Hướng tới các trường không có dạy thêm
Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định, dạy thêm, học thêm không phải là vấn đề mới. Việc quy định về dạy thêm, học thêm đã được nhắc tới trong nhiều văn bản, từ chỉ đạo của T.Ư, Chính phủ tới các văn bản hướng dẫn của Bộ GD-ĐT.

Bộ trưởng GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn sẽ trả lời chất vấn Quốc hội về vấn đề dạy thêm, học thêm vào 19.6 tới
ẢNH: GIA HÂN
Theo Bộ trưởng GD-ĐT, tại Nghị quyết T.Ư 2 khóa VIII đã cảnh báo về những tác động tiêu cực của dạy thêm, học thêm tràn lan khi chỉ ra những yếu kém về giáo dục: “dạy thêm và học thêm tràn lan, tốn nhiều thời gian và tiền bạc của học sinh, ảnh hưởng xấu đến sự phát triển toàn diện của học sinh và quan hệ thầy trò”.
Ông Sơn nhấn mạnh, gần 3 thập kỷ trôi qua, với những quy định của pháp luật về dạy thêm, học thêm, lời cảnh báo về dạy thêm, học thêm tràn lan vẫn giữ nguyên tính thời sự. Thay vì giảm bớt, dạy thêm, học thêm ngày càng diễn biến với quy mô rộng lớn hơn dưới nhiều hình thức. Điều này không chỉ gây áp lực lớn lên học sinh và cha mẹ học sinh mà còn đi ngược lại tinh thần đổi mới của Nghị quyết số 29.
“Dạy thêm, học thêm tràn lan đang làm suy giảm giá trị thực sự của việc học”, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh.
Ông Sơn cho hay, thực hiện chỉ đạo của T.Ư, Chính phủ và xuất phát từ thực tiễn, Bộ GD-ĐT đã ban hành Thông tư 29 quy định về dạy thêm, học thêm.
Bộ trưởng GD-ĐT nhấn mạnh, Thông tư 29 quy định việc quản lý dạy thêm, học thêm, chứ “không cấm”.
Theo đó, Thông tư 29 quy định việc tổ chức dạy thêm, học thêm phải bảo đảm không ảnh hưởng đến việc tổ chức thực hiện kế hoạch giáo dục của nhà trường; không ảnh hưởng tới việc thực hiện chương trình môn học và kế hoạch dạy học của giáo viên.
Tuy nhiên, ông Sơn cũng nhấn mạnh, quan điểm của Bộ GD-ĐT là hướng tới các trường không có dạy thêm, tăng cường nâng cao chất lượng giờ học chính khóa, dành thời gian, không gian cho học sinh được trải nghiệm, thực hành, rèn luyện thông qua các hoạt động giáo dục theo nhu cầu cá nhân.
Bộ trưởng GD-ĐT cũng nêu rõ, Thông tư 29 góp phần bảo đảm lợi ích hợp pháp và công bằng giữa các giáo viên giảng dạy các bộ môn khác nhau trong nhà trường; tôn vinh các giáo viên luôn tận tâm vì sự nghiệp giáo dục. Thông tư 29 cũng giúp học sinh loại bỏ khuynh hướng coi trọng một số môn học, hướng tới loại bỏ bệnh thành tích trong giáo dục.
Đề xuất đưa dạy thêm vào danh mục kinh doanh có điều kiện
Theo Bộ trưởng, báo cáo của các Sở GD-ĐT, các cơ sở giáo dục được kiểm tra và các ý kiến trực tiếp của giáo viên, cán bộ quản lý, cha mẹ học sinh đều khẳng định sự đúng đắn, tác động mạnh mẽ mà Thông tư 29 mang lại.
Tuy nhiên, Bộ trưởng GD-ĐT cũng thừa nhận, từ năm 2020, khi dạy thêm, học thêm không còn là ngành nghề kinh doanh có điều kiện, việc quản lý trở nên khó khăn hơn, các địa phương không rõ các chế tài để xử lý vi phạm. Danh mục hành vi cần xử phạt hành chính trong lĩnh vực giáo dục hiện còn thiếu một số hành vi vi phạm quy định về dạy thêm, học thêm cần bổ sung.
Vẫn còn một bộ phận nhỏ cán bộ quản lý, giáo viên theo thói quen cũ, chưa nắm rõ những quy định mới của Thông tư 29 hoặc vì lợi ích cá nhân khi dạy thêm dần trở thành một nguồn thu nhập quan trọng, vẫn cố tình vi phạm quy định. Tình trạng dạy thêm trá hình vẫn khá phổ biến, cho thấy vẫn còn khoảng cách giữa chính sách và thực tiễn.
Bộ trưởng GD-ĐT cũng nêu rõ, cha mẹ học sinh còn kỳ vọng và đặt nặng áp lực học hành, thi cử cho con cái, coi việc học trên lớp là chưa đủ để đáp ứng yêu cầu thi cử, cần tìm đến học thêm như một giải pháp tất yếu để cải thiện kết quả học tập.
Ngoài ra, tâm lý hơn thua cũng khiến cha mẹ học sinh sẵn sàng đầu tư nhiều thời gian, tiền bạc vào học thêm mà không thực sự cân nhắc xem điều đó có cần thiết hay không. Một bộ phận không nhỏ cha mẹ học sinh vẫn có quan niệm và thói quen phó mặc hoàn toàn việc học của con cái cho nhà trường và giáo viên.
Về giải pháp, Bộ trưởng GD-ĐT nhấn mạnh, dạy thêm, học thêm là một vấn đề phức tạp, có tác động xã hội lớn, vì vậy, một thông tư quy định quản lý dạy thêm, học thêm chưa thể giải quyết được hết các vấn đề.
Ông cho biết, bên cạnh việc đôn đốc, hướng dẫn các địa phương triển khai thực hiện Thông tư 29, cần tiếp tục rà soát, đánh giá các kết quả đạt được cũng như tồn tại, hạn chế để nghiên cứu, hướng dẫn, chỉnh sửa Thông tư 29 (nếu cần thiết).
Cùng đó, sẽ tích cực tham mưu với Chính phủ ban hành các chính sách để tăng cường đầu tư cơ sở vật chất bảo đảm học 2 buổi/ngày theo đúng chỉ đạo của Tổng Bí thư Tô Lâm.
Bộ trưởng GD-ĐT cũng nhấn mạnh, sẽ tiếp tục đề xuất với Chính phủ đưa dịch vụ dạy thêm, học thêm vào danh mục ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Điều này, theo ông Sơn, nhằm minh bạch hóa hoạt động dạy thêm, học thêm, bảo đảm an toàn cho người học, bảo đảm lợi ích chính đáng của nhà giáo, tăng cường quản lý nhà nước và đảm bảo thu thuế đối với các doanh nghiệp tổ chức dạy thêm…