Sáng 14.6, với 448/454 đại biểu Quốc hội tán thành, Quốc hội đã thông qua luật Thuế tiêu thụ đặc (sửa đổi). Theo luật vừa được thông qua, điều hòa có công suất dưới 24.000 BTU được đưa ra khỏi diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Quốc hội thông qua luật Thuế tiêu thụ đặc biệt, bỏ thuế với điều hòa phổ thông và đưa nước giải khát có đường vào diện chịu thuế
ẢNH: PHẠM THẮNG
Báo cáo tiếp thu, giải trình dự thảo luật trước khi Quốc hội bấm nút thông qua, Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính Phan Văn Mãi cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đồng ý với ý kiến của nhiều đại biểu về việc nhu cầu sử dụng các thiết bị lạnh và điều hòa không khí đã trở nên phổ biến.
“Tiếp thu ý kiến đại biểu, Ủy ban Thường vụ Quốc hội thống nhất với đề xuất của cơ quan soạn thảo để quy định điều hòa nhiệt độ có công suất trên 24.000 BTU đến 90.000 BTU thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biết”, ông Mãi nêu.
Với điều hòa nhiệt độ có công suất từ 24.000 BTU trở xuống và loại có công suất trên 90.000 BTU không bị áp thuế tiêu thụ đặc biệt.
Cạnh đó, luật được Quốc hội thông qua vẫn áp dụng thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng.
Trước đó, một số ý kiến đề nghị không đưa xăng vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt, trong trường hợp cần tăng thuế để bảo vệ môi trường thì tăng mức thuế bảo vệ môi trường với xăng.
Theo ông Phan Văn Mãi, đúng như ý kiến đại biểu Quốc hội, về lâu dài, cần nghiên cứu phương án sửa đổi một cách đồng bộ cả thuế tiêu thụ đặc biệt lẫn thuế bảo vệ môi trường để có thể đánh thuế đối với mặt hàng này một cách hợp lý, phù hợp với thông lệ quốc tế.
Tuy nhiên, trong bối cảnh cần triển khai đồng bộ các giải pháp để thực hiện hiệu quả cam kết của Chính phủ Việt Nam tại Hội nghị COP26, cùng với quy định thu thuế bảo vệ môi trường, theo Ủy ban Thường vụ Quốc hội, việc thu thuế tiêu thụ đặc biệt với với xăng trong giai đoạn hiện nay vẫn là cần thiết.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội xin giữ quy định tiếp tục thu thuế tiêu thụ đặc biệt với mặt hàng xăng.
Áp thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường từ 2027
Quy định mới đáng chú ý tại luật vừa được thông qua là đưa nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Luật quy định rõ, nước giải khát có đường thuộc diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt là các sản phẩm trong phạm vi khái niệm về nước giải khát theo Tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100 ml. Sản phẩm chịu thuế không bao gồm các đồ uống như sữa và sản phẩm từ sữa; thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng; nước khoáng thiên nhiên và nước uống đóng chai; nước rau, quả nguyên chất và nectar (mật) rau, quả và sản phẩm từ cacao.
Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính Phan Văn Mãi báo cáo tiếp thu, chỉnh lý dự án luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trước khi thông qua
ẢNH: PHẠM THẮNG
Theo đó, các sản phẩm như nước trái cây tự nhiên, nước dừa, sản phẩm từ sữa, thực phẩm dạng lỏng dùng với mục đích dinh dưỡng… không thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt.
Theo Chủ nhiệm Ủy ban Kinh tế – Tài chính Phan Văn Mãi, thảo luận dự thảo luật Thuế tiêu thụ đặc biệt trước đó, có ý kiến đề nghị đánh giá kỹ hơn tác động từ việc áp thuế với mặt hàng nước giải khát có đường, để có biện pháp thực hiện hoặc lộ trình thực hiện phù hợp. Ý kiến này đề nghị thời điểm hiện nay chưa đánh thuế thuế với nước giải khát.
Ông Mãi cho biết, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, việc bổ sung nước giải khát có đường vào diện chịu thuế tiêu thụ đặc biệt nhằm thể chế hóa chủ trương của Đảng về bảo vệ sức khỏe nhân dân, khuyến cáo của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), Quỹ Nhi đồng Liên Hiệp Quốc (UNICEF) và Bộ Y tế.
Do đó, việc đánh thuế tiêu thụ đặc biệt với nước giải khát có đường là cần thiết và phù hợp với thông lệ quốc tế nhằm góp phần định hướng sản xuất, tiêu dùng, mở rộng cơ sở thuế.
Luật vừa thông qua quy định lộ trình áp thuế với mặt hàng này với thuế suất 8% từ năm 2027 và 10% từ 1.1.2028.
Ông Phan Văn Mãi cũng cho biết, có ý kiến đề nghị những sản phẩm khác có đường cũng thu thuế tiêu thụ đặc biệt; mở rộng phạm vi thu thuế với nước giải khát sử dụng chất tạo ngọt tổng hợp với mức thuế phù hợp…
“Một số sản phẩm cũng đã được cơ quan soạn thảo đặt ra trong quá trình xây dựng đề án luật. Tuy nhiên, cho đến nay chưa có đủ đánh giá tác động để làm căn cứ và thể hiện rõ tính ưu việt, khả thi, phù hợp của việc áp thuế đối với các hàng hóa, dịch vụ này trong bối cảnh hiện nay”, theo lời ông Mãi.
Do đó, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho rằng, sẽ tiếp tục được nghiên cứu, đánh giá thận trọng, cân nhắc đến mục tiêu phục hồi sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp và sẽ báo cáo Quốc hội vào thời điểm phù hợp.
Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt sửa đổi sẽ có hiệu lực thi hành từ ngày 1.1.2026.