Ngày 26.6, tại trụ sở Báo Thanh Niên diễn ra tọa đàm với chủ đề “Ứng phó với tin giả trên mạng xã hội như thế nào?”. Tọa đàm do Báo Thanh Niên tổ chức với sự đồng hành của Công ty cổ phần Acecook Việt Nam.
Nghiên cứu hình thức buộc bồi thường do cố tình đăng tin giả
Ở góc độ cơ quan quản lý nhà nước, Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM (trước đây là Sở Thông tin – Truyền thông) thường xuyên xử phạt các hành vi thông tin bịa đặt, sai sự thật, vu khống, xuyên tạc trên mạng xã hội.
Bà Phạm Đắc Mỵ Trân, quyền Trưởng phòng Truyền thông xã hội và nội dung số, Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM cho biết, việc xử phạt hành chính đang được các cơ quan chức năng phối hợp xử lý theo quy định hiện hành.
Với mức phạt từ 10 – 20 triệu đồng, bà Trân nhìn nhận mức phạt hiện hành đủ sức răn đe nếu vi phạm do yếu tố khách quan. Tuy nhiên, nếu cá nhân, tổ chức cố tình thông tin để nói xấu, phá hoại thì mức phạt này vẫn chưa đủ sức răn đe.
Bà Phạm Đắc Mỵ Trân trao đổi về việc xử lý vi phạm trên mạng xã hội
ẢNH: ĐỘC LẬP
Sắp tới, cơ quan chức năng sẽ đề xuất xem xét, bổ sung thêm về quy định trách nhiệm bồi thường. “Hiện một số nước trên thế giới thành lập hội đồng xem xét mức độ thiệt hại về kinh tế để yêu cầu bồi thường. Doanh nghiệp thấy thông tin ảnh hưởng nghiêm trọng đến mình thì phải chứng minh thiệt hại.
Trên cơ sở đó, hội đồng xem xét mức độ thiệt hại về kinh tế để yêu cầu người gây ra thông tin sai sự thật phải có trách nhiệm bồi thường”, bà Trân cho biết thêm.
Giải đáp câu hỏi của doanh nghiệp khi phát hiện tin giả thì báo cho ai, đại diện Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM cho biết có nhiều kênh để phản ánh. Đầu tiên là Trung tâm xử lý tin giả, thông tin xấu độc Việt Nam (thuộc Cục Phát thanh, truyền hình và thông tin điện tử) tại địa chỉ https://tingia.gov.vn/.
Ở cấp độ địa phương, người dân và doanh nghiệp có thể phản ánh đến Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM.
“Hiện nay, chúng tôi đang vận hành nền tảng lắng nghe mạng xã hội, rà quét được thông tin đang có mức độ lan truyền lớn, bao gồm cả tin đồn, tin sai sự thật. Nếu phát hiện tin giả thì doanh nghiệp phải lên tiếng ngay, phản ánh thông tin bị giả như thế nào và báo cho cơ quan chức năng liên quan”, bà Trân khuyến cáo.
Lấy thông tin đẹp dẹp thông tin xấu, độc trên mạng xã hội
Thời gian gần đây, nhiều người nổi tiếng có phát ngôn lệch lạc, đưa thông tin giả, bán hàng giả cũng đã bị cơ quan chức năng xử lý. Bà Phạm Đắc Mỵ Trân khẳng định tất cả tổ chức, cá nhân vi phạm đều bị xem xét xử lý, không riêng gì người nổi tiếng. Tuy nhiên, người nổi tiếng thường có lượt theo dõi đông hơn nên mức độ ảnh hưởng đến cộng đồng, tốc độ lan truyền cũng nhanh hơn, nhiều hơn.
Ở góc độ pháp luật, cơ quan chức năng xử phạt hành chính với mức phạt ngang nhau nhưng người nổi tiếng cũng bị ảnh hưởng nhất định, đặc biệt là cấm sóng.
“Nếu họ vi phạm thì các đài truyền hình không tiếp tục ký hợp đồng, nhãn hàng không muốn hợp tác. Do vậy, người nổi tiếng cũng sẽ bị thiệt hại về kinh tế nếu đăng tải, chia sẻ thông tin thiếu chuẩn mực”, bà Trân phân tích thêm, đồng thời nhấn mạnh nghệ sĩ, người nổi tiếng cần giữ chuẩn mực đạo đức khi làm nghề.
Các đại biểu tham dự tọa đàm “Ứng phó với tin giả trên mạng xã hội như thế nào?” do Báo Thanh Niên tổ chức với sự đồng hành của Công ty cổ phần Acecook Việt Nam
ẢNH: SỸ ĐÔNG
Quyền Trưởng phòng Truyền thông xã hội và nội dung số cho biết vừa qua, Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM phối hợp các đơn vị liên quan tập huấn kiến thức pháp luật cho người nổi tiếng để họ hiểu rõ về các quy định liên quan như luật An ninh mạng, luật Quảng cáo, các nghị định liên quan. Nếu người nổi tiếng tham gia quảng cáo thực phẩm chức năng, sức khỏe thì phải tìm hiểu thêm pháp luật chuyên ngành.
Cuối cùng, đại diện Sở Văn hóa và Thể thao TP.HCM đề nghị mỗi người dùng mạng xã hội đưa tin có trách nhiệm, phải kiểm chứng. Khi nghi ngờ tin giả thì người dân liên hệ qua các kênh như doanh nghiệp cung cấp sản phẩm, cơ quan chức năng.
Một yếu tố quan trọng khác để đấu tranh với tin giả, người dùng mạng xã hội cùng chung tay lan truyền thông tin tích cực. Đơn cử như chuỗi hoạt động kỷ niệm 50 năm đất nước thống nhất vừa qua, thông tin tích cực lan tỏa bao trùm trên mạng xã hội mang lại hiệu ứng tốt. Những thông tin tiêu cực đăng tải thời điểm đó cũng sẽ mờ nhạt và không gây hiệu ứng.
Song song đó, mỗi cơ quan, tổ chức cũng cần có trách nhiệm chia sẻ với cộng đồng về cách nhận biết tin giả, nhà trường có chương trình giáo dục học sinh ứng xử thông tin sai lệch trên mạng ngay từ khi còn trên ghế nhà trường.