Sáng 14.6, Quốc hội thảo luận về dự án luật sửa đổi 11 luật trong lĩnh vực quốc phòng, an ninh, phục vụ sắp xếp tổ chức bộ máy, sáp nhập tỉnh, xã.
Nêu ý kiến, đại biểu Thạch Phước Bình (đoàn Trà Vinh) cho biết, dự thảo luật đề xuất thành lập ban chỉ huy phòng thủ khu vực trực thuộc bộ chỉ huy quân sự tỉnh, thay thế cho ban chỉ huy quân sự cấp huyện trước đây. Theo đại biểu, việc thành lập ban chỉ huy phòng thủ khu vực có thể xem là một giải pháp thích ứng trước sự thay đổi lớn về tổ chức chính quyền.
Tuy nhiên, ông Bình cho rằng, khi phân tích sâu về mặt pháp lý, tổ chức và thực tiễn triển khai mô hình này vẫn còn nhiều vấn đề cần được tiếp tục nghiên cứu và hoàn thiện.

Đại biểu Thạch Phước Bình cho rằng cần có quy định chi tiết, cụ thể về ban chỉ huy phòng thủ khu vực
ẢNH: GIA HÂN
Ông Bình phân tích, ban chỉ huy phòng thủ khu vực là một cấu trúc hoàn toàn mới, chưa được quy định cụ thể trong bất kỳ đạo luật hiện hành. Do đó, nếu không được luật hóa rõ ràng và hướng dẫn chi tiết bằng văn bản dưới luật thì đơn vị này khó có đủ địa vị pháp lý để thực thi đầy đủ quyền hạn về tổ chức huấn luyện, kiểm tra và động viên lực lượng tại địa phương.
Kế đó, về mặt tổ chức và phạm vi hoạt động Ban chỉ huy phòng thủ khu vực sẽ phải phụ trách quản lý một khu vực rộng lớn, có thể gồm từ 3 đến 5 đơn vị hành chính cấp huyện cũ. Điều này sẽ dẫn đến gây khó khăn trong việc kiểm soát, điều phối lực lượng dân quân tự vệ, dự bị động viên, các kho, trạm và cơ sở hậu cần kỹ thuật phân tán.
“Thực trạng này sẽ đáng lo ngại hơn ở các địa phương có địa hình phức tạp như miền núi, hải đảo hoặc biên giới nơi có yêu cầu cao về khả năng cơ động, phản ứng nhanh và tổ chức huấn luyện sát thực tế”, ông Bình nêu.
Từ đó, ông Bình đề nghị, việc lập ban chỉ huy phòng thủ khu vực không thể dừng lại ở giải pháp tình thế mà cần được thiết kế đồng bộ và chặt chẽ cả về pháp lý lẫn tổ chức.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang cho biết, ban chỉ huy phòng thủ khu vực không phải là đơn vị hành chính mà là đơn vị quân đội trực thuộc bộ chỉ huy quân sự tỉnh.
Ông Giang giải thích, hiện trong bộ chỉ huy quân sự tỉnh của 63 tỉnh, thành phố (trừ Hà Nội và TP.HCM), tỉnh nào cũng có trung đoàn dự bị động viên. Ban chỉ huy phòng thủ khu vực cơ bản giống chức năng, nhiệm vụ của đơn vị này.
Còn việc chức năng, nhiệm vụ, tổ chức biên chế, Bộ trưởng Phan Văn Giang cho biết, dự kiến tại 34 tỉnh, thành mới sẽ có 145 ban chỉ huy phòng thủ khu vực.
“Có tỉnh chỉ 3, có tỉnh tới 6 ban chỉ huy phòng thủ khu vực. Số lượng căn cứ diện tích, yêu cầu nhiệm vụ, dân số và các yếu tố quân sự quốc phòng khác để chúng tôi sắp xếp. Việc này đã sắp xếp xong. Chúng tôi đã tổ chức đi kiểm tra thực tế từng tỉnh”, Bộ trưởng Giang cho hay, và nói thêm, về tổ chức biên chế, các cơ quan bên trong như thế nào có dịp sẽ trao đổi thêm với đại biểu Quốc hội.
Bỏ ban chỉ huy quân sự cấp huyện, 20 sĩ quan sẽ đưa về đâu?
Trong khi đó, đại biểu Phạm Văn Hòa (đoàn Đồng Tháp) đề nghị đưa lực lượng quân đội chính quy về ban chỉ huy quân sự cấp xã để thực hiện nhiệm vụ chỉ huy trưởng, phó chỉ huy trưởng.

Bộ trưởng Bộ Quốc phòng Phan Văn Giang nói sẽ đào tạo chỉ huy quân sự cấp xã chứ không đưa sĩ quan ở ban chỉ huy quân sự cấp huyện về
ẢNH: PHẠM THẮNG
Theo ông Hòa, hiện nay ban chỉ huy quân sự cấp huyện trên dưới khoảng hơn 20 sĩ quan, chưa tính tới lực lượng nghĩa vụ quân sự. Khi không còn cấp huyện thì lực lượng này sẽ giao về tỉnh hay giao về các lực lượng khác?
“Tại sao chúng ta không đưa lực lượng này về làm chỉ huy, phó chỉ huy trưởng quân sự cấp xã? Vì hiện nay công an xã cũng đã hoàn toàn là công an chính quy, dự kiến mỗi xã, phường mới bố trí từ 30 – 60 công an toàn chính quy”, ông Hòa nêu.
Giải trình, Bộ trưởng Quốc phòng khẳng định, Quân đội xác định “ngụ binh ư nông, quân cốt tinh chứ không cốt đông”. “Chúng tôi xác định như thế để làm nhiệm vụ được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao cho quân đội”, ông Giang nói.
Theo Bộ trưởng, Bộ Quốc phòng xác định sẽ đào tạo cho xã đội trưởng, xã đội phó, kể cả trợ lý có trình độ quân sự hướng tới phải đại học. Bây giờ đã có đại học, đã có cao đẳng, có cả trung cấp quân sự nhưng chưa đáp ứng được.
Cùng đó, ông Giang cho biết, hiện Bộ Chính trị cũng đồng ý cho các cán bộ chưa có lý luận chính trị cao cấp vẫn được vào Đảng ủy xã, vẫn được vào ban thường vụ Đảng ủy xã.
Sắp tới sẽ đào tạo bổ sung với đội ngũ này. Bởi lẽ trước đó, Quân đội xác định cán bộ cấp xã chỉ cần lý luận chính trị trung cấp nhưng hiện nay thống nhất từ T.Ư xuống dưới cơ sở thì sẽ phải tổ chức đào tạo. Ông Giang cũng thông tin, hiện nay Bộ Chính trị cho phép Quân đội, Công an có thể đào tạo lý luận chính trị cao cấp.