Vì sao xoang nhiễm nấm?

Trả lời:

Viêm xoang do nấm là tình trạng nấm sinh sôi và phát triển trong các hốc mũi xoang, gây viêm nhiễm kéo dài. Aspergillus sp. và Zygomycetes sp. là hai loại nấm chính, trong đó Aspergillus sp. phổ biến hơn gây viêm xoang. Bệnh được chia thành hai loại gồm nấm không xâm lấn (cầu nấm, nấm dị ứng và nấm hoại sinh) và nấm xâm lấn (cấp tính, mạn tính, u hạt).

Viêm xoang do nấm thường diễn tiến âm thầm, kéo dài. Triệu chứng có thể xuất hiện như nghẹt mũi, chảy nước mũi, giảm khứu giác, có mùi hôi trong mũi, đau nhức xoang, sốt, kém đáp ứng điều trị nội khoa thông thường… Nấm xâm lấn gây biến chứng như tê da mặt, căng tức hốc mắt và mặt, lồi mắt, giảm thị lực, đau đầu dữ dội…

chủ yếu do bào tử nấm từ môi trường (bụi, đất, không khí ẩm mốc) xâm nhập vào đường thở. Bệnh dễ xảy ra ở người có hệ miễn dịch suy yếu do bệnh tiểu đường, HIV, ung thư hoặc đang hóa trị, dùng kháng sinh, steroid kéo dài. Nấm cũng có thể phát triển từ chất hàn răng (sử dụng để lấp đầy các khoảng trống trên răng do sâu, mẻ răng) lan qua đỉnh răng vào xoang. Một số yếu tố khác như khí hậu nóng ẩm, môi trường ô nhiễm, nhiều bụi bẩn, ẩm mốc, thiếu vệ sinh, cấu trúc giải phẫu bất thường (lệch vách ngăn, dị vật trong xoang), gây tắc nghẽn và ứ đọng dịch nhầy cũng tạo điều kiện cho nấm phát triển.

Trên thực tế, bào tử nấm hiện diện phổ biến trong không khí. Khi hít vào, chúng trở thành một phần của hệ vi sinh xoang mũi. Ở người khỏe mạnh, hệ miễn dịch nhanh chóng tiêu diệt chúng. Tuy nhiên, nếu hàng rào miễn dịch bị suy yếu do lạm dụng kháng sinh kéo dài, sống trong môi trường ẩm thấp, mắc bệnh nền, cơ chế bảo vệ này dễ bị phá vỡ, tạo điều kiện cho nấm tấn công và gây nhiễm trùng.

Bạn bị nên đến bác sĩ tư vấn phương pháp điều trị phù hợp. Bệnh không được phát hiện sớm có thể gây biến chứng nguy hiểm như ăn mòn xương xoang, lan sang mắt hoặc não. Bệnh cần chỉ định phẫu thuật để loại bỏ khối nấm trong xoang, kết hợp với điều trị bằng thuốc kháng nấm chuyên biệt đối với trường hợp nấm xâm lấn.

Người bệnh nên sử dụng biện pháp hỗ trợ điều trị, hạn chế bệnh tái phát như sinh lý hàng ngày để làm sạch chất nhầy trong xoang, tăng cường miễn dịch, chế độ dinh dưỡng cân bằng.

ThS.BS.CKII Trần Thị Thúy Hằng
Trưởng khoa Tai Mũi Họng
Trung tâm Tai Mũi Họng
Bệnh viện Đa khoa Tâm Anh TP HCM