Khi đang tắm biển, thấy con sứa biển trong suốt dạt lại gần, bệnh nhi 10 tuổi vòng tay ôm, dẫn đến tổn thương da nặng nề.
Trẻ được đưa vào khoa Da liễu, Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng hai cánh tay đỏ rát, nổi sẩn, mụn nước, phỏng nước thành vệt, sưng nề, chảy dịch, viêm tấy. Bé ngứa ngáy, đau rát, châm chích vùng cẳng tay và mu bàn tay – nơi tiếp xúc với xúc tu sứa.
Sau một tuần điều trị bằng kháng sinh, thuốc bôi, thuốc giảm viêm, giảm ngứa và chăm sóc tại chỗ, các triệu chứng của trẻ đã cải thiện rõ rệt. Vùng da tổn thương không còn sưng nề, chảy dịch.
Theo ThS.BS Trần Thị Thùy Trang, khoa Da liễu, mức độ tổn thương do sứa phụ thuộc vào độc tố từng loài. Ở Việt Nam, các loài sứa nguy hiểm gồm sứa lửa, sứa bắp cày và sứa vòng.
Tổn thương do sứa đốt bé gái 10 tuổi gặp phải khi đi tắm biển. Ảnh: Bệnh viện cung cấp
Sứa biển có thân trong suốt, xúc tu dài đến 60 mét tùy loài, chứa nhiều lông xoắn mang nọc độc. Trên xúc tu là hàng triệu tế bào châm nhỏ, có thể phóng độc xuyên da vào cơ thể khi tiếp xúc.
Nếu sau khi tiếp xúc với sứa, nạn nhân xuất hiện triệu chứng như buồn nôn, nôn, khó thở, đau ngực, tím tái, cần bình tĩnh và gọi nhân viên y tế. Tránh cử động và không chà xát vùng da bị tiếp xúc. Ngay lập tức loại bỏ sứa khỏi người, nên đeo găng tay hoặc lót tay bằng túi nilon để tránh tiếp xúc thêm với nọc.
Rửa vết thương bằng nước biển, không nên dùng nước ngọt vì có thể kích thích xúc tu còn sót lại tiết thêm độc tố. Nếu có giấm (acid acetic 3-5%), rửa vùng tổn thương bằng giấm khoảng 30 giây để giảm độc tố. Có thể dùng thìa hoặc thẻ nhựa để nhẹ nhàng loại bớt xúc tu sứa trên da. Giảm đau bằng cách chườm ấm hoặc xả nước ấm (40-45°C) trong 20 phút, hoặc chườm đá bọc túi nilon sạch. Có thể sử dụng thuốc giảm đau như ibuprofen hoặc paracetamol.
Dưỡng ẩm vết thương, dùng kem giảm ngứa, kem corticoid hoặc kháng histamin nếu cần. Không dùng các loại lá, thuốc không rõ nguồn gốc, hay rửa bằng nước tiểu vì có thể gây nhiễm trùng hoặc làm tổn thương nặng hơn.
Sau sơ cứu, nên đưa nạn nhân đến cơ sở y tế để đánh giá, theo dõi và điều trị kịp thời, tránh biến chứng nguy hiểm.
Lê Nga