Người phụ nữ 29 tuổi rơi vào nguy kịch sau vài giờ mổ sinh, bác sĩ phải thay máu toàn bộ cơ thể, chạy đua phẫu thuật cứu mạng, “thủ phạm” được xác định là gan nhiễm mỡ cấp tính thai kỳ.
Ngày 13/7, đại diện Bệnh viện Nhân dân 115 cho biết bệnh nhân chuyển tới trong tình trạng nguy kịch, phải đặt nội khí quản. Chức năng gan, thận và đông máu suy sụp nhanh chóng. Trước đó, sau mổ sinh lần hai, sản phụ bất ngờ chuyển biến xấu, lơ mơ, khó thở. Lần mang thai đầu, chị từng bị thai kỳ, phải mổ lấy thai do thai lớn.
Bác sĩ khoa Hồi sức tích cực và Chống độc chẩn đoán bệnh nhân bị cấp tính thai kỳ (AFLP), một bệnh lý hiếm gặp nhưng rất nguy hiểm, tương tự tiền sản giật. Nếu không xử trí kịp thời, bệnh có thể dẫn đến suy gan, suy thận, rối loạn đông máu, hôn mê và tử vong.
Thông thường, các biến chứng thai kỳ như tiền sản giật, HELLP hoặc gan nhiễm mỡ thường cải thiện rõ rệt sau sinh. Tuy nhiên, trường hợp này trở nên nghiêm trọng. Dù đã thực hiện 5 lần thay huyết tương, lọc máu liên tục và truyền chế phẩm máu, tình trạng rối loạn đông máu vẫn trầm trọng. Bệnh nhân dần hôn mê sâu, tụt huyết áp, hồng cầu giảm nhanh, vết mổ rỉ máu, thành bụng căng to. Siêu âm ghi nhận nhiều dịch ổ bụng, nghi có xuất huyết sau mổ lấy thai.
Ngay lập tức, báo động đỏ toàn viện được kích hoạt. Bệnh nhân được chuyển vào phòng mổ chỉ sau 5 phút. Êkíp hai bệnh viện phối hợp mổ khẩn cấp, hút ra hơn hai lít máu nhưng không phát hiện điểm chảy máu rõ ràng, phải đặt dẫn lưu để tiếp tục theo dõi.
Chảy máu vẫn diễn ra âm ỉ, chỉ số sinh tồn nguy hiểm. Tổng cộng gần 10 lít hồng cầu, 5 lít huyết tương tươi và 3 lít tiểu cầu được truyền, tương đương thay gần hết lượng máu cơ thể. Bệnh viện Truyền máu Huyết học hội chẩn, kiểm tra chuyên sâu nhưng không phát hiện bất thường huyết học.
Sau nhiều lần lọc máu, thay huyết tương và thêm hai ca phẫu thuật cầm máu, bệnh nhân dần hồi tỉnh, rút ống thở sau 4 ngày. Chảy máu ổ bụng giảm, chức năng gan thận cải thiện. Hơn 15 ngày chăm sóc tích cực, người mẹ trẻ được xuất viện.
Bệnh nhân trong phòng mổ tại bệnh viện ở TP HCM. Ảnh: Quỳnh Trần
Gan nhiễm mỡ cấp tính thai kỳ thường xuất hiện trong tam cá nguyệt cuối hoặc sau sinh. Nếu không phát hiện, điều trị kịp thời, bệnh có thể gây suy đa cơ quan, rối loạn đông máu nặng, đe dọa mạng sống mẹ và bé. Nguy cơ tăng ở sản phụ từng mắc gan nhiễm mỡ thai kỳ, tiền sản giật, hội chứng HELLP, mang song thai, thai nam, con rối loạn chuyển hóa LCHAD, tiền sử gia đình mắc bệnh chuyển hóa.
Dấu hiệu cảnh báo gồm mệt mỏi, chán ăn, buồn nôn, nôn kéo dài; đau tức vùng thượng vị hoặc hạ sườn phải; vàng da, tiểu ít, phù, nhức đầu, thay đổi ý thức; ngứa không rõ nguyên nhân, xuất huyết bất thường, sốt muộn.
Bệnh tiến triển nhanh, rất nguy hiểm. Thai phụ cần khám thai đúng lịch, thông báo ngay bác sĩ nếu có triệu chứng bất thường. Khi nghi ngờ, bác sĩ sẽ chỉ định xét nghiệm đánh giá gan, thận, đông máu. Nếu chẩn đoán xác định, phải nhập viện điều trị tích cực và cho sinh con kịp thời để bảo vệ tính mạng mẹ và bé.
Lê Phương