị cáo trong vụ án giết người với mức án cao nhất thì không thể làm lại cuộc đời”, luật sư Hải phân tích.
Để xóa bỏ “luật ngầm”, theo luật sư Cường, “công lý hình sự chỉ là bước cuối cùng”. Điều quan trọng hơn là xây dựng một xã hội mà ở đó mỗi người lái xe hiểu rằng họ đang giữ trong tay sinh mạng của cộng đồng và mỗi hành vi thiếu trách nhiệm có thể dẫn đến cái chết. Đó là sự răn đe không chỉ từ pháp luật mà còn từ lương tri.
“Vụ việc nữ sinh bị cán chết là một bi kịch, nhưng cũng là tiếng chuông cảnh tỉnh. Pháp luật có thể trừng trị kẻ ác, nhưng chỉ khi xã hội cùng nhau nuôi dưỡng lòng nhân ái và sự tôn trọng sinh mạng thì những bi kịch như thế mới thực sự ít đi”, ông Cường chia sẻ.
Luật sư Hải đưa ra thêm kiến nghị các cơ quan có thẩm quyền cần đưa ra những quy định chặt chẽ hơn trong cấp bằng lái cho tài xế xe bồn, xe ben, xe container… không chỉ sát hạch kỹ năng mà cả đạo đức, nhận thức và hành vi khi tham gia giao thông.
Tài xế có thể đối diện với mức án cao nhất
Cơ quan cảnh sát điều tra Công an Hà Nội đã ra quyết định tạm giữ hình sự Đinh Văn Long để điều tra hành vi giết người do cố tình cán chết nạn nhân là nữ sinh 15 tuổi.
Luật sư Hoàng Văn Hướng (Ủy viên hội đồng khen thưởng kỷ luật, Đoàn luật sư Hà Nội) nhận định hành vi tài xế kéo lê và gây thương tích nặng dẫn đến tử vong cho bị hại cho thấy sự mất kiểm soát và coi thường tính mạng người khác. Hành vi này không phải là một tai nạn giao thông đơn thuần, mà là một hành động có chủ đích, khi Long đã nhận thức được rằng việc kéo lê nạn nhân trên đường sẽ gây ra hậu quả nghiêm trọng và có khả năng dẫn đến cái chết.