Những ngày qua, cuộc thương chiến Mỹ – Trung có một số dấu hiệu hạ nhiệt. Tuy nhiên, bất đồng giữa hai nước thực tế khá sâu sắc nên khó có thể giải quyết trong một sớm một chiều. Giữa bối cảnh đó, Trung Quốc tiếp tục củng cố nền kinh tế.
Cờ Trung Quốc trên một chiếc tàu đang neo ở cảng Oakland (bang California, Mỹ) ngày 15.4
Thêm nhiều biện pháp
Theo tờ South China Morning Post, trong cuộc họp của Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc diễn ra vào ngày 25.4, lãnh đạo nước này khẳng định sẽ đưa ra các kế hoạch cụ thể để hỗ trợ các công ty và cá nhân bị ảnh hưởng bởi thương chiến với Mỹ.
Thông báo sau cuộc họp nhấn mạnh sự “phối hợp công tác kinh tế trong nước với các cam kết kinh tế và thương mại quốc tế, chú trọng giải quyết các vấn đề nội tại, kiên định mở cửa nền kinh tế ở cấp cao, tập trung ổn định việc làm, doanh nghiệp, thị trường”.
Cụ thể hơn, Trung Quốc sẽ thúc đẩy vai trò của tiêu dùng nội địa trong việc tăng trưởng kinh tế để nâng cao sự phát triển bền vững cho nền kinh tế nước nhà. Một trong các giải pháp cho định hướng này chính là cố gắng tăng thu nhập của các nhóm thu nhập thấp và trung bình trong khi phát triển mạnh mẽ tiêu dùng dịch vụ. Các biện pháp hạn chế trong lĩnh vực tiêu dùng cũng được loại bỏ ngay lập tức. Kèm theo đó, Trung Quốc đẩy mạnh các biện pháp để ổn định thị trường nhà ở, bao gồm thông qua cải tạo nhà ở đổ nát ở các khu vực đô thị và tinh chỉnh các chính sách mua lại hàng tồn kho nhà ở thương mại, đồng thời duy trì sự ổn định và tăng cường sức sống của thị trường vốn.
Bộ Chính trị đảng Cộng sản Trung Quốc còn khẳng định sẽ thực hiện một chính sách tài khóa chủ động hơn và chính sách tiền tệ nới lỏng vừa phải, bằng cách đẩy nhanh việc phát hành trái phiếu chính phủ và cắt giảm tỷ lệ dự trữ bắt buộc của các ngân hàng và có chính sách hiệu quả đối với lãi suất điều hành. Chính phủ cũng sẽ ra mắt các đơn vị cho vay mới để thúc đẩy đổi mới công nghệ, tiêu dùng và thương mại, tăng hoàn trả cho quỹ bảo hiểm thất nghiệp để hỗ trợ các công ty bị ảnh hưởng đáng kể bởi thương chiến.
Chiến lược lâu dài
Không phải bây giờ Trung Quốc mới thúc đẩy thị trường trong nước để tăng cường sức mạnh nội tại của nền kinh tế.
Tại Hội nghị Công tác kinh tế trung ương thường niên diễn ra hồi tháng 12.2024 ở Bắc Kinh, ông Tập Cận Bình, Chủ tịch nước Trung Quốc, quyết định sẽ áp dụng chính sách tài khóa chủ động hơn và đưa ra mức thâm hụt ngân sách tính trên GDP cao hơn, đồng thời đảm bảo chính sách tài khóa liên tục mạnh mẽ để tạo ra tác động lớn hơn. Chính phủ tăng cường phát hành trái phiếu kho bạc đặc biệt siêu dài và trái phiếu có mục đích đặc biệt của chính quyền địa phương, đồng thời tối ưu hóa cơ cấu chi tiêu tài khóa. Song song, Trung Quốc áp dụng “chính sách tiền tệ nới lỏng vừa phải”. Trước đó, lần gần nhất mà nước này đề cập cụm từ “chính sách tiền tệ nới lỏng vừa phải” là tháng 7.2010 giữa bối cảnh ứng phó khủng hoảng tài chính toàn cầu.
Thực tế, không chỉ do thương chiến với Mỹ, Trung Quốc những năm qua đã phải đối phó tình trạng kinh tế phục hồi chậm hậu đại dịch Covid-19, nhất là ảnh hưởng từ sự trì trệ của thị trường bất động sản. Tháng 9.2024, nước này cắt giảm 0,5 điểm phần trăm của lãi suất thế chấp cho nhà ở và tỷ lệ dự trữ bắt buộc. Với mục tiêu giúp 50 triệu hộ gia đình giảm lãi vay tổng cộng 150 tỉ nhân dân tệ mỗi năm, chương trình vừa nêu hướng đến thúc đẩy tiêu dùng và đầu tư. Kèm theo đó, Ngân hàng Nhân dân Trung Quốc (PBOC – đóng vai trò ngân hàng trung ương) có các biện pháp giảm lãi suất, tăng nguồn cung tiền, mở rộng cho vay… để hỗ trợ thị trường bất động sản.
Hiện tại, những thách thức từ trước kết hợp cùng khó khăn do thương chiến với Mỹ đang khiến kinh tế Trung Quốc đối mặt áp lực lớn. Trong phân tích gửi đến Thanh Niên mới đây về tình hình các nền kinh tế châu Á – Thái Bình Dương, Công ty phân tích Moody’s, thuộc Tập đoàn Moody’s, đã hạ thấp dự báo tăng trưởng kinh tế Trung Quốc đại lục chỉ còn 4% trong năm nay, thấp hơn mức dự báo 4,2% hồi tháng 3 và cách xa chỉ tiêu 5% mà chính phủ Trung Quốc đề ra.
Tuy nhiên, theo công bố của Cơ quan Thống kê Trung Quốc mới đây, nền kinh tế nước này tăng trưởng 5,4% trong quý 1 vừa qua. Con số này cao hơn đáng kể so với mức 5,1% mà Hãng tin Reuters khảo sát ý kiến các chuyên gia kinh tế trước đó.