Sáng 28.4, tiếp tục phiên họp 44, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến dự thảo luật Tổ chức chính quyền địa phương (sửa đổi). Tại tờ trình, Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, Chính phủ sửa đổi các quy định để tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, gồm cấp tỉnh, thành phố và cấp xã (xã, phường, đặc khu ở hải đảo).

Bộ trưởng Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết đang báo cáo Tổng Bí thư theo hướng không tổ chức phòng, ban chuyên môn ở chính quyền xã, phường, đặc khu
ẢNH: GIA HÂN
Chính quyền địa phương cấp tỉnh và cấp xã đều tổ chức HĐND và UBND. Ở cấp tỉnh cơ bản giữ như quy định hiện hành, chỉ tăng số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh cho phù hợp với việc sáp nhập tỉnh, thành.
Với chính quyền địa phương cấp xã, dự thảo luật quy định về cơ cấu tổ chức của HĐND và UBND cấp xã (xã, phường, đặc khu) theo hướng HĐND cấp xã có 2 ban là ban pháp chế và ban kinh tế – xã hội.
Chính phủ cũng đề xuất UBND cấp xã được tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác hoặc bố trí các chức danh công chức chuyên môn để tham mưu, giúp UBND cấp xã quản lý ngành, lĩnh vực trên địa bàn phù hợp với quy mô của đơn vị hành chính cấp xã (mới) theo quy định của Chính phủ.
Thẩm tra nội dung này, Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Hoàng Thanh Tùng cho biết, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ tiếp tục rà soát, làm rõ việc quy định về số lượng đại biểu HĐND cấp tỉnh, cấp xã; việc tổ chức các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính khác thuộc UBND cấp xã bảo đảm phù hợp với yêu cầu, thực tiễn của địa phương và chủ trương sắp xếp, tinh gọn bộ máy.
Ngoài ra, cơ quan thẩm tra cũng đề nghị làm rõ, chỉ định các chức danh của HĐND, UBND khi sắp xếp các đơn vị hành chính…
Giải trình sau đó, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà cho biết, khi xây dựng đề án sắp xếp, sáp nhập xã, Bộ Nội vụ không tính theo cơ quan chuyên môn mà tính luôn theo vị trí việc làm.
Bà Trà cho biết, hiện tại bình quân mỗi xã có 21 cán bộ, công chức và 17 vị trí việc làm. Định hướng ban đầu tăng 17 lên 23 vị trí việc làm, mỗi cán bộ vị trí có việc làm chung thì rất thuận cho việc vận hành, giảm bớt đi số lượng lãnh đạo.
Theo bà Trà, nếu tổ chức phòng, ban chuyên môn thì số lượng lãnh đạo dự kiến chiếm trên 1/3 tổng số biên chế. Nếu bên Đảng thêm 3 phòng, bên chính quyền dự kiến phương án khoảng 4 phòng và tương đương, như vậy có 7 phòng, nhân lên đã có 14 lãnh đạo rồi.
“Tóm lại, nếu cộng lại rất nhiều nên chúng tôi rất sốt ruột, báo cáo đề xuất Tổng Bí thư theo hướng không tổ chức phòng, ban chuyên môn, nhưng cũng rất khó vì cấp chính quyền hoàn chỉnh nên phải có tổ chức bộ máy”, bà Trà nêu.

Phó chủ tịch Quốc hội Nguyễn Khắc Định điều hành phiên họp
ẢNH: GIA HÂN
“Nhiều lãnh đạo quá, cuối cùng chỉ có mấy công chức giải quyết việc của dân”
Bà Trà cho rằng, cần vận dụng theo hướng linh hoạt là giao địa phương căn cứ quy mô phát triển, quy mô dân số và đặc thù để bố trí cơ quan chuyên môn và tương đương. Nếu không thì bố trí theo vị trí việc làm dựa vào hướng dẫn chi tiết của Chính phủ, nhưng phải phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương để định hình bộ máy.
“Nếu đã làm thì kiêm nhiệm một cách tuyệt đối, ví dụ bí thư kiêm chủ tịch HĐND; phó bí thư kiêm chủ tịch ủy ban MTTQ cấp xã; trưởng các ban HĐND phải kiêm trưởng các tổ chức đảng hoặc tổ chức chính trị xã hội; phó chủ tịch UBND kiêm giám đốc trung tâm hành chính…”, bà Trà nói và nhấn mạnh, nếu thiết kế tổ chức bộ máy thì các chức danh lãnh đạo “cơ bản kiêm” để giảm bớt và cũng không nhất thiết bố trí cấp phó của cơ quan chuyên môn.
“Chúng tôi đang tính trong quy định của Chính phủ sẽ định hình như vậy, sẽ rất linh hoạt để đáp ứng yêu cầu, mục tiêu phục vụ. Còn nếu lãnh đạo tầng nấc như thế này rất khó đáp ứng mục tiêu khẩn trương, cấp bách phục vụ người dân một cách hiệu quả và tốt nhất. Cuối cùng vẫn chỉ có mấy đồng chí công chức đứng ra giải quyết công việc của dân”, bà Trà nói thêm.
Điều hành phiên họp, ông Nguyễn Khắc Định lưu ý nếu tổ chức các phòng, rồi có trưởng, phó phòng trong khi biên chế dự kiến chỉ khoảng hơn 30 người thì có hợp lý hay không?
“Nhiều phòng thì có khi đi chuyên sâu mà khó làm tổng hợp. Cán bộ xã phải như con dao pha, làm được nhiều việc, giờ chia ra ông nào làm việc ông đấy thì có khi dẫn đến khó huy động lực lượng tổng thể, nhất là khi đột xuất, cấp bách”, ông Định đề nghị nghiên cứu quy định phù hợp.