‘Buy-to-Build’ – chiến lược xây dựng nền tảng vận hành số theo nhu cầu

Tại diễn đàn Vietnam – Asia DX Summit 2025, diễn ra tại Hà Nội ngày 27/5, ông Trần Vinh, CEO của nền tảng vận hành số Cleeksy dẫn báo cáo McKinsey & MIT Sloan 2024 cho thấy 70% sáng kiến chuyển đổi số toàn cầu không đạt mục tiêu; chỉ 22% công ty thực sự tăng trưởng về doanh thu lẫn lợi nhuận.

Theo ông Vinh, số liệu này đặt ra câu hỏi cho doanh nghiệp khi ngân sách đầu tư cho công nghệ chưa bao giờ ít, nhưng kết quả lại khiêm tốn. Từ góc độ doanh nghiệp, ông nhấn mạnh ba điểm nghẽn khiến nhiều dự án chuyển đổi số thất bại: sự lệch pha giữa chiến lược và công nghệ; quản trị sự thay đổi chỉ dừng ở truyền thông, không tác động đến hành vi thực tế và cuối cùng; năng lực nội bộ bị bỏ quên, khi nhân viên nghiệp vụ là những người hiểu quy trình nhất lại chỉ xuất hiện ở vai trò người dùng cuối. Trong các tình huống đó, doanh nghiệp khó làm chủ được hệ thống, do phụ thuộc vào nhà cung cấp phần mềm hoặc bộ phận IT.

Hiện trên thị trường cung cấp phần mềm chuyển đổi số có hai mô hình đang tồn tại phổ biến. “Buy-to-Use” – mua phần mềm đóng gói để dùng ngay. “Build-to-Use” – tự xây hệ thống từ đầu. Mô hình thứ nhất có ưu điểm triển khai nhanh và chi phí ban đầu thấp, nhưng lại thiếu tính tùy biến và khó thích nghi với nghiệp vụ đặc thù. Còn việc tự xây phần mềm hoàn toàn tuy linh hoạt hơn, nhưng đòi hỏi nguồn lực lớn, thời gian dài và phụ thuộc sâu vào lập trình viên. Cả hai hướng tiếp cận đều có một điểm chung: đội ngũ nghiệp vụ là người thực sự sử dụng phần mềm lại bị đặt ra ngoài quy trình phát triển, khiến sự đổi mới khó bền vững.

Từ thực tiễn đó, mô hình Buy-to-Build xuất hiện giúp trung hòa và cải tiến hơn. Theo ông Trần Vinh, mô hình này kết hợp giữa nền tảng công nghệ linh hoạt và năng lực nội bộ. Doanh nghiệp có thể mua nền tảng Low-code/No-code để rút ngắn rào cản kỹ thuật, sau đó đội ngũ nghiệp vụ sẽ trực tiếp thiết kế ứng dụng phù hợp với quy trình đặc thù mà không cần lập trình viên. Trong khi đó, bộ phận IT đóng vai trò điều phối, đảm bảo bảo mật và kiến trúc tổng thể. Mô hình này cho phép doanh nghiệp xây dựng năng lực cải tiến liên tục ngay từ bên trong tổ chức, nơi người hiểu vấn đề nhất cũng chính là người tham gia vào giải pháp.

Theo dự báo của Gartner, đến năm 2025, 70% ứng dụng doanh nghiệp sẽ được phát triển trên nền tảng Low-code/No-code, và 80% người xây dựng các giải pháp đó không thuộc phòng IT.

Chiến lược Buy-to-Build mang lại ba lợi thế cho doanh nghiệp: khả năng thích ứng thị trường mà không cần “đập đi xây lại” hệ thống; chi phí đầu tư thấp hơn đáng kể so với việc tự xây mới hoàn toàn; và năng lực đổi mới được hình thành từ nội lực bên trong.

“Chuyển đổi số thành công không chỉ nằm ở việc chọn công nghệ phù hợp, mà còn nằm ở việc lãnh đạo dám trao quyền và đội ngũ dám kiến tạo”, ông Trần Vinh kết luận.

Tuy nhiên, Buy-to-Build chỉ phát huy được khi doanh nghiệp xây dựng nó trên một nền tảng đủ năng lực đóng vai trò là “hệ thần kinh số” – một Digital Operations Platform (DOP) đúng nghĩa. Đây là lớp hạ tầng số hóa xuyên suốt toàn bộ chuỗi tạo giá trị, nơi dữ liệu, quy trình, AI và trải nghiệm người dùng được kết nối trên một khung kiến trúc tích hợp và đồng bộ. Trên một nền tảng như vậy, luồng công việc được tự động hóa liên phòng ban, dữ liệu được truy cập theo thời gian thực và trợ lý AI hỗ trợ ra quyết định.

, nền tảng vận hành số (DOP) được ông Trần Vinh giới thiệu tại hội nghị mô phỏng chính kiến trúc này. Từ dữ liệu đến quy trình, từ trí tuệ nhân tạo (AI) đến trải nghiệm người dùng, Cleeksy mở ra một hướng tiếp cận mới cho các doanh nghiệp Việt Nam.

Giờ đây, việc làm chủ công nghệ không chỉ dành cho doanh nghiệp lớn. Hướng tiếp cận Buy-to-build: mua một nền tảng công nghệ đủ linh hoạt, rồi xây dựng hệ thống vận hành số phù hợp với tổ chức của mình đã mở ra một lối đi thực tế hơn cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Đây là một giải pháp với chi phí phù hợp, thời gian triển khai nhanh và quan trọng hơn cả, nền tảng được triển khai bởi chính những người hiểu doanh nghiệp nhất: đội ngũ vận hành.

Yên Chi