‘Dạy thêm, học thêm cản trở sự đổi mới trong giáo dục’

Tiếp tục chất vấn Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn về dạy thêm, học thêm, chiều 19.6, đại biểu Nguyễn Văn Huy (đoàn Thái Bình) cho rằng, nếu làm tốt công tác quản lý chuyên môn, bảo đảm chất lượng giờ học chính khóa trên lớp sẽ là giải pháp quan trọng khắc phục cơ bản tình trạng dạy thêm, học thêm tràn lan.

Hồi đáp đại biểu, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nhấn mạnh, dạy thêm, học thêm là một phần trong hệ thống giáo dục tiếp cận theo hướng trang bị kiến thức. Nhưng nếu cứ cứ kéo dài việc theo đuổi giáo dục trang bị kiến thức trong bối cảnh bùng nổ kiến thức hiện nay, giáo dục sẽ không đổi mới được và đứng trước sự thất bại.

“Dạy thêm, học thêm là khâu níu kéo, làm cho việc trang bị kiến thức theo lối cũ được bảo lưu và cản trở sự đổi mới trong giáo dục”, ông Sơn nói, và nhấn mạnh, khi đưa ra Thông tư 29 về dạy thêm, học thêm không chỉ là giải quyết một vấn đề xã hội mà là một phần của công cuộc đổi mới để trường học thay đổi, mở đường cho hệ thống giáo dục phát triển năng lực trẻ em mới.

“Dạy học phát triển năng lực trẻ em thì sách giáo khoa là tài liệu, thầy phải chuyển sang vai trò người dẫn dắt, người chỉ hướng, người hỗ trợ. Vậy trong các lớp học thêm, thầy cô có làm nhiệm vụ dẫn đường, chỉ dắt, hỗ trợ không? Hay thầy cô lại tiếp tục làm việc lẽ ra phải làm ngay trong chương trình chính khóa và phải hết trách nhiệm của mình?”, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT nói thêm.

Theo ông Sơn, các nhóm lớp dạy thêm có thể củng cố kiến thức cho các em, không phải không có ý nghĩa, nhưng rất ít đem lại giá trị cho sự phát triển con người của học sinh.

“Nếu nhìn dạy thêm, học thêm từ góc độ hệ lụy sâu xa, sẽ thấy cần phải quyết liệt với việc này”, ông Sơn nêu rõ và nhấn mạnh, giải pháp cần rất tổng thể, trong đó phải hoàn thành thật tốt chương trình chính khóa là câu chuyện cốt lõi. Giáo viên phải hoàn thành hết trách nhiệm công vụ của mình ngay trong giờ chính với các phương pháp và yêu cầu mới.

Bộ trưởng GD-ĐT: 'Không phải cứ hở ra là lôi nhau ra dạy thêm, học thêm' - Ảnh 2. — Bộ trưởng Bộ GD-ĐT Nguyễn Kim Sơn nói dạy thêm, học thêm là một phần của giáo dục truyền đạt kiến thức nên cản trở sự đổi mới giáo dục

Về vấn đề quá tải chương trình, ông Sơn nhấn mạnh, Chương trình giáo dục 2018 so với 2006 đã là một thay đổi rất lớn, đã giảm tải khá nhiều. So sánh với các chương trình giáo dục phổ thông các nước khác, các nhóm môn như toán, khoa học tự nhiên của chúng ta không hơn, thậm chí không nặng bằng một vài quốc gia khác ở Châu Á.

Dù vậy, ông Sơn thừa nhận, chương trình cần có những nội dung cần điều chỉnh, nhất là những nội dung ít tính thực tiễn, ứng dụng, phát triển con người.

“Việc chuẩn bị nhân lực trong thời đại cách mạng công nghiệp, AI đòi hỏi cao, nếu chương trình chỉ muốn học sinh học nhẹ, chơi nhiều nhưng trở thành những con người vĩ đại thì rất khó khăn”, ông Sơn nói, đồng thời cho biết, trong những năm qua, việc thi cử cũng đang được thiết kế lại theo hướng đánh giá năng lực, phù hợp với Chương trình giáo dục phổ thông 2018, giảm loại bài có tính chất đánh đố, toán mẹo, khiến học sinh vất vả.

Không phải các cháu có nhu cầu học thêm là giáo viên dạy thêm

Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh (đoàn Vĩnh Phúc) nói, luật Nhà giáo vừa được Quốc hội thông qua không cấm dạy thêm, học thêm mà chỉ cấm nhà giáo ép buộc học sinh học thêm. Đại biểu nêu câu hỏi: “Vậy trong nhiều trường hợp học sinh tự nguyện, vì sao vẫn không cho giáo viên dạy thêm và học sinh được học thêm? Có mâu thuẫn gì giữa Thông tư 29 với luật Nhà giáo hay không?”

Bộ trưởng GD-ĐT: 'Không phải cứ hở ra là lôi nhau ra dạy thêm, học thêm' - Ảnh 3. — Đại biểu Nguyễn Văn Mạnh chất vấn nếu học sinh tự nguyện tại sao vẫn không cho giáo viên dạy thêm, học thêm?

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn khẳng định không có gì mâu thuẫn, vì cả luật Nhà giáo lẫn Thông tư 29 đều thống nhất nghiêm cấm việc nhà giáo ép buộc học sinh học thêm dưới mọi hình thức.

Còn với trường hợp tự nguyện mà đại biểu nêu, Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cho rằng, quan trọng là hướng dẫn cho học sinh tự học, sử dụng buổi học ngoài chính khóa hiệu quả, chứ không phải các cháu cứ có nhu cầu học thêm là giáo viên dạy thêm.

Bộ trưởng Bộ GD-ĐT cho rằng, cần hạn chế việc dạy thêm ngay cả ngoài trường, đặc biệt ngay tại nhà trường, để các cháu có thời gian tự học, đọc tài liệu, học các môn liên quan đến kỹ năng, trang bị những thứ cần thiết khác. Hiện bộ đang tham mưu Thủ tướng ban hành chỉ thị chuẩn bị tổ chức buổi dạy thứ 2 trong trường học.

“Phải có thời gian cho việc khác chứ không phải cứ có thời gian hở ra là lôi nhau ra dạy thêm, học thêm những kiến thức cũ. Phải tùy theo nhu cầu mà đáp ứng chứ không phải cứ có nhu cầu là dạy thêm. Chúng ta còn phải đảm bảo giữ tuổi thơ cho trẻ em, học sinh phải có thời gian chơi, thời gian học các nội dung khác”, ông Sơn nhấn mạnh.