
Cú đấm 1 inch – còn gọi là nhất thốn quyền – Ảnh: XN
Lý Tiểu Long cũng bị hoài nghi
Cú đấm 1 inch – hay còn gọi nhất thốn quyền – là một tuyệt kỹ làm nên tên tuổi của huyền thoại võ thuật Lý Tiểu Long.
Chỉ với khoảng cách rất ngắn tầm 2,5cm (1 inch), cú đấm của Lý Tiểu Long có thể đánh bật đối phương lùi lại vài mét. Trong thực chiến, lực đấm như vậy về lý thuyết có thể khiến đối thủ gục ngã ngay lập tức.
Dù Lý Tiểu Long đã nhiều lần công khai biểu diễn nhất thốn quyền, vẫn có nhiều hoài nghi về tính thực hư của tuyệt kỹ này.
Đặc biệt là vào ngày nay, khi giới võ thuật Trung Hoa liên tiếp bị bóc mẽ về việc thiếu kỹ năng thực chiến, cú đấm 1 inch một lần nữa bị đặt dưới sự nghi ngờ.
Một trong những nhà khoa học đầu tiên nghiên cứu về nhất thốn quyền là phó giáo sư phẫu thuật chỉnh hình Jessica Rose tại Đại học Standford (Mỹ).
Bà Rose kết luận rằng cú đấm này được thực hiện nhờ vào khả năng phối hợp hàng loạt chuyển động phức tạp trên khắp cơ thể Lý Tiểu Long. Và nói chung, bà Rose tin rằng việc thực hiện cú đấm 1 inch là khả thi về mặt khoa học.
Đề tài thú vị của giới khoa học
Nhiều nhà khoa học khác đã mang cú đấm 1 inch vào các trường đại học, và đặt nó làm đề tài nghiên cứu nghiêm túc thực sự.
Một trong số đó là tiến sĩ Daniel Bishop của Đại học Chichester (Anh). Ông dành nhiều thời gian để tìm hiểu cách chuyển động của các võ sĩ phái Vịnh Xuân, karate và boxing.
Sau cùng, nhóm nghiên cứu của ông Bishop thừa nhận rằng những võ sĩ trình độ cao có thể tạo ra xung lực cực lớn dù tay chỉ di chuyển một khoảng ngắn.
“Đòn đánh cự ly ngắn phụ thuộc vào sự phối hợp và đồng bộ nhanh chóng các phần cơ thể, không chỉ sức mạnh của cánh tay. Chuỗi chuyển động đồng bộ sẽ bắt đầu từ chân, rồi đến hông, rồi vai, cuối cùng là tay”, tiến sĩ Bishop kết luận.
Gần đây nhất, khoa thần kinh học của Đại học Edith Cowan đưa ra một kết luận sâu hơn nữa.
Theo đó, nhóm nghiên cứu này phát hiện rằng những võ sư trình độ cao nhất có thời gian kích hoạt cơ bắp (muscle activation onset) nhanh hơn 35% so với người bình thường. Họ có thể bật toàn bộ chuỗi cơ chỉ trong 0,1 đến 0,12 giây.

Lý Tiểu Long từng biểu diễn cú đấm 1 inch trước đông đảo khán giả – Ảnh: SR
Cơ cốt lõi (core muscles) như cơ bụng sâu, cơ dựng sống cũng tham gia mạnh mẽ trong quá trình tạo lực.
Quan điểm của nhóm nghiên cứu này tương tự với giáo sư phẫu thuật chỉnh hình Rose, rằng chính hệ thần kinh điều khiển đồng bộ cơ thể siêu nhanh mới là “bí mật” thật sự của cú đấm 1 inch.
Tiến sĩ Michael Feld (phòng thí nghiệm Đại học Bremen, Đức) còn kết luận những võ sĩ ở trình độ cao nhất, nếu tập luyện thành thục nhất thốn quyền có thể tạo ra lực va chạm lên đến 90 – 135kg.
Cuối cùng, giai thoại về nhất thốn quyền, hay cú đấm 1 inch của Lý Tiểu Long đã được đích thân các nhà khoa học phương Tây danh tiếng thừa nhận.
Kung fu Trung Hoa có thể được khuếch đại quá nhiều qua ngòi bút Kim Dung, hay được đồn thổi quá nhiều điều huyền hoặc, nhưng tượng đài Lý Tiểu Long mãi mãi là bằng xương bằng thịt.