Tăng gấp đôi mức phạt
Chủ sử dụng lao động có nghĩa vụ đóng bảo hiểm xã hội (BHXH), bảo hiểm y tế (BHYT) và bảo hiểm thất nghiệp (BHTN) cho nhân viên.
Dự thảo Điều 216 Bộ luật Hình sự sửa đổi nêu rõ: nếu cố tình trốn hoặc đóng thiếu bảo hiểm xã hội từ sáu tháng trở lên, người vi phạm bị phạt tiền 100-400 triệu đồng – gấp đôi mức hiện hành.
Khi số tiền trốn đóng đạt 100-600 triệu đồng hoặc ảnh hưởng 10-50 lao động, hình phạt có thể bổ sung cải tạo không giam giữ tối đa một năm hoặc tù ba tháng đến một năm.
Nếu số tiền trốn đóng tăng lên 600 triệu đến dưới 2 tỷ đồng, tái phạm hoặc liên quan 50-200 lao động, mức phạt nâng lên 400 triệu đến 1 tỷ đồng, hoặc tù sáu tháng đến ba năm.
Trường hợp nghiêm trọng nhất – trốn từ 2 tỷ đồng trở lên hoặc ảnh hưởng trên 200 lao động – người vi phạm sẽ đối mặt phạt tiền 1-2 tỷ đồng hoặc tù hai đến bảy năm.
Đối với pháp nhân thương mại, khung phạt tương ứng được siết chặt: 400 triệu đến 1 tỷ đồng cho vi phạm nhẹ, 1-2 tỷ đồng ở mức trung bình và 2-6 tỷ đồng cho vi phạm đặc biệt nghiêm trọng – đều cao gấp đôi quy định hiện hành.
Siết chặt gian lận BHXH, BHTN, BHYT
Dự thảo BLHS sửa đổi lần này không chỉ mạnh tay với hành vi trốn đóng mà còn tăng nặng chế tài đối với gian lận để rút tiền bảo hiểm:
Với gian lận quy mô nhỏ: Lập hồ sơ giả hoặc sử dụng giấy tờ bị sửa đổi để chiếm đoạt 20-200 triệu đồng (hoặc gây thiệt hại 40-400 triệu đồng) sẽ bị phạt 20-100 triệu đồng hoặc tù đến 2 năm.
Gian lận có tổ chức hoặc giá trị trung bình: Khi số tiền chiếm đoạt 200 triệu đến dưới 1 tỷ đồng, thiệt hại 400 triệu đến dưới 1 tỷ đồng, hoặc có tổ chức, chuyên nghiệp, người vi phạm đối mặt 100-400 triệu đồng tiền phạt hoặc 1-5 năm tù.
Gian lận lớn: Chiếm đoạt từ 1 tỷ đồng trở lên hoặc gây thiệt hại tương đương có thể bị 5-10 năm tù; kèm phạt bổ sung đến 200 triệu đồng và cấm hành nghề tối đa 5 năm.
Đối với gian lận quỹ bảo hiểm y tế, dự thảo BLHS sửa đổi phân thành ba cấp độ xử lý.
Ở mức nhẹ, khi người vi phạm lập hồ sơ khám chữa bệnh khống, kê khống thuốc hoặc vật tư y tế, hay sử dụng thẻ BHYT giả để chiếm đoạt từ 20 đến 200 triệu đồng – hoặc gây thiệt hại 40 đến 400 triệu đồng – sẽ bị phạt tiền 20 đến 100 triệu, cải tạo không giam giữ đến hai năm hoặc phạt tù ba tháng đến hai năm.
Trường hợp có tổ chức, mang tính chuyên nghiệp, hoặc giá trị chiếm đoạt từ 200 triệu đến dưới 1 tỷ đồng (hoặc thiệt hại 400 triệu đến dưới 1 tỷ đồng), khung hình phạt tăng lên 100 đến 400 triệu đồng hoặc tù một đến năm năm.
Mức độ nặng nhất, nếu số tiền chiếm đoạt từ 1 tỷ đồng trở lên, hoặc gây thiệt hại tương đương, người vi phạm có thể bị phạt tù năm đến mười năm, kèm phạt tiền 10 đến 100 triệu đồng và cấm hành nghề tối đa năm năm.