Những người lính phòng không Ukraine đang chiến đấu ngày đêm, bất chấp mệt mỏi và thiếu trang bị, để làm chốt chặn cuối cùng trước đòn tập kích của Nga.
Tiếng ồn ào của động cơ máy bay không người lái (UAV) Nga vang khắp bầu trời trong một đêm tháng 7 ở miền đông Ukraine. Những tiếng nổ liên tiếp và chớp lửa sáng lòa khắp cánh đồng hoa hướng dương, khi tổ phòng không cơ động của Ukraine khai hỏa. Mùi thuốc súng nồng nặc trong không khí.
“Kia rồi! Cách 3 km!”, một quân nhân của tổ phòng không Ukraine hét lên. Đơn vị này chịu trách nhiệm đánh chặn UAV Nga trước khi chúng tiếp cận các thị trấn và thành phố của Ukraine.
Nga đã tăng cường sử dụng UAV tự sát tầm xa để tập kích các mục tiêu sâu trong hậu phương Ukraine. Trong cuộc không kích lớn gần đây, Nga đã phóng tới hơn 700 chiếc UAV về phía Ukraine chỉ trong một đêm. Loại UAV Geran của Nga ngày càng tinh vi, khi có thể bay ở độ cao lớn và có khả năng thay đổi lộ trình giữa chừng.
“Chúng bay hỗn loạn và khó đoán. Việc tiêu diệt chúng trở nên khó khăn hơn. Chúng tôi đã đánh chặn hiệu quả, nhưng không thể đảm bảo tuần nào cũng sẽ như vậy”, Vasyl, người lính 49 tuổi trong tổ phòng không cơ động ở vùng Dnipropetrovsk, miền trung Ukraine, nói.

Tổ phòng không cơ động Ukraine khai hỏa đánh chặn đợt tấn công UAV của Nga gần Pavlograd ngày 19/7. Ảnh: AFP
Oleksandr, một người lính đang bảo vệ không phận gần thành phố Pavlograd ở Dnipropetrovsk, đang chăm chú theo dõi màn hình radar với hàng trăm chấm đỏ đang xuất hiện.
“Chúng tôi không thể làm gì được. Đó không phải là khu vực phụ trách của chúng tôi”, ông nói về những chiếc UAV đang tấn công Ukraine.
Cô con gái 20 tuổi của Oleksandr đang sống ở Pavlograd và lúc đó không trả lời điện thoại. “Nhưng tôi đã cảnh báo con bé rồi”, ông nói.
Một tiếng nổ lớn vang lên, phía đường chân trời bừng lên màu đỏ thẫm và khói đen xuất hiện trên bầu trời ngay sau đó. Những hình ảnh đó không còn xa lạ gì với người dân Ukraine.
Tổng thống Volodymyr Zelensky cho biết đã nhận được một số tổ hợp phòng không Patriot từ đồng minh kể từ khi xung đột bắt đầu và đang kêu gọi được tài trợ thêm 10 hệ thống. Tuy nhiên, hệ thống Patriot tinh vi và đắt tiền thường được dành để đối phó các cuộc tấn công tên lửa của Nga vào mục tiêu ưu tiên cao.
Để đối phó UAV Nga, Ukraine đang triển khai những drone đánh chặn giá rẻ, giống các loại mà đơn vị của Vasyl đang sử dụng. Ông Zelensky đã yêu cầu các nhà sản xuất trong nước tăng sản lượng lên 1.000 chiếc drone đánh chặn mỗi ngày.
“Con người và vũ khí hiện đại là những gì Ukraine cần để bảo vệ không phận”, Vasyl nói.
Các tổ phòng không của Ukraine thường bị thiếu ngủ, khi họ chỉ có trung bình hai tiếng để nghỉ ngơi mỗi tối. Vasyl cho hay nếu vào một đêm tương đối yên bình, họ có thể ngủ được thêm hai tiếng. Tình trạng mất ngủ cũng ảnh hưởng nhiều tới sức khỏe quân nhân.

Quân nhân Ukraine trực chiến trong đêm gần Pavlograd, tỉnh Dnipropetrovsk ngày 18/7. Ảnh: AFP
Wolf, thành viên của một đơn vị phòng không khác ở vùng Donetsk, cho biết bản thân thường khó ngủ vì bị ám ảnh với những ký ức kinh hoàng khi chiến đấu ở miền đông Ukraine.
Belyi, đồng đội của Wolf, được điều động tới đơn vị này sau khi từng bị chấn động não và mất một phần bàn tay vì đạn pháo khi chiến đấu ở miền đông. Trước khi xung đột nổ ra, cả hai đều chỉ là những người thợ mỏ.
Các đợt tấn công bằng UAV đang đe dọa cuộc sống của gia đình họ ở thành phố Kryvyi Rig thuộc tỉnh Dnipropetrovsk lân cận. Cả hai đều chưa có kỳ nghỉ phép nào để về thăm gia đình trong hơn hai năm qua. Thay vào đó, họ đang phải chiến đấu suốt ngày đêm.
Trở lại khu vực gần Pavlograd, khi bình minh cho thấy những vết thâm quầng dưới mắt các binh sĩ, những tiếng ồn của động cơ UAV lại xuất hiện từ phía chân trời. Khẩu pháo phòng không của đơn vị khai hỏa một loạt đạn rồi bị kẹt, khiến các quân nhân phải vớ lấy những khẩu súng máy từ thời Thế chiến II để đánh chặn.
Một chiếc UAV Gerbera, loại từng chỉ được dùng làm vũ khí mồi nhử để áp đảo hệ thống phòng không của Ukraine, giờ được trang bị thêm camera và đang nhắm mục tiêu vào đội của Vasyl.
“Chỉ những kẻ ngốc mới không sợ hãi”, anh nói.
Vasyl nhìn vào bức ảnh hai đứa con đang sống ở thủ đô Kiev, nơi cũng hứng chịu nhiều đợt tấn công, trên điện thoại và nói “tôi ở đây vì chúng”.
Thùy Lâm (Theo AFP)