Đại diện Bộ Công Thương cho rằng hiện tượng các cửa hàng đóng cửa thời gian qua do lo ngại sau đợt cao điểm chống hàng giả, hoạt động không hiệu quả và một phần do chính sách thuế.
Tại họp báo thường kỳ quý II của Bộ Công Thương ngày 19/6, ông Hoàng Ánh Dương, Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước, dẫn thống kê của các địa phương cho biết khoảng 5.500 cửa hàng đóng cửa trong thời gian qua, tập trung vào các mặt hàng như thực phẩm, thực phẩm chức năng, mỹ phẩm, đồ gia dụng.
Theo ông Dương, các địa phương, lực lượng chức năng trên cả nước đang đồng loạt kiểm tra, kiểm soát thị trường trong tháng cao điểm đấu tranh chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả. Việc này dẫn tới nhiều hộ kinh doanh có tâm lý lo ngại, dẫn tới một số trường hợp đóng cửa, ngừng kinh doanh.
Phó cục trưởng Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) Hoàng Ánh Dương trả lời tại họp báo, ngày 19/6. Ảnh: MOIT
Một nguyên nhân khác được ông Dương chỉ ra là hoạt động kinh doanh theo mô hình truyền thống không còn hiệu quả trước sự phát triển mạnh mẽ của thương mại điện tử. Một số hộ kinh doanh chậm trễ thay đổi mô hình kinh doanh, chưa hoặc không chú trọng thương mại điện tử, đa dạng hóa sản phẩm phù hợp xu thế, năng lực quản lý… Một lý do nữa liên quan đến thời vụ khi một số cửa hàng sửa chữa hoặc chuyển về điểm kinh doanh mới.
Ngoài ra, theo ông Dương, các hộ kinh doanh cũng chưa đáp ứng điều kiện về thủ tục hóa đơn, giấy tờ, bán hàng không nguồn gốc xuất xứ, chưa kể là tác động của chính sách thuế mới đây.
Tuy nhiên, Chi cục Thuế khu vực I (Hà Nội, Hòa Bình) cho rằng hiện tượng các hộ kinh doanh ngừng, nghỉ không phải do thực hiện Nghị định 70 về việc các hộ có doanh thu trên 1 tỷ đồng mỗi năm thuộc một số ngành nghề phải dùng hóa đơn điện tử qua máy tính tiền kết nối với cơ quan thuế.
Chi cục Thuế khu vực I cho biết đang quản lý thuế trên 311.000 hộ, cá nhân kinh doanh trên địa bàn Hà Nội. Thống kê cho thấy số hộ kinh doanh ngừng, nghỉ trên địa bàn là 2.961 trong 2 tháng 5, 6. Trong đó trường hợp phải sử dụng hóa đơn chỉ là 263 hộ, chiếm 8,8% trong tổng số hộ ngừng nghỉ, và khoảng 5% số hộ thuộc đối tượng phải áp dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền. Trong khi đó, các chợ dân sinh, truyền thống cơ bản kinh doanh bình thường, không có hiện tượng nghỉ kinh doanh lớn.
Ngành thuế nhìn nhận việc các hộ, cá nhân nghỉ kinh doanh chủ yếu là do vấn đề lo sợ hàng giả. Bên cạnh đó, có không ít hộ kinh doanh lo ngại bị truy thu phần thuế khoán trong thời gian trước nếu doanh thu thực tế khi sử dụng hóa đơn cao hơn.
Phó cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số Hoàng Ninh trả lời tại họp báo, ngày 19/6. Ảnh: MOIT
Tại họp báo, ông Hoàng Ninh, Phó cục trưởng Cục Thương mại điện tử và Kinh tế số (Bộ Công Thương), trả lời về tình trạng hàng giả, hàng nhái trên các sàn thương mại điện tử. Ông khẳng định không phải mọi thứ trên các sàn bán lẻ online đều là giả.
Thời gian qua, Bộ Công Thương đã phối hợp với các sàn thương mại điện tử rà soát gỡ bỏ nhiều mặt hàng giả, hàng nhái, vi phạm bản quyền sở hữu trí tuệ. Trong 6 tháng đầu năm, nhà điều hành đã yêu cầu các sàn gỡ bỏ hơn 33.000 sản phẩm, xử lý hơn 11.000 gian hàng vi phạm.
Theo ông Ninh, Luật Thương mại điện tử tới đây dự kiến đưa vào nhiều quy định để bảo vệ người tiêu dùng, gồm yêu cầu định danh người bán.
“Thời gian qua, các cửa hàng online trên các sàn bị phát hiện vi phạm sẽ đóng cửa, sau đó mở cửa hàng khác. Tuy nhiên, việc định danh người bán sẽ giúp cơ quan quản lý biết được người bán là ai, từ đó tạo thuận lợi cho công tác bảo vệ người tiêu dùng, truy xuất nguồn gốc, thuế”, ông Ninh cho biết.
Bên cạnh đó, Bộ Công Thương sẽ triển khai 4 giải pháp để ngăn chặn hàng giả, hàng nhái, hàng xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Cụ thể, nhà điều hành sẽ hoàn thiện thể chế, tăng áp dụng công nghệ mới như AI, blockchain để truy xuất nguồn gốc, rà soát hàng giả, nhái. Họ cũng sẽ tăng tuyên truyền để người dân phân biệt hàng giả, hàng nhái trên môi trường mạng; hợp tác song phương, đa phương để giải quyết tranh chấp, xử lý những đơn vị không có pháp nhân tại Việt Nam.
Thông tin thêm, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân cho rằng các sàn phải có trách nhiệm phối hợp với cơ quan quản lý thị trường để xử lý khi có thông tin phản ánh về hàng giả, hàng nhái.
“Việc xử lý phải được thực hiện nhanh chóng, có thể là gỡ bỏ, thậm chí trục xuất ra khỏi sàn, không để tình trạng “ve sầu thoát xác” rồi quay lại sàn”, ông nói thêm.
Tháng cao điểm kiểm tra hàng hóa trên cả nước được phát động từ 15/5 đến 15/6 theo chỉ đạo của Thủ tướng, do Cục Quản lý và Phát triển thị trường trong nước (Bộ Công Thương) chủ trì. Trong thời gian này, lực lượng quản lý thị trường đã kiểm tra 3.891 vụ việc, xử lý hơn 3.100 vụ vi phạm. Trong đó, số tiền xử phạt hành chính vượt 32 tỷ đồng, hàng hóa vi phạm bị tịch thu trị giá gần 31 tỷ đồng, và tổng số tiền nộp ngân sách đạt gần 36 tỷ đồng. Trong đó, 26 vụ có dấu hiệu hình sự đã được chuyển cho cơ quan điều tra, tăng 50% so với cùng kỳ năm ngoái.
Theo Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân, quan điểm của Bộ Công Thương sau đợt cao điểm này là tạo niềm tin cho người tiêu dùng, giúp các nhà sản xuất kinh doanh tự tin sản xuất kinh doanh, tạo ra hàng hóa chất lượng cao, động lực đẩy lùi hàng gian, hàng giả.
Phương Dung