Đó là nhận định của PGS.TS Lê Huỳnh Tấn Duy, Phó trưởng khoa Luật Hình sự, Đại học Luật TPHCM tại buổi tọa đàm “Bảo vệ động vật hoang dã nhìn từ luật pháp và lương tâm” do báo Pháp luật TPHCM tổ chức sáng 13/6.
Theo ông Duy, nhiều người dân hiện vẫn có thói quen sử dụng động vật hoang dã làm thực phẩm, thuốc, đồ trang trí, quà tặng. Khi nhu cầu tiêu thụ còn tồn tại, nguồn cung sẽ tiếp tục gia tăng.

PGS.TS Lê Huỳnh Tấn Duy phát biểu tại buổi tọa đàm (Ảnh: An Huy).
Ông cho rằng các biện pháp phòng ngừa hiện nay chưa phát huy hiệu quả do chỉ tập trung vào tuyên truyền, giáo dục pháp luật, trong khi vẫn áp dụng hình thức xét xử lưu động. “Cần truy cứu trách nhiệm hình sự thay vì xử lưu động chưa đủ sức răn đe,” ông nói.
Thông tin thêm tại tọa đàm, ông Phạm Xuân Thịnh, Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên, cho biết, vườn có tổng diện tích 82.600 ha, được quản lý bởi 19 trạm kiểm lâm địa bàn, 1 trạm cơ động, với 111 kiểm lâm viên và 24 nhân viên hợp đồng.
Giai đoạn 2023-2025, lực lượng kiểm lâm đã phát hiện 166 vụ vi phạm với 227 đối tượng; thu giữ 10-15 khẩu súng mỗi năm; tháo gỡ 3.000-4.000 chiếc bẫy.
Tuy nhiên, theo ông Thịnh, nạn săn bắt trái phép vẫn diễn ra với thủ đoạn tinh vi, có tổ chức. Trong khi đó, diện tích rừng lớn nhưng lực lượng kiểm lâm còn mỏng, dẫn đến việc kiểm soát gặp nhiều khó khăn.

Ông Phạm Xuân Thịnh, Giám đốc Vườn quốc gia Cát Tiên (Ảnh: An Huy).
“Công tác tuần tra tiềm ẩn nhiều nguy hiểm. Có trường hợp kiểm lâm bị bò tót rượt, voi tấn công, thậm chí có người tử vong khi làm nhiệm vụ. Đây là công việc luôn đối mặt với rủi ro, kể cả về tính mạng”, ông Thịnh chia sẻ.
Ông Đinh Đức Thọ, Phó Tổng biên tập báo Pháp luật TPHCM, cho biết pháp luật hiện hành đã có quy định về bảo vệ động vật hoang dã và thực tế đã xử lý nhiều vụ việc vi phạm. Tuy nhiên, quá trình thực thi vẫn còn một số bất cập, vướng mắc cần được điều chỉnh để phù hợp với yêu cầu thực tiễn.
Theo ông Thọ, pháp luật là cần thiết nhưng chưa đủ. Cần có thêm các chương trình nâng cao nhận thức và ý thức bảo vệ động vật hoang dã, đặc biệt là hiểu rõ những rủi ro từ việc tiêu thụ các sản phẩm từ thú rừng.