Bác sĩ chuyên khoa 1 Lê Thị Thúy Hằng, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM – Cơ sở 3 cho biết, để thanh lọc cơ thể, y học cổ truyền có nhiều phương pháp hiệu quả như sử dụng các loại thảo dược thanh nhiệt giải độc, châm cứu, xoa bóp bấm huyệt, xông ngâm tắm thảo dược, tập dưỡng sinh sao cho cân bằng cơ thể theo nguyên lý âm dương ngũ hành.
Dưới đây là 6 loại thảo dược thường được sử dụng để thanh lọc cơ thể, đặc biệt trong những ngày thời tiết nắng nóng.
Cúc hoa
Cúc hoa không chỉ là vị thuốc giải biểu, thanh nhiệt quen thuộc trong các bài thuốc thang, mà còn là nguyên liệu chế biến nhiều món ăn, thức uống phổ biến trong dân gian, như trà hoa cúc hay nước sâm bông cúc. Theo y học cổ truyền, trà hoa cúc có vị ngọt, hơi đắng, tính hàn, quy kinh phế, can, thận với tác dụng thanh nhiệt, giải độc.
Dưới góc nhìn y học hiện đại, cúc hoa có các chất flavonoid, terpenoid, phenylpropanoid và các axit phenolic có tác dụng chống oxy hóa, kháng viêm, kháng ung thư, điều hòa miễn dịch và bảo vệ gan.
Trà hoa cúc có vị ngọt, hơi đắng, tính hàn có tác dụng thanh nhiệt, giải độc
ẢNH MINH HỌA: AI
Kim ngân hoa
Nhắc đến thanh nhiệt giải độc không thể bỏ qua kim ngân hoa. Đây là thuốc có vị ngọt, tính hàn, quy kinh phế, tâm, vị, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc, lương huyết, tán phong nhiệt.
Theo y học hiện đại, thuốc chứa flavonoid (lonicerin, rutin), saponin, tannin, carotenoid cùng nhiều loại tinh dầu. Thuốc có phổ kháng khuẩn rộng, ức chế nhiều loại vi khuẩn, ức chế một số nấm ngoài da, chống dị ứng, chống oxy hóa và làm bền thành mạch.
Diệp hạ châu
Thường được biết với tên dân gian cây chó đẻ răng cưa. Theo y học cổ truyền, Diệp hạ châu có vị ngọt, đắng, tính mát, quy kinh can, phế với tác dụng thanh nhiệt giải độc, tán ứ, thông huyết, lợi tiểu.
Bồ công anh
Bồ công anh còn gọi là diếp dại, mũi mác hay rau mũi cày. Nó có vị đắng, ngọt, tính hàn với tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu viêm tán kết.
Theo y học hiện đại, thuốc chứa flavonoid, chất đắng nhóm sesquiterpen lacton với tác dụng lợi mật, nhuận tràng, tăng đào thải độc tố qua gan thận, kháng khuẩn, chống viêm, chống oxy hóa.
Đậu xanh
Đậu xanh vừa là vị thuốc, vừa là món ăn vô cùng thông dụng. Đậu xanh có tính ngọt, lạnh, quy kinh Tâm, Vị với tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu.
Đậu xanh thường dùng để điều trị mụn nhọt sưng đau, trừ phiền chỉ khát, trị ngộ độc thuốc và thức ăn như ngộ độc phụ tử, ba đậu bằng cách dùng nước ngâm bột đậu xanh uống, hoặc nước sắc đậu xanh với cam thảo uống.
Đậu xanh có tính ngọt, tác dụng thanh nhiệt giải độc, lợi tiểu
ẢNH. LÊ CẦM
Diếp cá
Đây không chỉ là một loại rau sống thông dụng mà còn là một loại kháng sinh thực vật có nhiều công dụng kháng khuẩn. Theo y học cổ truyền, diếp cá có tính cay, hơi hàn, quy kinh phế, tác dụng thanh nhiệt giải độc, tiêu ung bài nùng, lợi niệu thông lâm.
Theo y học hiện đại, toàn thân cây chứa tinh dầu. Thuốc ức chế tùy mức độ đối với trực khuẩn thương hàn, tụ cầu vàng, song cầu khuẩn, liên cầu khuẩn, trực khuẩn lao, tăng cường khả năng đại thực bào, tăng cường khả năng miễn dịch, giãn động mạch thận, tăng lưu lượng tuần hoàn động mạch thận, giảm đau, cầm máu, giảm ho.
Một số biện pháp khác giúp thanh lọc cơ thể
Theo bác sĩ Hằng, bên cạnh việc sử dụng thảo dược, có một số biện pháp khác giúp thanh lọc cơ thể như:
Châm cứu, xoa bóp bấm huyệt: Theo y học cổ truyền, châm cứu và xoa bóp bấm huyệt là những phương pháp hiệu quả trong việc kích thích các điểm huyệt trên cơ thể, từ đó cải thiện lưu thông khí huyết, giảm căng thẳng và hỗ trợ quá trình thải độc. Những liệu pháp này không chỉ giúp cơ thể cân bằng năng lượng mà còn thúc đẩy việc đào thải các chất độc hại, tăng cường lưu thông máu, hỗ trợ hệ miễn dịch và cải thiện chức năng các cơ quan nội tạng, giúp cơ thể tự thanh lọc một cách tự nhiên.
Xông hơi, ngâm tắm thảo dược: Xông hơi là một phương pháp thanh lọc cơ thể rất phổ biến trong y học cổ truyền. Nước xông được pha chế từ các loại thảo dược như lá ngải cứu, lá sả, hay các loại cây có tính mát giúp cơ thể giải phóng các độc tố qua mồ hôi. Một phương pháp khác cũng được áp dụng trong y học cổ truyền là tắm bồn hoặc ngâm chân thảo dược. Các loại thảo dược như ngải cứu, lá bưởi, lá trà xanh được sử dụng để tắm, giúp thư giãn cơ thể, giải độc và cải thiện lưu thông máu.
Dưỡng sinh: Y học cổ truyền cũng khuyến khích các bài tập dưỡng sinh, thái cực quyền để thúc đẩy sự lưu thông khí huyết, tăng cường sức khỏe, đồng thời giúp cơ thể thanh lọc tự nhiên qua việc hít thở sâu, vận động nhẹ nhàng.
“Ngoài việc áp dụng các giải pháp trên, người bệnh cũng cần lưu ý tránh các thói quen xấu như thức khuya, lạm dụng thực phẩm giàu chất béo, đường, thịt đỏ, hay uống quá nhiều bia rượu, hút thuốc lá, các thuốc và thực phẩm không rõ nguồn gốc. Ngoài ra cũng cần chú trọng uống đủ nước, ăn nhiều rau xanh và trái cây ít ngọt là những thói quen rất có lợi cho sức khỏe”, bác sĩ Hằng khuyến cáo.