Ám ảnh ‘Vùng sương phủ, hầm sâu và đảo vắng’

Nhìn tựa sách, người đọc có thể hình dung những câu chuyện được tác giả phân chia ở 3 nơi rất rõ ràng: Vùng sương phủ, hầm sâu và đảo vắng. “Vùng sương phủ” ở làng Hạ, nơi có đỉnh núi Chúa mây ngàn quanh năm bao phủ, chứa đựng nhiều điều ma mị, khi liên tục xảy ra những cái chết tức tưởi vì rượu, càng thêu dệt thêm huyền thoại, càng khiến cậu bé làng quê như Tấn nuôi mơ ước đặt chân lên đỉnh. “Những cuộc nhậu ở làng Hạ thường kéo dài bất tận. Nó được tính từ lúc khởi đầu đến khi ai đó ngất lịm, chứ không đo bằng thời gian, từ ngày sang đêm hoặc khuya sớm”, tác giả viết.

12 tuổi, Tấn từng bị ám ảnh bởi những cái chết với “thi thể bụng to, da vàng tay chân co quắp. Cứ teo tóp rồi mê man, có người máu trào ra ở mắt, mũi, miệng, cả lỗ tai”. Những hình ảnh ấy gieo vào tâm hồn con trẻ sự bế tắc đến cùng cực. “Tấn nghe rõ ở cuối làng Hạ, từng tiếng chiêng tiếng trống buồn bã ngân dài. Tiếng chiêng trống như đi xa hơn, bay đi đến bên rìa vũ trụ mang theo cả đêm hè tĩnh mịch. Có lẽ người ta vừa khâm liệm ông Liên xong, lập bàn thờ chờ viếng. Tấn ngủ thiếp đi trong bóng đêm cùng sự hoảng sợ vây quanh”.

Rồi chiến tranh xảy đến và qua đi trong sự khốc liệt vốn có của nó, bao phụ nữ làng Hạ góa bụa hoặc làm mẹ đơn thân quanh đồi Chè. “Thấy cũng lạ, từ đời này sang đời khác, lớp này qua lớp khác. Cái đồi Chè này như có ma ám. Ai cũng xinh xắn, cao ráo sáng sủa hết chứ có phải đâu”, mẹ Tấn than vãn. Cứ thế, mọi người sống trong vòng quay luẩn quẩn của số phận, nhiều đứa trẻ sinh ra không có cha. Rồi Hiệp – người anh họ thân thiết trong làng tự tử, may mắn được cứu sống, bỏ nhà ra đi, càng làm Tấn nung nấu ý định phải bước ra khỏi vùng sương khói nơi lũy tre làng, quyết định cho số phận và tương lai cuộc đời mình.

THẾ GIỚI HẦM SÂU VÀ ĐẢO VẮNG

Có người cho rằng tiểu thuyết Vùng sương phủ, hầm sâu và đảo vắng (NXB Đà Nẵng ấn hành) như cuốn tự truyện về cuộc đời gian truân của tác giả thông qua nhân vật Tấn, bởi Hồ Tấn Vũ cũng từng trải qua nhiều nghề trước khi đến với báo chí và văn chương. Anh từng sống trong thế giới hầm sâu của vàng, trong những cánh rừng già Quảng Nam với giấc mơ “trúng vàng ục cả tấn”.

Nhờ có trải nghiệm thực tế, Hồ Tấn Vũ xây dựng rất thành công nhân vật Tấn. Từ một học sinh cấp 3 có giấy báo đậu đại học nhưng không thể đến trường, Tấn tự tin bước vào bãi Ma nơi “rừng thiêng nước độc”, “trong đủ vai người nấu cơm, kiếm củi, hái rau, bơm nước đến việc khuân đá, kê máy nổ, tời đá lên hầm, xúc nghiền, đánh chì… đều thành thạo”, rồi “chui vào các ngóc ngách trong đường hầm không khác gì con chuột chũi”. Ăn của rừng rưng rưng nước mắt. Nhiều lần tưởng chừng cái chết chực chờ ngay trước mặt vẫn không khiến Tấn chùn bước. “Cái hầm tối tăm và ẩm thấp này sẽ là căn nhà của Tấn hàng tỉ năm. Linh hồn của Tấn sẽ bay lên theo ý nghĩ vượt thoát. Tấn nằm ngửa và hít một hơi thật dài. Hơi thở cứ đứt quãng vì ngột ngạt. Tấn nghĩ về ông của cậu và dòng họ. Tấn thấy thật lạ lùng, không biết vì sao con đường đi của gia tộc của cậu cứ mãi lụi tàn”, suy nghĩ này cứ trăn trở trong đầu của người thanh niên đang làm một nghề dễ mất mạng.

Thế giới ngầm đào đãi vàng từng khiến nhiều người kinh hoàng bởi những cái chết do ẩu đả tranh giành lãnh địa hay sập hầm, thì trong tác phẩm mới của Hồ Tấn Vũ, người đọc còn bị ám ảnh với những chiếc xe Minsk chở các bao tải đựng xác người dựng đứng. “Hai chân của một người cột choàng qua vai. Mỗi lần xe giật ngược rú ga, cái bao tải rung lên bần bật. Nó lắc lư theo nhịp điệu của tay ga. Có khi nhào tới ôm lưng bác tài, khi thì giật lui ra, ngã ngửa”. Thậm chí cả một lán trại không còn ai sống sót… Thế nhưng, nhờ bản năng sinh tồn cùng may mắn đã giúp Tấn thoát chết.

Chương cuối Quần đảo lạc loài của cuốn sách tưởng chừng khép lại cuộc đời đầy gian nan của Tấn với vợ đẹp con ngoan. Anh có thể đã lên đến đỉnh cao (như ước mơ lên đỉnh núi Chúa ngày còn nhỏ) với công việc ở một đài truyền hình yêu thích, với những chuyến công tác ở đảo hay nước ngoài, nhưng rồi vì quá nặng lòng với ký ức, anh đã “say nắng” bé Mèo nơi bãi vàng năm xưa khi vô tình gặp lại tại Nhật… Để rồi, bao phấn đấu của Tấn tan như bong bóng xà phòng, hạnh phúc đổ vỡ đắng nghét như ly cà phê không đường trên đảo vắng kia, nơi không một bóng người…