Dành thời gian trong phòng ngủ để làm gì?
Kiến trúc sư Đặng Cao Quốc Việt, Giám đốc công ty TNHH Tư vấn thiết kế kiến trúc và xây dựng UTA.A, cho biết mỗi người thường dành khoảng ⅓ thời gian cuộc đời cho giấc ngủ ở phòng ngủ. Cấu trúc sinh học của con người không cho phép chúng ta làm việc liên tục mà không nghỉ ngơi. Vì vậy ngủ là một hoạt động không thể thiếu đối với mỗi người.
Theo đó, giấc ngủ được chia làm 2 loại, ngủ nông và ngủ sâu. Ngủ nông là giai đoạn chuyển tiếp để đi vào giấc ngủ sâu. Giấc ngủ sâu cho chúng ta nhiều lợi ích như: giúp phục hồi năng lượng sau một ngày làm việc mệt nhọc, gia tăng quá chuyển hóa glucose để điều hòa sinh lý; giấc ngủ sâu cũng giúp tuyến yên tiết ra những hóc môn quan trọng cho sức khỏe.
Để bài trí phòng ngủ phù hợp cần xem xét diện tích, các chức năng trong phòng ngủ
Ảnh: UTA.A
Cũng theo kiến trúc sư Việt, đa phần một người dành thời gian ngủ trong phòng ngủ. Việc ngủ sâu được nhiều hay ít liên quan đến nhiều yếu tố và phòng ngủ là một trong những yếu tố liên quan đến việc ngủ ngon và ngủ sâu. Phòng ngủ là nơi để phục hồi năng lượng. Do đó, nếu phòng ngủ làm tốt vai trò, thì việc ngủ sâu sẽ được kéo dài hơn.
Ngoài các yếu tố về tâm sinh lý, tuổi tác, sức khỏe… là các yếu tố liên quan đến thể chất thì ông Việt tạm chia ra phòng ngủ gồm 2 phần là: “phần cứng” và “phần mềm” là những yếu tố ngoại quan.
Phần cứng là những phần thường khó thay đổi hoặc nếu thay đổi cũng sẽ tốn khoản chi phí tương đối cho việc cải tạo. Bao gồm những phần cơ bản như: diện tích và bố cục của phòng ngủ; ánh sáng; điều kiện cách âm, màu sắc bên trong phòng; vị trí đặt giường, nhất là giường được làm theo nội thất và hệ thống điện đi kèm; nội thất bên trong phòng ngủ.
Còn phần mềm là những yếu tố ngoại quan có thể thay đổi nếu thấy không phù hợp như: nệm, mền (chăn), chất liệu của drap trải giường, mùi, âm thanh chủ động (nhạc), nhiệt độ ( điều hòa không khí), quần áo ngủ…
Làm sao để có phòng ngủ phù hợp?
Với việc chia ra “phần cứng” và “phần mềm” như vậy, kiến trúc sư Việt đề xuất nên làm tốt ngay từ đầu với “phần cứng”, vì phần này nếu không được xử lý tốt ngay từ đầu có thể làm ảnh hưởng đến giấc ngủ gia chủ khá nhiều và khi phải chỉnh sửa sẽ tốn kém chi phí. Riêng “phần mềm” là các yếu tố có thể chủ động thay đổi rất nhanh chóng.
Bên cạnh đó, tránh bài trí không gian ngủ quá rộng. Tùy vào điều kiện của mỗi gia đình sẽ có không gian phòng ngủ khác nhau. Nếu gia chủ có phòng ngủ diện tích lớn, nhiều chức năng, thì khoảng không gian xung quanh giường ngủ không nên quá rộng. Không gian quá rộng dễ tạo cảm giác bất an, lạnh lẽo khi ngủ.
Lắp rèm cửa để kiểm soát ánh sáng của phòng ngủ cũng là cách làm hiệu quả
Ảnh: UTA.A
Theo quan niệm phong thủy và cả góc nhìn khoa học, con người luôn phát ra một loại năng lượng nhất định để tương tác với môi trường xung quanh. Khi không gian quá rộng, năng lượng này phải dàn trải ra nhiều hơn, dẫn đến sự tiêu hao không cần thiết. Về lâu dài, cơ thể dễ rơi vào trạng thái mệt mỏi, uể oải, sức khỏe tinh thần cũng bị ảnh hưởng, khó tập trung và dễ suy kiệt.
Về vấn đề ánh sáng phòng ngủ, ông Việt phân tích cần loại bỏ toàn bộ ánh sáng khi ngủ đó là một biện pháp giúp ngủ sâu và ngăn ngừa các bệnh về tâm lý. Một chiếc rèm 2 lớp và có một kịch bản chiếu sáng tốt sẽ giúp ích rất nhiều.
Tuy nhiên với một số người, muốn khi ngủ có ánh sáng thì nguyên tắc bố trí như sau: nguồn sáng không được chiếc trực diện vào mắt của người nằm ngủ, dù ở bất cứ hướng nào. Toàn bộ ánh sáng có trong phòng lúc này phải là ánh sáng gián tiếp và rất yếu.
Hình ảnh minh họa về các kiểu chiếu sáng gián tiếp khi ngủ
Ảnh: UTA.A
Hình ảnh minh họa về các kiểu chiếu sáng trực tiếp khi sinh hoạt
Ảnh: UTA.A
“Ví dụ nếu khi ngủ cần ánh sáng thì chỉ nên dùng 1 nguồn ánh sáng, thiết kế thành ánh sáng gián tiếp và nên chọn ánh sáng vàng ấm”, ông Việt nói.
Vì vậy trong phòng ngủ nên có ít nhất 2 kịch bản chiếu sáng để phù hợp với từng hoạt động trong không gian này. Với những hoạt động tiêu chuẩn thì ánh sáng trong phòng ngủ được thiết kế khoảng từ 100 lx đến 200 lx (đơn vị đo ánh sáng), với màu sắc vàng ấm từ 2.000 – 3.000 k. Kèm theo là chiếc rèm 2 lớp, một lớp mỏng xuyên sáng và lớp vải dày ngăn sáng cũng sẽ giúp ích rất nhiều cho kịch bản chiếu sáng trong phòng ngủ.
Các loại nhiệt độ màu nên lắp đặt trong nhà và phòng ngủ
Ảnh: UTA.A
Những màu sắc có thể lựa chọn cho phòng ngủ
Ảnh: UTA.A
Một số gợi ý phối màu cho phòng ngủ
Ảnh: UTA.A
Với vị trí đặt giường ngủ, ngoài các yếu tố phong thủy, thì vị trí đặt giường cũng ảnh hưởng đến tâm lý của người ngủ. Đầu tiên không nên có khoảng trống ở vị trí đầu giường (trừ một số tình huống thiết kế đặc biệt và có sự tính toán rất kỹ lưỡng), vị trí đầu giường cũng không hướng ra cửa hoặc các luồng giao thông di chuyển. Người nằm trên giường tốt nhất nên quan sát được luồng giao thông di chuyển vào khu vực giường ngủ, từ đó tăng cảm giác an tâm và giúp ngủ sâu hơn.
Màu sắc trong phòng ngủ ảnh hưởng rất nhiều đến tâm lý trước khi ngủ. Một màu sắc trung tính nhẹ nhàng sẽ xoa dịu thần kinh, giúp bạn có giấc ngủ sâu. Có thể có các sự kết hợp hài hòa giữa các màu sắc nổi bật và màu trung tính. Tuy nhiên, không nên có quá nhiều màu sắc cũng như màu quá lạnh hoặc quá nóng, những màu sắc như vậy dễ kích thích thần kinh hoạt động mạnh gây khó ngủ.
Kiến trúc sư Việt nói thêm, với bối cảnh không gian đô thị mật độ cao như hiện nay, có rất nhiều nguồn âm khác có thể xuất hiện bất chợt. Hãy lưu ý đến việc cách âm cho cửa đi và cửa sổ. Nếu phòng ngủ của bạn hướng ra hướng mặt tiền của ngôi nhà, thì một vài chậu cây che nắng, cũng như 1 lớp vỏ bao che cũng gia giảm được âm thanh.
Từ các thiết kế, bài trí tối đa về công năng, để các vật dụng có được sự trật tự ngăn nắp trong quá trình sử dụng. Một phòng ngủ thoáng đãng, ngăn nắp, gọn gàng sẽ là yếu tố rất tốt giúp bạn có một tâm lý tốt trước khi ngủ.
Phòng ngủ quá bí bách hoặc không có phần mặt thoáng cũng dễ gây cảm giác ngột ngạt, áp lực về tâm lý. Vì vậy trong những điều kiện thích hợp, phòng ngủ cũng cần có cửa sổ, tốt nhất là hướng ra không gian xanh để tạo cảm giác thông thoáng dễ chịu.
Kiến trúc sư Việt đề xuất các hướng đặt giường trong phòng ngủ để có giấc ngủ sâu
Ảnh: UTA.A
Với những đề xuất đã nêu, nếu gia chủ có thể làm đúng ngay từ đầu cho căn phòng ngủ sẽ có được một giấc ngủ ngon. Ngoài một số yếu tố về phần mềm thì các bạn cũng có thể chỉnh sửa các yếu tố phần cứng nhẹ khác mà không mất quá nhiều thời gian: thay đổi màu sắc của tường cho phù hợp hơn, nếu ngại sơn thì có thể sử dụng giấy dán tường, dọn dẹp sắp xếp lại các vật dụng trong phòng ngủ, gắn thêm rèm nếu cần thiết, nếu giường của bạn là vật dụng rời thì có thể bố cục lại vị trí theo nguyên lý nêu ở phần trên…