TRĂN TRỞ CHUYỆN NHẬP TỊCH
Thất bại 0-4 toàn diện trước Malaysia có nhiều cầu thủ nhập tịch để lại cho đội tuyển VN nhiều nỗi lo. Còn hơn cả việc có thể hụt vé đến Asian Cup 2027 là những hoài nghi bủa vây tương lai đội tuyển, hay xa hơn là cả nền bóng đá VN.
Từ chỗ bị loại ở vòng bảng 2 kỳ AFF Cup gần nhất và không thắng nổi Campuchia, Malaysia đã trở thành đội bóng hoàn toàn khác nhờ nhập tịch… nguyên đội hình chỉ trong chưa đầy 1 năm. Cũng giống Indonesia năm ngoái (thắng VN cả hai lượt ở vòng loại World Cup 2026 nhờ lực lượng nhập tịch), Malaysia sẽ tận dụng bước đệm từ trận thắng ở Bukit Jalil tối 10.6 để tiếp tục đem về những cầu thủ mang dòng máu châu Âu hay Nam Mỹ. Nước này sẽ có thêm những cầu thủ ngang tầm, thậm chí hơn những ngôi sao nhập tịch hiện tại như Facundo Garces (trung vệ khoác áo CLB Alaves ở La Liga) hay Joao Figueiredo (tiền đạo chơi cho Istanbul Basaksehir của Thổ Nhĩ Kỳ). Bởi cũng giống Indonesia, Malaysia có chính sách nhập tịch cởi mở, tâm lý rất thoáng với những cầu thủ gốc gác nước ngoài, và cũng chẳng ngại chi tiền để mời nhân tài về cống hiến.

Cao Pendant Quang Vinh (13) có trận ra mắt đội tuyển VN
ẢNH: NGỌC LINH
Chưa bàn đến chuyện Indonesia hay Malaysia “ăn xổi” để thành công, rõ ràng chiến lược nhập tịch ồ ạt đã, đang và sẽ đổi lấy thành tích ngắn hạn. Mà thành tích thì không phải động cơ, nhưng lại là “dầu bôi trơn” để cỗ máy mang tên nền bóng đá hoạt động hiệu quả.
Đội tuyển VN có thể chạy đua nhập tịch với đối thủ không? Sau nhiều năm, tư duy đón nhận cầu thủ nhập tịch của VN đã cởi mở hơn. Cao Pendant Quang Vinh, Nguyễn Filip, Đặng Văn Lâm, Nguyễn Xuân Son đã lần lượt lên tuyển, trong đó Văn Lâm và Xuân Son đều để lại dấu ấn sâu đậm.
Dù vậy, rõ ràng so với dàn sao đang đá ở Hà Lan, Thổ Nhĩ Kỳ, Tây Ban Nha hay Bồ Đào Nha mà Malaysia, Indonesia sở hữu, cầu thủ nhập tịch VN kém tương đối xa về đẳng cấp. Lấy ví dụ, giá trị chuyển nhượng của Quang Vinh, người từng chơi 8 năm cho CLB Sochaux, chỉ bằng 1/4 Figueiredo (chân sút đã xé lưới VN ở trận trước).
NÚT THẮT CƠ CHẾ
Tại sao dàn cầu thủ nhập tịch VN chưa đủ tốt? Cần nhìn nhận 2 nguồn cầu thủ mà bóng đá VN đang tận dụng, đó là Việt kiều (mang nửa dòng máu Việt) và ngoại binh đã chơi bóng ở VN đủ 5 năm. Bóng đá VN không thiếu Việt kiều giỏi, như trường hợp của Yohan Cabaye (bà nội có quốc tịch VN) hay Ibrahim Maza (mẹ là người VN). Tuy nhiên, những cầu thủ giỏi thường được săn đón bởi những đội tuyển mạnh hơn VN (như Cabaye chọn Pháp, Maza chọn Algeria). Không ngạc nhiên khi họ hướng tới lựa chọn tốt hơn.
Với những Việt kiều khó có cơ hội đá cho đội tuyển quốc gia nào khác ngoài VN, hiện chúng ta mới chỉ xúc tiến nhập tịch cho những người về V-League thi đấu, như Quang Vinh, Nguyễn Filip. Những cầu thủ không chọn về VN khó có cơ hội nhận quốc tịch. Mà thẳng thắn nhìn nhận, cầu thủ giỏi sẽ chọn đá ở những nền bóng đá phát triển, chứ ít người chọn về đá V-League.

Bóng đá VN cần có chiến lược phát triển phù hợp
Trong khi đó, Malaysia và Indonesia không đòi hỏi cầu thủ phải về nước thi đấu thì mới cấp quốc tịch. Chính sách cởi mở cho phép Malaysia và Indonesia mang về rất nhiều người tài trong khoảng thời gian ngắn. Còn với VN, điều đó bất khả thi.
Với chuyện nhập tịch ngoại binh đá đủ ở VN 5 năm, chúng ta ít có người giỏi, bởi các đội chưa chịu chi để mang về ngoại binh chất lượng. Xuân Son, người đến VN ở tuổi 22 là ngoại lệ rất hiếm hoi. Các ngoại binh khi đã ở VN đủ 5 năm đa phần luống tuổi, không còn phù hợp nữa.
Để săn được cầu thủ nhập tịch chất lượng, cả FAM (Liên đoàn Bóng đá Malaysia) và PSSI (Liên đoàn Bóng đá Indonesia) đều chịu khó đầu tư, khi thành lập các ủy ban tìm kiếm nhân tài, liên kết chặt chẽ với CLB, chi tiền cho đội tuyển trạch viên đi tìm kiếm, sàng lọc hằng ngày… Ngược lại, VN hiện khoán chuyện tìm nhân tài Việt kiều cho CLB. Chưa thể huy động sức mạnh tổng lực, cộng điểm nghẽn cơ chế khiến đội tuyển VN chỉ có thể nhập tịch nhỏ giọt.
Bình luận viên Vũ Quang Huy chia sẻ: “Bóng đá VN cần cởi mở hơn, tìm cách huy động mọi nguồn lực, trong đó có Việt kiều hay ngoại binh nhập tịch”. Chuyên gia Đoàn Minh Xương cũng đồng tình, tuy nhiên ông cho rằng đội tuyển VN hãy nhập tịch khôn ngoan, biết vị trí nào đang yếu để nhập, chứ không thể nhập ồ ạt, thiếu định hướng, dẫn tới không còn đất diễn cho nội binh.