Hà NộiThấy buồn nôn, mất ngủ, thay đổi vị giác, nam bệnh nhân tưởng do stress công việc nên không đi khám ngay, khi vào viện đã suy thận giai đoạn cuối.
Bệnh nhân bắt đầu thấy cơ thể bất ổn vào đầu năm nay, ban đầu là những cơn mất ngủ triền miên, dù cả ngày mệt mỏi vẫn không thể chợp mắt. Anh cũng thường xuyên buồn nôn, vị giác thay đổi, ăn uống không còn ngon miệng như trước.
Đến khi tình trạng trở nên nặng nề hơn, buồn nôn xảy ra liên tục, mệt lả, anh quyết định đến Bệnh viện Bạch Mai kiểm tra tổng quát. Sau khi xét nghiệm máu, nước tiểu, siêu âm và đo chức năng thận, bác sĩ Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu thông báo người đàn ông bị mạn giai đoạn cuối, chỉ còn hai lựa chọn là lọc máu định kỳ hoặc ghép thận.
Bác sĩ giải thích bệnh thận mạn tính không phải lúc nào cũng có biểu hiện rõ ràng. Những triệu chứng như buồn nôn, mất ngủ, thay đổi vị giác thực chất là dấu hiệu cơ thể đang bị ngộ độc vì thận không còn khả năng lọc bỏ các chất thải.
Khai thác tiền sử, bệnh nhân từng có dấu hiệu cảnh báo từ năm 2020 khi đi khám sức khỏe định kỳ, kết quả xét nghiệm cho thấy có protein niệu – tức là dấu hiệu rò rỉ đạm qua nước tiểu, dấu hiệu sớm cho thấy thận đang tổn thương. Đến năm 2022, anh bắt đầu thấy nước tiểu nhiều bọt và lâu tan, dấu hiệu điển hình của tiểu đạm. Bệnh nhân chỉ uống thuốc theo đợt, không tái khám đều và cũng không tuân thủ chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt.
Bác sĩ Nghiêm Trung Dũng, Giám đốc Trung tâm Thận tiết niệu và Lọc máu, cho biết bệnh thận mạn tính thường tiến triển âm thầm, giai đoạn đầu không có biểu hiện rõ rệt. Nhiều trường hợp chỉ phát hiện bệnh khi đi khám sức khỏe định kỳ tại cơ quan hoặc chuẩn bị hồ sơ du học.
Tại trung tâm, mỗi ngày ghi nhận 30–40 ca suy thận mới, trong đó không ít người dưới 30 tuổi, đang ở độ tuổi lao động sung sức nhất. Phần lớn chỉ đi khám khi triệu chứng trở nên nghiêm trọng, nhiều trường hợp đến viện lần đầu đã phải chỉ định lọc máu.
Phát hiện bệnh ở giai đoạn muộn khiến thời gian điều trị bảo tồn bị rút ngắn, chi phí gia tăng và hạn chế khả năng lựa chọn các phương pháp điều trị thay thế như ghép thận. Một số bệnh nhân dù có người thân sẵn sàng hiến thận nhưng lại không thể thực hiện ghép do đã mắc các biến chứng nặng như suy tim.
Chuyên gia cảnh báo thói quen sống thiếu khoa học đang góp phần làm tăng tỷ lệ người trẻ mắc bệnh thận mạn. Ngoài bệnh lý viêm cầu thận, thì việc tiêu thụ thực phẩm nhiều muối, dùng đồ ăn nhanh, thức uống không rõ nguồn gốc và sinh hoạt đảo lộn nhịp sinh học là những yếu tố nguy cơ lớn dẫn đến suy thận.
Để ngừa bệnh, mọi người cần có chế độ ăn cân bằng, uống đủ nước, không ăn mặn, hạn chế đồ ăn nhanh và thức uống có cồn, nói không với thuốc lá; tập thể dục thể thao đều đặn; tránh sử dụng thuốc bừa bãi đặc biệt là các thuốc không cần kê đơn và thực phẩm chức năng, nên có tư vấn của các bác sĩ và dược sĩ khi phải sử dụng thuốc.
Thúy Quỳnh