
Bài báo cũ đăng tin nghệ sĩ Lệ Thủy và Thanh Sang đoạt giải Thanh Tâm năm 1964 – Ảnh: ca sĩ Đình Trí cung cấp
Những hình ảnh xưa khiến nhiều khán giả yêu mến Lệ Thủy hết sức thích thú.
Lệ Thủy đoạt giải Thanh Tâm danh giá nhờ vai tì nữ

Nghệ sĩ Lệ Thủy nhận giải Thanh Tâm với vai tì nữ Tố Tâm trong vở Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài – Ảnh: ca sĩ Đình Trí cung cấp
Đình Trí nói về tư liệu quý mà anh vô tình tìm được. Đó là tờ báo được xuất bản năm 1964, ngay đúng năm NSND Lệ Thủy đoạt giải Thanh Tâm, được Đình Trí phát hiện khi đi tìm mua sách báo cũ.
Năm đó, có hai nghệ sĩ đoạt giải Thanh Tâm là Thanh Sang và Lệ Thủy. Điều đặc biệt mà bài báo nhấn mạnh là hai “gương mặt vàng” đoạt giải đều là vai phụ trong vở diễn.
Nghệ sĩ Lệ Thủy đoạt giải với vai tì nữ Tố Tâm trong vở Lương Sơn Bá – Chúc Anh Đài.
Còn Thanh Sang ghi điểm với nhân vật lão mù Tạ Tốn trong vở Cô gái Đồ Long.
Bài báo viết: “Hai vai “bằng vàng” đã đưa hai nghệ sĩ trẻ ấy bước lên thang danh dự, lại là hai vai bất ngờ: một vai lão mù lòa, một vai tì nữ giả trai chớ không phải là vai kép đẹp mùi hay đào thương số 1.
Cho hay, những khả năng tiềm tàng đều do cái thực chất của vai trò làm bộc lộ, cứ gì đào chánh, kép chánh như đa số thường quan niệm sai”.
Bài báo còn nhấn mạnh nghệ sĩ có tài không sợ vai, mà chỉ sợ diễn không đúng mức, làm không nổi bật tinh thần, tâm lý của vai tuồng thủ diễn.
“Ấy cũng là một bài học cụ thể cho những đào kép chỉ biết chú trọng và lựa những vai chánh, mùi, đẹp… để có “danh hảo” trên tờ chương trình mà thường chê những vai lão, nữ tì thứ yếu…” – bài báo chốt hạ.

Từ trái qua, các nghệ sĩ Bích Sơn, Diệp Lang, Thanh Sang, Lệ Thủy, Thanh Thanh Hoa và Bạch Tuyết trong lễ trao giải Thanh Tâm – Ảnh: ca sĩ Đình Trí cung cấp
Nghệ sĩ trẻ tuổi nhất nhận giải Thanh Tâm
Giải Thanh Tâm được xem là giải thưởng cải lương danh giá nhất giai đoạn trước 1975. Hội đồng bầu chọn giải là những ký giả, soạn giả… uy tín của làng cải lương. Trong một năm, họ sẽ tự động đi coi các vở cải lương ở các đoàn từ đó bầu chọn ra những gương mặt nghệ sĩ, vở diễn xuất sắc nhất trong năm.
Trong thời gian tồn tại khoảng 10 năm, giải đã thực sự chọn mặt gởi vàng, hầu hết những nghệ sĩ nhận giải sau này đều là những tài danh của cải lương như Thanh Nga, Lan Chi, Hùng Minh, Bích Sơn, Ngọc Giàu, Thanh Thanh Hoa, Ngọc Hương, Ánh Hồng, Diệp Lang, Bạch Tuyết, Mộng Tuyền, Tấn Tài, Mỹ Châu…
Với trường hợp của Lệ Thủy khá đặc biệt vì bà được xem là nghệ sĩ nhỏ tuổi nhất được nhận giải. Khi nhận giải bà chỉ mới 16 tuổi. Là cô đào trẻ, được ông bầu Kim Chung lăng xê hát cùng nghệ sĩ đàn anh Thanh Hải ở đoàn Kim Chung 3.
Vai được đánh giá cao của Lệ Thủy lại chỉ là vai phụ. Điều đó khiến người hâm mộ càng thêm khâm phục Lệ Thủy. Bởi khi có tên tuổi, đã bước lên hàng đào chánh nhưng có những vở tuồng Lệ Thủy không ngần ngại lùi lại.
Thế nhưng bằng khả năng của mình bà đã làm cho các nhân vật phụ trở nên sống động và không lép vế với nữ chánh. Có thể kể ra các vai như Quế Minh, Tuệ Khương, Mai Đình, Kim Anh, Diệu…
Coi Nửa đời hương phấn, ai mà không “cưng” cô Diệu xí xọn nhưng hết sức dễ thương của Lệ Thủy. Vai Kim Anh trong Đời cô Lựu chỉ xuất hiện vài cảnh nhưng người ta nhớ hoài sự hóa thân hiền lành, vừa đáng yêu vừa hài hước mà cũng lại rất tình cảm của Lệ Thủy.
Còn nhớ trong tuồng Lôi vũ, Lệ Thủy chia sẻ với Tuổi Trẻ Online bà thể hiện nhân vật Lỗ Tứ Phượng, vai phụ trong vở. Thế nhưng, soạn giả đã gia cố viết thêm nhiều bài bản để Lệ Thủy khoe được giọng ca đẹp.
Vừa ca hay, cảm xúc, lại có lối diễn dung dị nên Lỗ Tứ Phượng của Lệ Thủy lại tiếp tục là vai diễn khó quên với khán giả trong Lôi vũ.
Từ trường hợp của Lệ Thủy, một lần nữa lại chứng minh bằng tài năng của mình nghệ sĩ có thể tỏa sáng ở bất cứ dạng vai nào, chứ không chỉ là đặc quyền của vai chánh.