Thủ tướng Phạm Minh Chính và Chủ tịch lâm thời WEF Peter BrabeckLetmathe – Ảnh: VGP
Tại Diễn đàn Kinh tế thế giới (WEF) ở Thiên Tân ngày 25-6, Thủ tướng Phạm Minh Chính đã truyền đi thông điệp mạnh mẽ về tương lai tươi sáng của châu Á.
Phát biểu tại phiên thảo luận “Thế kỷ của châu Á có đang gặp thách thức?”, ông nhấn mạnh châu lục cần đoàn kết để trở thành động lực tăng trưởng toàn cầu, dựa trên những giá trị đã giúp khu vực vượt qua biết bao thử thách.
Nền tảng vững chắc
Thủ tướng khẳng định ngay từ đầu: châu Á đang đối mặt nhiều thách thức nhưng cơ hội còn nhiều hơn và ngày càng rộng mở.
Những thuận lợi bao gồm vị trí địa chính trị quan trọng, thị trường rộng lớn, tiềm năng tăng trưởng kinh tế mạnh mẽ, tầng lớp trung lưu gia tăng trong khi tỉ lệ nghèo đói giảm dần.
Hệ thống kết cấu hạ tầng, dịch vụ công, tài chính ngân hàng ngày càng vững chắc và trưởng thành. Cấu trúc xã hội ổn định hơn. Đặc biệt, châu Á đang nỗ lực vươn lên trong sự hòa đồng với các khu vực khác, đóng góp tích cực cho hòa bình, ổn định và thịnh vượng toàn cầu.
“Châu Á có niềm tin và hy vọng hay không? Câu trả lời là không thể không có vì châu Á có nền tảng vững chắc về chính trị, kinh tế, văn hóa, xã hội”, người đứng đầu Chính phủ Việt Nam khẳng định.
Với bề dày hơn nửa thập kỷ không ngừng đổi mới và hội nhập, châu Á đã tích lũy đủ tiềm lực, sức mạnh, bản lĩnh và kinh nghiệm quý báu để vượt qua mọi khó khăn, khủng hoảng.
Chính vì thế, hoàn toàn có cơ sở tin tương châu Á sẽ cùng nhau đoàn kết, hợp tác để đứng vững, cùng hành động kiến tạo, cùng phát triển để các bên đều có lợi, không để ai bị bỏ lại phía sau.
Để xây dựng thế kỷ châu Á giàu mạnh, thịnh vượng và bền vững, Thủ tướng đề xuất châu lục thực hiện “5 tiên phong” mang ý nghĩa chiến lược.
Đầu tiên là tiên phong kiên định theo đuổi mục tiêu duy trì môi trường hòa bình, ổn định, hợp tác và phát triển, đề cao chủ nghĩa đa phương, tôn trọng luật pháp quốc tế để châu Á thực sự trở thành “điểm tựa tin cậy của thế giới”.
Thứ hai, châu Á phải tiên phong phát triển khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số, chuyển đổi xanh, kinh tế tuần hoàn và kinh tế chia sẻ. “Châu Á phải chuyển mình từ công xưởng thế giới sang trung tâm đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số toàn cầu”, ông kêu gọi.
Tiên phong thứ ba là kết nối với chuỗi giá trị toàn cầu, thúc đẩy liên kết kinh tế và hội nhập kinh tế thế giới. Châu Á phải dẫn dắt hành trình mới với tinh thần cùng đi, cùng làm, cùng đến, cùng hưởng, cùng thắng trên cơ sở lợi ích hài hòa và chia sẻ rủi ro.
Thủ tướng cũng đề nghị châu Á tiên phong thúc đẩy tinh thần khởi nghiệp, đổi mới sáng tạo, phát triển doanh nghiệp, tạo cơ hội cho giới trẻ và doanh nghiệp vừa và nhỏ, đồng thời tiên phong tăng cường kết nối văn hóa xã hội, đảm bảo con người ở vị trí trung tâm trong mọi chính sách.
Đóng góp vào tiến trình này, Việt Nam đề xuất hai sáng kiến. Một là thành lập mạng lưới đổi mới sáng tạo châu Á, phát huy vai trò dẫn dắt của WEF và Trung Quốc trong kết nối các viện nghiên cứu, trường đại học và doanh nghiệp.
Hai là xây dựng Cổng thông tin sáng tạo châu Á như nền tảng trực tuyến hỗ trợ hiệu quả các doanh nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp khởi nghiệp và giới trẻ.
Hợp tác thay cho đối đầu
Cùng ngày tại phiên khai mạc, Thủ tướng Trung Quốc Lý Cường nhấn mạnh cam kết của Trung Quốc với sự cởi mở, đổi mới và hợp tác toàn cầu.
“Sự chia rẽ và gián đoạn thường bắt nguồn từ những tính toán thiển cận. Chúng ta cần xây dựng nhiều cây cầu hơn”, ông nói về việc vun đắp cầu nối hữu nghị giữa các nền kinh tế.
Nhà lãnh đạo Trung Quốc lập luận nước này vừa là cường quốc sản xuất vừa là thị trường tiêu dùng phát triển nhanh với chiến lược thúc đẩy nhu cầu trong nước để phát triển chất lượng cao.
“Tại Trung Quốc ngày nay, đường sắt cao tốc băng qua nhiều ngọn núi và sông ngòi. Xe điện phục vụ hàng triệu hộ gia đình và trí tuệ nhân tạo (AI) trao quyền cho hàng ngàn ngành công nghiệp”, ông khẳng định các thành tựu đổi mới của Trung Quốc “mở” với tất cả.
Chủ tịch điều hành WEF Borge Brende cũng kêu gọi hợp tác: “Từ quản trị AI đến khả năng phục hồi chuỗi cung ứng, từ những chuyển đổi lớn sang kỹ năng tương lai, các thách thức đòi hỏi chúng ta vượt qua cạnh tranh để đồng sáng tạo, từ phân mảnh sang hợp tác”.
Thủ tướng Singapore Lawrence Wong phát đi thông điệp rõ ràng: “Hợp tác thay vì đối đầu”. Theo ông, các quy tắc và thể chế toàn cầu đang suy yếu, chủ nghĩa dân tộc kinh tế thay thế hợp tác cùng có lợi.
Để chống lại điều này, Singapore mong muốn làm sâu sắc hơn các mối quan hệ khu vực, hội nhập tốt hơn với ASEAN và biến nhóm thành khối đoàn kết vững chắc.
“Chúng tôi muốn làm bạn với cả Mỹ và Trung Quốc. ASEAN phản đối cạnh tranh kiểu người này thắng là người kia thua”, ông khẳng định.
Trong khuôn khổ WEF, ngày 25-6, Thủ tướng Phạm Minh Chính có các cuộc gặp với lãnh đạo Singapore, Kyrgyzstan, Ecuador và Senegal. Ông cũng tiếp lãnh đạo một số doanh nghiệp lớn tham dự hội nghị như Cisco (Mỹ), Quỹ đầu tư Insignia Ventures Partner (Singapore), Foxconn Industrial Internet (Thâm Quyến, Trung Quốc), Siemens (Đức), PepsiCo.
Thủ tướng đề nghị Foxconn chuyển giao công nghệ, xây dựng nhà máy chip tại Việt Nam. Đại diện Siemens bày tỏ mong muốn tham gia phát triển đường sắt tốc độ cao tại Việt Nam.
Việt Nam chia sẻ tầm nhìn tại WEF
Là khách mời đặc biệt của WEF Thiên Tân, ngày 25-6, Thủ tướng Phạm Minh Chính có phiên đối thoại đặc biệt chia sẻ tầm nhìn Việt Nam về tăng trưởng kinh tế và cân bằng địa chính trị. Sự kiện nhận được quan tâm lớn với số người đăng ký vượt khả năng tiếp nhận của hội trường.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tại phiên đối thoại đặc biệt ở WEF Thiên Tân ngày 25-6 – Ảnh: VGP
Chủ tịch điều hành WEF Borge Brende đặt nhiều câu hỏi cho người đứng đầu Chính phủ Việt Nam. Trước câu hỏi về bí quyết thành công kinh tế và cách duy trì đà tăng trưởng mà không tự mãn, Thủ tướng chỉ ra 5 nền tảng gồm: niềm tin vào đường lối phát triển dựa trên chủ nghĩa Marx-Lenin, tư tưởng Hồ Chí Minh; hệ thống chính trị ổn định; nội lực sẵn có; mạng lưới FTA rộng lớn và kinh nghiệm vượt qua thách thức.
Về cách ứng xử trong bối cảnh cạnh tranh chiến lược nước lớn, Thủ tướng cho biết nền kinh tế Việt Nam có độ mở cao với GDP gần 500 tỉ USD nhưng tổng kim ngạch xuất nhập khẩu năm 2024 khoảng 800 tỉ USD.
Trung Quốc và Mỹ chiếm gần 50% tổng kim ngạch xuất nhập khẩu của Việt Nam, nên tác động nhỏ bên ngoài cũng ảnh hưởng lớn. Do đó, Việt Nam phải có đường lối khôn khéo, cân bằng trước cạnh tranh địa chính trị.
Nhắc lại chính sách “4 không” và đường lối đối ngoại độc lập tự chủ, Thủ tướng cho biết Việt Nam đang đa dạng hóa thị trường, sản phẩm, chuỗi cung ứng và sản xuất để “có điều kiện xoay xở phòng khi trái gió trở trời”.
Những câu trả lời nhận được đánh giá cao từ người điều phối với khẳng định đây là cuộc đối thoại lạc quan cần thiết trong bối cảnh nhiều bi quan hiện nay. “Xin được như Thủ tướng Việt Nam: Hãy nhìn “ly nước đầy một nửa” thay vì “vơi một nửa””, ông Borge Brende bày tỏ.
