Thông tin trên được công bố trong Báo cáo đánh giá thực hiện các hiệp định thương mại tự do (FTA Index) năm 2024, do Bộ Công thương tổ chức tại Hà Nội chiều 8.4. Sự kiện có sự tham dự của Thủ tướng Phạm Minh Chính.

Thủ tướng Phạm Minh Chính phát biểu tại lễ công bố FTA Index 2024
ẢNH: C.D
Một trong những vấn đề tồn tại được chỉ ra trong FTA Index 2024 là có tới 54% doanh nghiệp không có cán bộ phụ trách nghiên cứu về các FTA. Chỉ có 4,5% doanh nghiệp có bộ phận chuyên trách, phần còn lại là 41,5% doanh nghiệp có cán bộ kiêm nhiệm vừa phải xử lý công việc chính, vừa đảm nhận thêm vai trò nghiên cứu FTA.
Báo cáo cũng chỉ rõ, nhiều chính sách hỗ trợ tiếp cận FTA hiện nay chưa bắt kịp với yêu cầu của doanh nghiệp trong bối cảnh hội nhập sâu.
Cụ thể, 34,1% doanh nghiệp đánh giá các chương trình hỗ trợ là hiệu quả, trong khi gần 80% doanh nghiệp khẳng định cần thêm các chính sách hỗ trợ chuyên biệt để tận dụng FTA. Đặc biệt, các chương trình như hỗ trợ ứng dụng khoa học, công nghệ hay tiếp cận tín dụng chỉ được 28% doanh nghiệp đánh giá là thực sự hữu ích.
Khai thác cơ hội từ FTA
Bộ Công thương cho rằng, sự thiếu hụt bộ phận chuyên trách nghiên cứu và tìm hiểu kỹ về các FTA tại doanh nghiệp cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến hiệu quả tận dụng FTA nói chung. Điều này khiến nhiều doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp nhỏ và vừa, khó tiếp cận thông tin kịp thời, không hiểu rõ các điều kiện ưu đãi dẫn đến việc không tận dụng được các cam kết thương mại tự do mà Việt Nam đã ký.
Thủ tướng Phạm Minh Chính tặng bằng khen cho 5 địa phương có thành tích tiêu biểu trong thực thi FTA
ẢNH: C.D
Từ thông tin khảo sát, Bộ Công thương kiến nghị các cơ quan quản lý nhà nước xây dựng và triển khai hiệu quả các chương trình hỗ trợ doanh nghiệp tận dụng cơ hội từ các FTA, với các tiêu chí đánh giá cụ thể về kết quả và tác động của các chương trình đối với các doanh nghiệp.
Các chương trình hỗ trợ hội nhập FTA cần tiến hành dựa trên tham vấn, điều tra khảo sát nhu cầu, đặc biệt đảm bảo hướng tới các doanh nghiệp siêu nhỏ, nhỏ và tính tới các yếu tố khác các ngành nghề sản xuất kinh doanh, khu vực…
Phát biểu tại lễ công bố, Thủ tướng Phạm Minh Chính cho rằng, FTA Index lần đầu tiên được xây dựng và công bố là công cụ đo lường, đánh giá khoa học, chuyên nghiệp về khả năng hội nhập của các địa phương. Bộ chỉ số này phản ánh rõ hiệu quả chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp; sự phối hợp của các cơ quan đưa ra chính sách phù hợp để tối ưu hóa khai thác FTA.
“FTA Index là công cụ đánh giá hiệu quả thực thi các cam kết quốc tế của địa phương, góp phần thúc đẩy động lực tăng trưởng, nhất là động lực xuất khẩu của các địa phương”, Thủ tướng Phạm Minh Chính nói, và yêu cầu những năm tới, các địa phương cần thi đua, phấn đấu thực hiện các tiêu chí trong bộ chỉ số này để khai thác tốt hơn, hiệu quả hơn cơ hội từ các FTA.
FTA Index 2024 được xây dựng trên cơ sở khảo sát tại 63 tỉnh, thành phố, đo lường hiệu quả thực thi các FTA; phản ánh mức độ tiếp cận, tuân thủ, hỗ trợ doanh nghiệp và thực hiện phát triển bền vững.
Báo cáo xây dựng dựa trên 4 chỉ số: tiếp cận thông tin về FTA; thực hiện quy định pháp luật nội luật hóa từ FTA; chính sách hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh; phát triển bền vững.