Hải PhòngNgười đàn ông 60 tuổi nhồi máu cơ tim, mất ý thức, tim ngừng đập, được bác sĩ dùng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy (đông lạnh) kết hợp lọc máu cứu sống.
Ngày 9/6, đại diện Bệnh viện Việt Tiệp Hải Phòng cho biết người đàn ông bị đau ngực trái từng cơn nhưng không đi khám, khi vào viện đã mất ý thức, tim ngừng đập do nhồi máu cơ tim cấp. Thời gian “no-flow” – tức thời gian từ khi ngừng tim đến lúc bắt đầu được ép tim ngoài lồng ngực – ước tính kéo dài khoảng 10 phút, đồng nghĩa với nguy cơ tổn thương não và tử vong rất cao.
Các bác sĩ hồi sinh tim phổi (CPR) khẩn cấp. Tình trạng người bệnh được đánh giá là vô cùng nguy kịch: Hôn mê sâu, toan chuyển hóa nặng, chỉ số men tim tăng cao bất thường, thiếu oxy mô nghiêm trọng. “Người bệnh đang ở ranh giới rất mong manh giữa sự sống và cái chết”, đại diện bệnh viện cho hay.
Êkíp hội chẩn, triển khai liệu pháp hạ thân nhiệt chỉ huy kết hợp lọc máu liên tục – hai kỹ thuật cao trong hồi sức cấp cứu. Người bệnh được làm đông lạnh chủ động để duy trì thân nhiệt ở mức 34°C trong vòng 36 giờ, biện pháp giúp bảo vệ tế bào não khỏi tổn thương do thiếu oxy sau ngừng tim, đồng thời chăm sóc tích cực, duy trì huyết áp, hỗ trợ hô hấp, ổn định tuần hoàn và điều chỉnh rối loạn chuyển hóa.
Ngày điều trị thứ hai, bệnh nhân bắt đầu có phản xạ thần kinh, tri giác dần hồi phục, giảm được liều thuốc vận mạch, chỉ số oxy máu (SpO2) và huyết áp duy trì ổn định. Đến ngày thứ 5, người bệnh tỉnh hoàn toàn.
Kết quả chụp mạch vành cho thấy hẹp 90% động mạch vành phải (RCA) – nguyên nhân chính dẫn đến cơn nhồi máu cơ tim cấp. Người bệnh được can thiệp đặt stent mạch vành kịp thời và tiếp tục hồi sức. Hiện, bệnh nhân đang trong giai đoạn phục hồi tích cực, tỉnh táo, tiếp xúc tốt và có hy vọng sớm được xuất viện.
Hạ thân nhiệt chỉ huy (hay kiểm soát thân nhiệt mục tiêu) là kỹ thuật làm giảm thân nhiệt cơ thể xuống dưới mức sinh lý bình thường (thường khoảng 33-34°C) trong một khoảng thời gian nhất định nhằm làm chậm lại quá trình tổn thương tế bào não sau ngừng tuần hoàn. Đây là kỹ thuật hiện đại, tiên tiến, đòi hỏi trình độ chuyên môn cao và hệ thống trang thiết bị đồng bộ.
Các nghiên cứu trên thế giới chứng minh, hạ thân nhiệt chỉ huy giúp giảm tỷ lệ tử vong còn 14% và giảm độ di chứng tàn phế xuống 11%. Bệnh nhân thực hiện hạ thân nhiệt trước 6 tiếng kể từ khi ngừng tim cho hiệu quả cao nhất. Bệnh nhân vào cấp cứu sau 6 tiếng thì hiệu quả điều trị giảm.
Bác sĩ Đặng Quang Chung, Trưởng khoa Hồi sức tích cực, cho biết ngừng tuần hoàn là tình trạng rất nguy hiểm với tỷ lệ tử vong cao, đặc biệt khi xảy ra ngoài bệnh viện. Dù hồi sinh tim phổi có thể giúp tim đập trở lại, nhưng tổn thương não là hậu quả nặng nề nhất. Các người bệnh sống sót thường hôn mê, sống thực vật, là gánh nặng cho gia đình và xã hội.
Kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy giúp giảm nguy cơ tổn thương thần kinh, mở ra cơ hội phục hồi kỳ diệu cho nhiều người bệnh sau ngừng tim. Phương pháp này còn có thể áp dụng nhiều trong các bệnh lý khác như kiểm soát thân nhiệt trong hồi sức thần kinh sọ não, gồm đột quỵ nhồi máu não, xuất huyết não và chấn thương sọ não nặng.
Thúy Quỳnh