Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến – Ảnh: GIA HÂN
Chiều 11-7, Văn phòng Chủ tịch nước tổ chức họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố các luật đã được Quốc hội thông qua tại kỳ họp thứ 9.
Nhiều quy định mới
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến, thứ trưởng Bộ Quốc phòng, đã giới thiệu Luật Tham gia lực lượng gìn giữ hòa bình của Liên hợp quốc.
Về lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc gồm lực lượng vũ trang sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, công nhân và viên chức quốc phòng, hạ sĩ quan, binh sĩ và đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng; sĩ quan, hạ sĩ quan nghiệp vụ, chuyên môn kỹ thuật, công nhân công an, chiến sĩ và đơn vị thuộc Bộ Công an.
Ngoài ra còn có lực lượng dân sự là cán bộ, công chức, viên chức được trang bị phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ để thực hiện nhiệm vụ gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Lĩnh vực tham gia bao gồm tham mưu, hậu cần, kỹ thuật; công binh, bộ binh, trinh sát, bảo vệ, vận tải, quân y, kiểm soát quân sự; quan sát viên quân sự; thông tin, liên lạc, truyền thông; cảnh sát; quan sát và giám sát bầu cử; hoạch định chính sách, y tế, luật pháp và các lĩnh vực dân sự khác; lĩnh vực khác theo đề nghị của Liên hợp quốc.
Về thẩm quyền, Hội đồng Quốc phòng và An ninh quyết định việc cử, điều chỉnh, gia hạn nhiệm kỳ công tác, rút lực lượng vũ trang. Thủ tướng Chính phủ quyết định đối với lực lượng dân sự.
Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, bộ trưởng Bộ Công an quyết định việc rút lực lượng về nước trong trường hợp khẩn cấp và gia hạn nhiệm kỳ công tác đối với lực lượng thuộc quyền đang triển khai thực hiện nhiệm vụ tại địa bàn.
Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nêu rõ lực lượng tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc được tuyển chọn từ các cơ quan, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng, Bộ Công an và bộ, ban, ngành, địa phương theo quy định điều kiện, tiêu chuẩn tuyển chọn đối với lực lượng thuộc phạm vi quản lý của mình, đáp ứng yêu cầu của Liên hợp quốc.
Đồng thời được đào tạo, huấn luyện, bồi dưỡng kiến thức về gìn giữ hòa bình, chuyên môn nghiệp vụ, huấn luyện tiền triển khai theo chương trình của Liên hợp quốc.
Được đào tạo, bồi dưỡng về ngoại ngữ, bình đẳng giới và các kỹ năng khác, tham gia các khóa tập huấn gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Về chế độ, chính sách, luật quy định chính sách của Nhà nước về xây dựng lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc đáp ứng yêu cầu hiện đại, chuyên nghiệp và phù hợp với tiêu chuẩn của Liên hợp quốc.
Khuyến khích và ưu tiên nữ giới tham gia; ưu tiên phát triển nguồn nhân lực, vũ khí trang bị kỹ thuật, phương tiện kỹ thuật nghiệp vụ đáp ứng điều kiện thực hiện nhiệm vụ tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc.
Lực lượng Việt Nam tham gia hoạt động gìn giữ hòa bình Liên hợp quốc trong thời gian làm nhiệm vụ ở nước ngoài được hưởng chế độ tiền lương, phụ cấp và các chế độ, chính sách ưu đãi khác theo quy định của Việt Nam và Liên hợp quốc.
Chế độ, chính sách đặc thù, vượt trội với lực lượng tham gia gìn giữ hòa bình
Trả lời thêm việc cử lực lượng ngoài Quân đội, Công an tham gia, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến cho hay hiện nay tại các phái bộ nhu cầu về tái thiết hạ tầng, phục vụ đời sống của người dân là cơ bản, rất quan trọng.
Trong 11 năm qua, Việt Nam đã cử hơn 1.100 cán bộ, nhân viên theo 2 loại hình cá nhân, đơn vị thuộc Bộ Quốc phòng và Bộ Công an đến làm việc tại các phái bộ.
Theo đó cá nhân ở các vị trí quan sát viên, làm nhiệm vụ hậu cần, y tế, tham gia các vấn đề an sinh xã hội. Đơn vị đã có các bệnh viện dã chiến cấp 2, đội công binh. Tới đây Bộ Công an sẽ cử lực lượng cảnh sát tham gia lực lượng cảnh sát của Liên hợp quốc.
Về việc mở thêm cho lực lượng dân sự tham gia trong luật, Thượng tướng Hoàng Xuân Chiến nói là các chuyên gia, ngành nghề liên quan đến giao thông, y tế, giáo dục, truyền thông, pháp lý. Nhưng phải đáp ứng các tiêu chí của Liên hợp quốc và sự chuẩn bị của Việt Nam, cấp có thẩm quyền của Việt Nam.
“Hiện nay, nguồn nhân lực của Việt Nam không thiếu và mở ra hành lang pháp lý tới đây sẽ triển khai thực hiện.
Điều này thể hiện trách nhiệm của Việt Nam với cộng đồng quốc tế, đa dạng hóa các hình thức, đối tượng, loại hình tham gia các địa bàn phái bộ của Liên hợp quốc”, Thượng tướng Chiến nêu rõ.
Về chế độ, chính sách, thứ trưởng Bộ Quốc phòng nêu rõ Đảng, Nhà nước luôn quan tâm đến các lực lượng làm nhiệm vụ đặc thù, ở các vị trí khó khăn, gian khổ, đặc biệt lực lượng ở xa Tổ quốc, có nhiều rủi ro.
Từ năm 2016 đã có nghị định 162, mới đây nhất Thủ tướng ký nghị định 07 bổ sung một số chế độ, chính sách với lực lượng gìn giữ hòa bình.
Bộ Quốc phòng cùng Bộ Công an đã xây dựng thông tư 32 để đảm bảo các chế độ chính sách cơ bản, có yếu tố đặc thù, thu hút vượt trội so với các lực lượng làm trong nước.
Ông cho biết thêm đã họp với các cơ quan và triển khai cho các đơn vị phối hợp với bộ, ban, ngành xây dựng nghị định đảm bảo các chế độ, tiêu chuẩn cho lực lượng phù hợp với điều kiện, thực tế của Việt Nam.
Đến thời điểm luật có hiệu lực (1-1-2026), nghị định quy định về chế độ, chính sách sẽ ra đời.