‘AI có thể đẩy tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ lên 20%’

Trong phỏng vấn với Exios ngày 28/5, ông Amodei cảnh báo giới CEO và chính trị gia nên ngừng “tô hồng” các đợt sa thải hàng loạt có thể xảy ra trong những lĩnh vực như công nghệ, tài chính và luật, đồng thời phải “trung thực” với người lao động về mức độ đe dọa hiện hữu từ AI.

“Hầu hết họ đều không biết rằng điều này sắp xảy ra”, Amodei nói. “Nghe có vẻ điên rồ, nhưng mọi người không tin điều đó”.

Ông chủ Anthropic, công ty AI đứng sau chatbot Claude nổi tiếng, dự đoán một cuộc “tắm máu” thị trường việc làm sẽ diễn ra trong vòng từ 1 đến 5 năm tới, khi AI sẽ mang lại lợi ích to lớn cho nền kinh tế và thúc đẩy những tiến bộ chưa từng có trong y học. “Bệnh ung thư được chữa khỏi, nền kinh tế tăng trưởng 10% mỗi năm, ngân sách được cân bằng, nhưng 20% người dân không có việc làm”, ông nói.

Theo NYPost, tỷ lệ 20% mà Amodei đưa ra “nghiêm trọng” và có thể gây sốc cho nhiều người. Tỷ lệ thất nghiệp ở Mỹ hiện ở mức 4,2%.

Cũng theo Amodei, nhân viên văn phòng bị ảnh hưởng nhiều nhất khi OpenAI, Google, Anthropic và nhiều công ty AI khác liên tục cải thiện mô hình ngôn ngữ lớn (LLM) với mục tiêu đáp ứng và vượt qua hiệu suất làm việc của con người, đặc biệt là khả năng đa tác vụ. Trong khi đó, giới doanh nghiệp cũng đang nhận ra lợi ích tiết kiệm nguồn lực khi thay thế bằng AI. Họ điều chỉnh nhân sự hàng loạt, dùng Tác nhân AI () lấp đầy công việc hiện có và mở ra các công việc mới.

Dù AI đe dọa lực lượng lao động, Amodei cho rằng chính phủ Mỹ chưa có động thái quản lý hay cảnh báo phù hợp. “Chính quyền và quốc hội chưa quản lý AI, cũng không cảnh báo công chúng Mỹ. Điều này đang xảy ra và không có dấu hiệu thay đổi”, ông tiếp tục. “Hầu hết người Mỹ không nhận thức được sức mạnh ngày càng tăng của AI và mối đe dọa của nó đối với công việc của họ. Họ có thể nhận ra, nhưng khi đó đã quá muộn”.

Dario Amodei sinh năm 1983, từng làm tại Baidu, Google và OpenAI, trước khi thành lập Anthropic năm 2021 cùng chị gái. Anthropic hiện là startup hàng đầu thế giới trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo, với mô hình Claude AI được đánh giá có thể cạnh tranh với những sản phẩm của các “ông lớn” công nghệ.

Cảnh báo của Amodei được đưa ra trong bối cảnh công ty ông đang trong cuộc đua phát triển siêu trí tuệ nhân tạo với khả năng nhận thức ngang con người. Mô hình Claude Opus 4 mới nhất thậm chí được phát hiện nhiều lần các nhà phát triển khi bị họ đe dọa trong thử nghiệm an toàn.

Trước đó, một số CEO công nghệ cũng cảnh báo AI sẽ thay thế công việc nhiều người. Trong đợt đầu tháng này của Microsoft, lập trình viên là nhóm . Cuối tháng trước, CEO Satya Nadella : “Có 20% hay 30% số code trong kho lưu trữ và một số dự án của chúng tôi được viết bằng AI. Không những thế, AI Agent còn có thể xem xét và kiểm tra code. Tỷ lệ sử dụng đang tăng lên”.

Cuối tháng 4, CEO Google Sundar Pichai nói 30% code mới tại công ty được viết bằng AI, tăng từ 25% so với tháng 10/2024, đồng thời cảnh báo những người lao động trí óc như nhà văn, kế toán, kiến trúc sư và kỹ sư phần mềm, sẽ bị ảnh hưởng nặng nề bởi sự phát triển của AI. CEO OpenAI Sam Altman ước tính AI đang thực hiện 50% việc lập trình ở một số công ty, khiến nhu cầu lập trình viên giảm mạnh. Hồi đầu năm, CEO Meta Zuckerberg đánh giá AI ngày càng mạnh mẽ và khả năng cao sẽ thực hiện công việc của kỹ sư cấp trung trong công ty ông.

Các công ty nhỏ hơn cũng đang đưa AI vào nhiều công việc thay thế con người. Ngày 28/4, CEO Duolingo Luis von Ahn nói sẽ dần chuyển sang dùng AI thay cho nhân viên hợp đồng. Đầu tháng 4, CEO Shopify Tobi Lutke nhấn mạnh đội ngũ quản lý “phải tự chứng minh” AI không làm được những công việc họ đang thực hiện trước khi đặt yêu cầu tăng nhân sự.

Trước đó, CEO Salesforce Marc Benioff cho biết sẽ dừng tuyển dụng kỹ sư năm nay vì AI giúp hãng tăng năng suất kỹ thuật lên 30%. Công ty thanh toán Stripe cũng sa thải 300 nhân viên, chủ yếu những người làm trong lĩnh vực kỹ thuật, do AI thay thế công việc của họ. Năm ngoái, Klarna, công ty tài chính trực tuyến tại Thụy Điển, nói gần như không còn tuyển dụng hơn một năm qua vì tin “”.

Tuy nhiên, nghiên cứu của nhà kinh tế Anders Humlum và Emilie Vestergaard thuộc Cục Nghiên cứu Kinh tế Quốc gia Mỹ (NBER) giữa tháng này cho thấy chatbot AI hỗ trợ người dùng hoàn thành nhiều nhiệm vụ, nhưng “”, tức không giúp nhân viên tăng lương, giảm giờ làm. Kết quả dựa trên khảo sát 25.000 người lao động tại 7.000 không gian làm việc, tập trung vào loạt ngành nghề được cho là dễ bị AI thay thế nhất.

Bảo Lâm tổng hợp