Hệ thống tên lửa tầm trung Typhon cập bến căn cứ không quân tại Nhật Bản hôm 15-9 – Ảnh: REUTERS
Theo Hãng tin Reuters, bệ phóng của hệ thống tên lửa tầm trung Typhon có thể phóng tên lửa hành trình Tomahawk với tầm bắn đủ xa để tấn công bờ biển phía đông Trung Quốc hoặc một phần lãnh thổ Nga từ Nhật Bản.
Hệ thống này sẽ được triển khai trong cuộc tập trận thường niên Resolute Dragon kéo dài hai tuần, có sự tham gia của 20.000 binh sĩ Nhật Bản và Mỹ cùng tàu chiến và các khẩu đội tên lửa.
“Việc sử dụng nhiều hệ thống và loại đạn dược khác nhau có thể tạo thế tiến thoái lưỡng nan cho kẻ thù”, đại tá Wade Germann, chỉ huy lực lượng đặc nhiệm vận hành hệ thống, phát biểu tại căn cứ Không quân Thủy quân Lục chiến Iwakuni, cách thủ đô Tokyo khoảng 965km về phía tây nam.
“Tốc độ triển khai cho phép chúng tôi nhanh chóng đưa nó ra tiền tuyến khi cần thiết”, ông nói, đồng thời cho biết hệ thống tên lửa Typhon sẽ được rút khỏi Nhật Bản sau cuộc tập trận Resolute Dragon.
Tuy vậy, ông từ chối tiết lộ điểm đến tiếp theo hoặc khả năng quay lại Nhật Bản của đơn vị này.
Việc công bố hệ thống tại miền tây Nhật Bản diễn ra sau khi nó được triển khai tới Philippines vào tháng 4-2024, động thái bị Bắc Kinh và Matxcơva chỉ trích gay gắt, cáo buộc Mỹ làm gia tăng cuộc chạy đua vũ trang.
Ông Germann không xác nhận liệu đơn vị tại Nhật Bản có phải là đơn vị từng tới Philippines hay không.
Theo Hãng tin Reuters, lần xác nhận gần nhất với quân đội vào ngày 28-8 cho thấy hệ thống Typhon vẫn còn ở Philippines.
Các nhà phân tích quân sự nhận định Mỹ cũng đã tổ chức tập trận bắn đạn thật ở Úc trong năm nay, nhưng sự hiện diện của Typhon tại Nhật Bản, gần Trung Quốc hơn, có thể khiến phản ứng mạnh mẽ hơn.
Bộ Ngoại giao Trung Quốc chưa phản hồi yêu cầu bình luận về việc triển khai Typhon mới nhất.
“Trước đây, những đợt triển khai như vậy thường bị hủy do lo ngại phản ứng từ Trung Quốc. Giờ thì điều đó ít còn là vấn đề hơn so với khoảng năm năm trước”, ông Grant Newsham, nghiên cứu viên tại Diễn đàn Nghiên cứu Chiến lược Nhật Bản và là cựu đại tá Thủy quân Lục chiến Mỹ từng hợp tác với quân đội Nhật Bản, nhận định.
Châu Á nóng lên vì chạy đua tên lửa
Mỹ xem căn cứ Không quân Thủy quân Lục chiến Iwakuni là một phần của “Chuỗi đảo thứ nhất”, tuyến phòng thủ kéo dài từ Nhật Bản tới Philippines nhằm kiềm chế sức mạnh hải – không quân của Trung Quốc.
Hệ thống Typhon ngoài tên lửa hành trình Tomahawk còn có thể phóng tên lửa SM-6, cho phép tấn công tàu và máy bay ở tầm hơn 200km. Washington muốn triển khai rộng rãi các vũ khí này tại châu Á để đối phó kho tên lửa ngày càng lớn của Bắc Kinh.
Khác với các dự án vũ khí thế hệ mới, Typhon tận dụng công nghệ sẵn có, dễ sản xuất hàng loạt, giúp Mỹ và đồng minh rút ngắn khoảng cách với Trung Quốc, quốc gia đang tăng ngân sách quốc phòng thêm 7,2% trong năm nay.
Cùng lúc, Nhật Bản đẩy mạnh mua sắm Tomahawk và phát triển tên lửa tầm trung nội địa, trong khi vùng lãnh thổ Đài Loan dự kiến nâng chi tiêu quốc phòng lên hơn 3% GDP vào năm 2026, góp phần làm gia tăng căng thẳng khu vực.